Senior Citizens Savings Scheme | ज्येष्ठ नागरिक बचत योजना (SCSS) भारतीय पोस्ट व (PPF) योजनांविषयी माहिती
ज्येष्ठ नागरिक बचत योजना (SCSS); ही 2004 मध्ये सुरु झालेल्या ज्येष्ठ नागरिकांसाठी; सरकार पुरस्कृत बचत योजना आहे. योजनेचा प्राथमिक उद्देश; ज्येष्ठ नागरिकांना उत्पन्नाचा नियमित प्रवाह सुनिश्चित करण्यात मदत करणे आहे. ही योजना हमी व्याज देते; जी तिमाही आधारावर मिळू शकते. (Senior Citizens Savings Scheme)
Table of Contents
(1) ज्येष्ठ नागरिक बचत योजना (SCSS) भारतीय पोस्ट
या योजने अंतर्गत दिनांक 01.04.2020 पासून, व्याज दर खालीलप्रमाणे आहेत.
7.4 % वार्षिक, 31 मार्च, 30 सप्टेंबर आणि 31 डिसेंबर रोजी जमा करण्याच्या तारखेपासून; देय आणि नंतर, 31 मार्च, 30 जून, 30 सप्टेंबर आणि 31 डिसेंबर रोजी व्याज दिले जाते. या योजनेत रु. 1000/- च्या पटीत जास्तीत जास्त रु. 15 लाखापर्यंत खात्यात फक्त एकच ठेव ठेवता येते..
ठळक वैशिष्ट्ये (Senior Citizens Savings Scheme)
(a) खाते कोण उघडू शकते
(i) 60 वर्षांवरील व्यक्ती.
(ii) सेवानिवृत्त नागरी कर्मचारी 55 वर्षापेक्षा जास्त वयाचे; अटीच्या अधीन राहून गुंतवणूक निवृत्ती लाभ मिळाल्याच्या 1 महिन्याच्या आत करावी.
(iii) सेवानिवृत्त संरक्षण कर्मचारी 50 वर्षापेक्षा जास्त आणि 60 वर्षांपेक्षा कमी वयाचे; निवृत्तीचे लाभ मिळाल्याच्या 1 महिन्याच्या आत गुंतवणूक करावी लागेल.
(iv) खाते वैयक्तिक क्षमता म्हणून किंवा संयुक्तपणे केवळ जोडीदारासह उघडता येते.
(v) संयुक्त खात्यात जमा होणारी संपूर्ण रक्कम केवळ पहिल्या खातेदारास दिली जाईल.
(b) जमा (Senior Citizens Savings Scheme)

