How to Develop Communication Skills? | संभाषण कौशल्ये

How to Develop Communication Skills? | संभाषण कौशल्य कसे विकसित करावे? उत्तम करिअरसाठी उत्तम संवाद कौशल्ये.

आजकाल प्रभावी संप्रेषण हा एक अतिशय महत्त्वाचा भाग बनला आहे; कारण तो संदेश दुस-या व्यक्तीपर्यंत; सर्वात प्रभावी मार्गाने योग्यरित्या पोचवला जाईल; याची खात्री करतो. हे एखाद्याचे व्यक्तिमत्व वाढविण्यासाठी देखील ओळखले जाते; जेव्हा संप्रेषण योग्यरित्या केले जाते; तेव्हा ते बोलत असताना; आपल्या वास्तविक भावना बाहेर आणण्यास मदत करते. संवादाच्या योग्य मार्गाने तुम्ही ऑफिसच्या मीटिंग्जवर राज्य करु शकता. (How to Develop Communication Skills?)

तुमच्या भावना तुमच्या मित्रांना समजावून सांगू शकता; तुमच्या भावना तुमच्या प्रियजनांसमोर व्यक्त करु शकता. तुम्हाला अनेकदा चांगले संवाद साधण्यात कमतरता जाणवते का? मग काळजी करु नका कारण आम्ही तुम्हाला उपयुक्त टिप्स आणि युक्त्यांची यादी देऊन तुमचे संवाद कौशल्य वाढविण्यात मदत करु.

कम्युनिकेशन म्हणजे काय?

प्रभावीपणे संवाद साधण्यात सक्षम असणे; हे शिकण्यासाठी सर्वात महत्त्वाचे जीवन कौशल्य आहे. अधिक समज निर्माण करण्यासाठी; माहिती हस्तांतरित करणे; अशी संप्रेषणाची व्याख्या केली जाते. हे शब्दशः मौखिक देवाणघेवाणद्वारे, लिखित माध्यमांद्वारे; जसे की पुस्तके, वेबसाइट आणि मासिके; दृश्यमानपणे म्हणजे आलेख, तक्ते आणि नकाशे वापरुन; किंवा गैर-मौखिकपणे म्हणजे शरीर भाषा, हावभाव, आवाजाचा टोन इ. केले जाऊ शकते. संवादाची ही सर्व साधने अत्यावश्यक सॉफ्ट स्किल्स आहेत; जी यशस्वी करिअरसाठी अत्यावश्यक आहेत.

संवाद कौशल्य कसे सुधारावे?

इतरांशी प्रभावीपणे संवाद साधण्याची क्षमता सुधारण्यासाठी खालील मुद्दे विचारात घ्या.

1. ध्येय निश्चिती (How to Develop Communication Skills?)

ध्येय समोर ठेवून बोलल्यास; चांगला संवाद साधता येतो. त्यामुळे तुम्हाला कशाबद्दल बोलायचे आहे; आणि तुमच्या संवादाचे ध्येय काय आहे; हे लक्षात येते. हे स्पष्टतेला प्रोत्साहन देते, तुम्हाला काय हवे आहे आणि तुम्हाला कसे अनुभवायचे आहे; यावर लक्ष केंद्रित करण्यास अनुमती देते.

अशाप्रकारे, तुमची एखादी महत्त्वाची बैठक असल्यास; किंवा पटकन काहीतरी सांगायचे असल्यास; तुम्ही गोंधळात पडणार नाही; आणि प्रत्येकावर कायमची छाप सोडू शकाल.

2. ऐकणे (How to Develop Communication Skills?)

एक चांगला संवादक होण्यासाठी; एक चांगला श्रोता असणे महत्वाचे आहे. संप्रेषण करताना ऐकणे; कधीकधी बोलण्यापेक्षा श्रेयस्कर असते. परिणामी, ऐकणे आणि प्रमाणीकरण करण्याकडे; समान लक्ष द्या. इतर काय म्हणत आहेत याकडे बारकाईने लक्ष द्या; आणि अधिक समजून घेण्यासाठी त्यांच्याशी संवाद साधा; व संदिग्धता स्पष्ट करा.