(i) किमान ठेव रु. 1000 आणि 1000 च्या एकाधिक पटीमध्ये, कमाल मर्यादा एका व्यक्तीने उघडलेल्या सर्व SCSS खात्यांमध्ये 15 लाख.
(ii) एससीएसएस खात्यात अतिरिक्त रक्कम जमा झाल्यास; अतिरिक्त रक्कम ठेवीदारास त्वरित परत केली जाईल; आणि केवळ पीओ बचत खाते व्याज दर जादा ठेवीच्या तारखेपासून परताव्याच्या तारखेपर्यंत लागू होईल.
(iii) या योजनेतील गुंतवणूक आयकर कायदा 1961 च्या कलम 80 सी च्या फायद्यासाठी पात्र ठरते.
(c) व्याज (Senior Citizens Savings Scheme)
(i) व्याज तिमाही आधारावर देय असेल आणि जमा करण्याच्या तारखेपासून; 31 मार्च, 30 जून, 30 सप्टेंबर आणि 31 डिसेंबर पर्यंत लागू होईल.
(ii) प्रत्येक तिमाहीत देय व्याज खातेदाराकडून दावा केला नसल्यास, अशा व्याजावर अतिरिक्त व्याज मिळणार नाही.
(iii) व्याजाची रक्कम ऑटो क्रेडिटद्वारे त्याच पोस्ट ऑफिसमध्ये असलेल्या; बचत खात्यात किंवा ECS मध्ये काढली जाऊ शकते. सीबीएस पोस्ट ऑफिसमध्ये एससीएसएस खात्याच्या बाबतीत; कोणत्याही सीबीएस पोस्ट ऑफिसमध्ये असलेल्या बचत खात्यात मासिक व्याज जमा केले जाऊ शकते.
(iv) आर्थिक वर्षात सर्व SCSS खात्यांमध्ये एकूण व्याज रु .50,000/- पेक्षा जास्त असल्यास आणि निर्धारित दरावरील टीडीएस भरलेल्या एकूण व्याजातून वजा केला जाईल. फॉर्म 15 G/15H सबमिट केल्यास आणि जमा केलेले व्याज निर्धारित मर्यादेपेक्षा जास्त नसल्यास कोणताही टीडीएस कापला जाणार नाही. वाचा: All About National Pension Scheme 2022 | एनपीएस योजना
(d) खाते अकाली बंद होणे (Senior Citizens Savings Scheme)
(i) खाते उघडण्याच्या तारखेनंतर कधीही अकाली बंद केले जाऊ शकते.
(ii) 1 वर्षापूर्वी खाते बंद केल्यास, कोणतेही व्याज देय होणार नाही आणि खात्यात भरलेले कोणतेही व्याज तत्त्वानुसार वसूल केले जाईल.
(iii) जर खाते 1 वर्षानंतर बंद झाले परंतु उघडण्याच्या तारखेपासून 2 वर्षापूर्वी, 1.5 % इतकी रक्कम मूळ रकमेमधून कापली जाईल.
(iv) जर खाते 2 वर्षांनी बंद झाले परंतु उघडण्याच्या तारखेपासून 5 वर्षापूर्वी, 1 % इतकी रक्कम मूळ रकमेमधून कापली जाईल.
(v) विस्तारित खाते कोणत्याही कपातीशिवाय खात्याच्या विस्ताराच्या तारखेपासून एक वर्ष संपल्यानंतर बंद करता येते.
(e) परिपक्वता (Maturity) झाल्यावर खाते बंद करणे
(i) खाते उघडण्याच्या तारखेपासून 5 वर्षानंतर संबंधित पोस्ट ऑफिसमध्ये पासबुकसह विहित अर्ज भरुन खाते बंद केले जाऊ शकते.
(ii) खातेदाराचा मृत्यू झाल्यास, मृत्यूच्या तारखेपासून, खाते पीओ बचत खात्याच्या दराने व्याज मिळवेल.
(iii) जोडीदार संयुक्त धारक किंवा एकमेव नामनिर्देशित असल्यास; पती / पत्नी एससीएसएस खाते उघडण्यास पात्र असल्यास आणि दुसरे एससीएसएस खाते नसल्यास खाते परिपक्वता पर्यंत चालू ठेवता येते.
(f) खात्याचा विस्तार (Senior Citizens Savings Scheme)
(i) खातेदार संबंधित पोस्ट ऑफिसमध्ये पासबुकसह विहित फॉर्म सबमिट करुन परिपक्वता (Maturity) तारखेपासून 3 वर्षांसाठी खाते वाढवू शकतो.
(ii) खाते मुदतपूर्तीच्या 1 वर्षाच्या आत वाढवता येते.
(iii) विस्तारित खाते मुदतीच्या तारखेला लागू दरावर व्याज मिळवेल.
टीप: ज्येष्ठ नागरिक बचत योजना नियम 2019
(2) ऑक्टोबर-नोव्हेंबर-डिसेंबर 2021 तिमाहीसाठी पीएफ, पीपीएफ, ज्येष्ठ नागरिक योजनांचे व्याज दर
गुंतवणूकदारांसाठी एक आनंदाची बातमी सरकारने ऑक्टोबर-नोव्हेंबर-डिसेंबर 2021 तिमाहीसाठी पोस्ट ऑफिस लघु बचत योजनांचे व्याजदर अपरिवर्तित ठेवले आहेत. PPF, NSC आणि इतर लहान बचत योजनांसाठी; किमान पुढील तीन महिने व्याज दर अपरिवर्तित राहतील. नियमांनुसार, सरकार पुढील तीन महिन्यांसाठी प्रत्येक तिमाहीच्या प्रारंभी; लहान बचत योजनांसाठी व्याज दर निश्चित करते. व्याजदरातील बदलाचा दर सरकारी रोखेच्या सरासरी उत्पन्नावर आधारित असतो.
(a) विविध योजनांचे व्याज दर (Senior Citizens Savings Scheme)
- सध्या, बहुतेक आघाडीच्या बँका 1 ते 10 वर्षांच्या ठेवींवर सुमारे 5.5 टक्के व्याज दर देत आहेत.
- पीपीएफवरील व्याज दर 7.1 टक्के दरवर्षी कायम आहे
- ज्येष्ठ नागरिक बचत योजनेसाठी व्याज दर 7.4 टक्के आहे.
- सुकन्या समृद्धी खातेधारकांना त्यांच्या खात्यातील शिल्लक दरवर्षी 7.6 टक्के चक्रवाढ व्याज.
- 5-वर्षीय मासिक खाते योजना दरमहा 6.6 टक्के देय आहे
- 5-वर्षीय एनएससी 6.8 टक्के वार्षिक चक्रवाढ देत आहे. 1 वर्षांच्या मुदत ठेवीवर व्याज दर 5.5 टक्के आहे तर 5 वर्षांच्या ठेवीवर दर 6.7 टक्के आहे.
(b) पीपीएफ आणि सुकन्या समृद्धी योजना
पीपीएफ आणि सुकन्या समृद्धी योजना (एसएसवाय); या दोन प्रमुख लघु बचत योजना आहेत. जेव्हा सरकार व्याजदर सुधारित करते; तेव्हा त्यामध्ये बदल करतात. राष्ट्रीय बचत प्रमाणपत्रे (एनएससी); केव्हीपी, वेळ-ठेवी, सार्वजनिक भविष्य निधी (पीपीएफ), ज्येष्ठ नागरिक बचत योजना (एससीएसएस); सुकन्या समृद्धी योजना (एसएसवाय) इत्यादी मागील तिमाहीच्या समान दर देत राहतील. 2021 च्या जुलै-ऑगस्ट-सप्टेंबर तिमाहीत.
(c) पब्लिक प्रॉव्हिडंट फंड (पीपीएफ) (Senior Citizens Savings Scheme)
पब्लिक प्रॉव्हिडंट फंड (पीपीएफ); अनेक गुंतवणूकदारांना आवडते आहे. पीपीएफला दीर्घकाळ गुंतवणूकदारांमध्ये; लोकप्रिय पर्याय बनवणारे काही घटक-प्रथम, पीपीएफमध्ये मिळणारे व्याज आयकर कायदा; 1961 च्या कलम 10 अंतर्गत करमुक्त आहे;आणि एखाद्याच्या कर दायित्वात भर घालत नाही. दुसरे म्हणजे, व्याजाला PPF मध्ये वार्षिक चक्रवाढीचा लाभ मिळतो;. तिसरे म्हणजे, केलेली गुंतवणूक आणि PPF मध्ये मिळणारे व्याज सार्वभौम हमी प्राप्त करते.
(d) इतर पोस्ट ऑफिस योजना (Senior Citizens Savings Scheme)
इतर अनेक पोस्ट ऑफिस योजना देखील; निश्चित आणि खात्रीशीर उत्पन्न शोधणाऱ्या; गुंतवणूकदारांची पहिली पसंती आहे. त्यापैकी काही आय-टी कायद्याच्या कलम 80 सी अंतर्गत; कर लाभांसह येतात. त्या सर्व सार्वभौम समर्थित गुंतवणूक आहेत ज्यात मुख्य गुंतवणूक केली जाते आणि मिळालेल्या व्याजाची हमी सरकार देते. 30 सप्टेंबर 2021 च्या परिपत्रकाद्वारे वित्त मंत्रालयाने; याची घोषणा केली होती. मंत्रालयाच्या परिपत्रकानुसार; पीपीएफ 7.1 टक्के, एनएससीला 6.8 टक्के आणि पोस्ट ऑफिस मासिक उत्पन्न योजनेच्या खात्यातून 6.6 टकके मिळतील.