त्यांचे ऐकले जात आहे; हे इतरांना कळू द्या आणि तुम्हाला ज्या आदराने वागवायचे आहे; त्याच आदराने त्यांच्याशी वागा. जेव्हा तुम्ही आदर दाखवता; तेव्हाच तुम्ही त्या बदल्यात; इतरांकडून आदराची अपेक्षा करु शकता.

3. आत्मविश्वास (How to Develop Communication Skills?)

तुम्ही जे बोलता त्यावर आणि इतरांशी संवाद साधताना; आत्मविश्वास बाळगा. बोलत असताना, आत्मविश्वास असणे; अत्यंत महत्त्वाचे आहे. तुमच्याकडे आत्मविश्वास नसेल आणि तुम्हाला स्पष्टपणे बोलता येत नसेल; तर तुम्हाला फारशी चांगली संधी मिळणार नाही.

म्हणून, सर्वात मोठी छाप पाडण्यासाठी, बोलतांना व्यक्तीच्या डोळ्यात पहा; शरीराची स्थिती आरामशीर ठेवा आणि संक्षिप्तपणे बोला. विधाने प्रश्नांसारखी वाटू न देण्याचा प्रयत्न करा; भाषा आक्रमक किंवा अपमानास्पद वापरु नका. लोकांना त्यांच्या नावाने संबोधित करा; आणि सर्वसाधारणपणे स्मित करा. याचा दीर्घकालीन परिणाम होईल.

4. देहबोली (How to Develop Communication Skills?)

चांगल्या देहबोलीचा सराव करणे, डोळ्यांचा संपर्क वापरणे, हाताचे हावभाव वापरणे; आणि इतरांशी संवाद साधताना आवाजाचा स्वर पाहणे महत्त्वाचे आहे. मैत्रीपूर्ण टोनसह आरामशीर शरीराची स्थिती तुम्हाला; इतरांच्या संपर्कात येण्यास मदत करेल.

संवादामध्ये डोळ्यांचा संपर्क महत्वाचा आहे; आपण संभाषणावर लक्ष केंद्रित केले आहे; हे दर्शविण्यासाठी समोर असलेल्या व्यक्तीकडे पहा. परंतु त्या व्यक्तीकडे टक लावून पाहत नाही याची खात्री करा; कारण ती त्याला किंवा तिला अस्वस्थ करु शकते.

5. मोकळेपणा (How to Develop Communication Skills?)

इतर कोणाचे म्हणणे आहे याच्याशी तुम्ही असहमत असाल, मग ते नियोक्ता; सहकारी किंवा मित्र असोत, फक्त तुमचा संदेश पोहोचवण्याचा प्रयत्न करण्याऐवजी; त्यांच्या दृष्टिकोनाशी सहानुभूती बाळगणे महत्त्वाचे आहे. इतरांच्या मताचा आदर करा; आणि जे तुमच्याशी सहमत नाहीत; त्यांना कधीही अपमानित करु नका.

6. जास्त बोलणे टाळा (How to Develop Communication Skills?)

तुमचा संदेश शक्य तितक्या; कमी शब्दात पोहोचवा. फिलर शब्द वापरु नका; आणि थेट मुद्द्याकडे जा. रॅम्बलिंगमुळे श्रोता ट्यून आउट होईल; किंवा आपण कशाबद्दल बोलत आहात याबद्दल अनिश्चित होईल. जास्त बोलणे टाळा आणि श्रोत्यांना गोंधळात टाकणारे शब्द वापरु नका.

7. इतरांचा आदर करा (How to Develop Communication Skills?)