पोस्ट ऑफिसमधील टाइम डिपॉझिट (टीडी); काही प्रमाणात बँक मुदत ठेवीसारखीच असते. एका पोस्ट ऑफिसमध्ये 1, 2, 3 आणि 5 वर्षांसाठी ठेव जमा करताना; कलम 80 सी कर लाभांसह फक्त 5 वर्षांचा टीडी आहे. जेष्ठ नागरिक बचत योजना (SCSS);;; 60 वर्षांपेक्षा जास्त वयाच्या लोकांसाठी गुंतवणुकीचा एक लोकप्रिय पर्याय आहे.
वाचा: NPS: The Best National Pension Scheme | पेन्शन योजना
Conclusion (Senior Citizens Savings Scheme)
कोणत्याही गुंतवणूक योजनेमध्ये पैसे गुंतवताना; त्या योजने विषयी सविस्तर माहिती घेतली पाहिजे. आपण ज्या ठिकाणी पैसे गुतवतो; त्यांची विस्वासार्हता तपासली पाहिजे. आपण पै-पै करुन पैसा बचत करतो; आणि गुंतवतो ती संस्था किंवा योजना जर फ्रॉड असेल तर फसवले जाण्याची शक्यता असते. वाचा: Post Office NSC Scheme | पोस्ट ऑफिस NSC योजना
गुंतवणुकीची निवड तुमची जोखीम घेण्याची क्षमता; वय, गुंतवणुकीचे क्षितिज आणि आर्थिक उद्दिष्टे; यासारख्या अनेक घटकांवर अवलंबून असते. म्हणून, स्वतःसाठी एक चांगला पर्याय निवडा;. योग्य संशोधन केल्यानंतर आणि गुंतवणुकीचे पर्याय पुरेसे समजून घेतल्यानंतर; गुंतवणूक करणे चांगले आहे. आपण आपल्या गुंतवणूकीवर आणि परताव्यावर कर परिणाम देखील विचारात घेऊ शकता. वाचा: How Can Pensioners Submit Life Certificates? जीवन प्रमाणपत्र
Related Posts
- SB and RD Savings Schemes of PO | पोस्ट ऑफिस बचत योजना
- 15 Years Public Provident Fund Account PPF | भविष्य निधी
- Know All About Kisan Vikas Patra- KVP | किसान विकास पत्र
- Best Savings Schemes MIS and TD |पोस्ट ऑफिस बचत योजना
- What are the tax rules about savings accounts? बचत खाते व कर
- What are SSA and NSC Accounts? | सुकन्या समृद्धी खाते
Related Post Category
आमच्या Etopcollection वेबसाईटला जरुर भेट द्या, तसेच शैक्षणिक माहितीसाठी “ज्ञानज्योत” शैक्षणिक मराठी संकेत स्थळाला भेट द्या.
(टीप: हा लेख केवळ माहितीच्या उद्देशाने दिला आहे.)

Know all Facts about Virus | व्हायरस बद्दल जाणून घ्या
Read More

Know The Details About Bacteria | जिवाणू
Read More

Know About Severe Dehydration | गंभीर निर्जलीकरण
Read More

Know About Hypertonic Dehydration | हायपरटोनिक
Read More

Know the dehydration signs in kids | निर्जलीकरण चिन्हे
Read More

Know the Dehydration in Olders | वृद्धांमध्ये निर्जलीकरण
Read More

How to Recognize the Dehydration? | निर्ज. कसे ओळखावे
Read More

What to know about Dehydration | निर्जलीकरण
Read More

Know All About Dehydration | डिहायड्रेशन
Read More

Software Engineering after 10th | सॉफ्टवेअर अभियांत्रिकी
Read More