इतरांना काय म्हणायचे आहे याचा आदर करणे; आणि ते मान्य करणे; हा संवादाचा एक महत्त्वाचा पैलू आहे. इतर व्यक्ती काय म्हणत आहेत; याकडे आदरपूर्वक लक्ष दया. इतरांचा आदर केल्याने; इतर व्यक्तीला कौतुक वाटेल; ज्यामुळे अधिक प्रामाणिक आणि संभाषण फलदायी होईल.

वाचा: Best qualities of an ideal student | आदर्श विदयार्थ्याचे गुण

8. योग्य माध्यम वापरा (How to Develop Communication Skills?)

संप्रेषणाचे वापरण्यासाठी अनेक प्रकार आहेत; त्यापैकी योग्य माध्यम  निवडणे महत्वाचे आहे. गंभीर बाबींबद्दल जसे की; पगारातील कपाती, कामावरुन कमी करणे अशा प्रकरणाशी संबंधित ईमेल पाठवण्यापेक्षा; व्यक्तीशी संवाद साधणे अधिक योग्य आहे.

वाचा: Best Skill Development Career Courses | कौशल्य विकास अभ्यासक्रम

9. शांत रहा (How to Develop Communication Skills?)

बोलत असताना शांत राहणे खरोखर; अधिक प्रभावीपणे बोलण्यास मदत करते. म्हणून, शांत राहा. परिस्थिती कशी आहे किंवा परिस्थिती किती गोंधळलेली आहे; हे महत्त्वाचे नाही. वस्तुस्थितीला चिकटून राहण्याचे लक्षात ठेवा; आणि वागण्याऐवजी शब्दांनी तुमच्या भावना व्यक्त करा. अशा प्रकारे तुमची वाईट छाप पडणार नाही; आणि तुमच्या आजूबाजूच्या लोकांकडून तुमची प्रशंसा होईल.

वाचा: How to Improve English Speaking Skills | इंग्रजी संभाषण

10. व्यंगाचा वापर टाळा (How to Develop Communication Skills?)

आजकाल व्यंगचित्र वापरणे कमी झाल्याचे दिसत असले तरी; काही लोक अजुनही त्याचा वापर करताना दिसतात. तुम्ही ते देखील वापरु शकता; परंतु यामुळे कोणतेही नुकसान होणार नाही; याची खात्री करा. विशेषतः व्यावसायिक ठिकाणी, व्यंग टाळा.

कारण तुमच्या स्वरात जास्त व्यंग्य वापरल्याने; तुम्ही असुरक्षित आणि बचावात्मक दिसाल. यामुळे इतर लोकांचा अनादरही होऊ शकतो; त्यामुळे, पुढच्या वेळी तुम्हाला तुमची असुरक्षितता दाखवायची नसेल; किंवा उद्धट वागायचे नसेल; तर व्यंगाचा वापर टाळा.

वाचा: How to become a corporate lawyer | कॉर्पोरेट वकील कसे व्हावे

संवाद कौशल्यांचे महत्त्व

मजबूत संभाषण कौशल्ये; जीवनाच्या सर्व पैलूंमध्ये मदत करतात. व्यावसायिक जीवनापासून वैयक्तिक जीवनापर्यंत; आणि त्या दरम्यान येणारी प्रत्येक गोष्ट.

व्यवसायाच्या दृष्टिकोनातून; सर्व व्यवहार संवादामुळे होतात. इतरांना आणि स्वतःला माहिती अधिक अचूकपणे; आणि द्रुतपणे समजून घेण्यास अनुमती देण्यासाठी; चांगली संभाषण कौशल्ये आवश्यक आहेत. याउलट, खराब संभाषण कौशल्यामुळे वारंवार गैरसमज; आणि निराशा निर्माण होते.

वाचा: How to build communication skills? | संवाद कौशल्ये

उत्तम करिअरसाठी उत्तम संवाद कौशल्ये

करिअरमध्ये यशस्वी होण्यासाठी; उत्तम संवाद कौशल्ये आवश्यक आहेत. आपल्याला काय हवे आहे आणि आपण ते कसे प्राप्त करणार आहात; हे आपल्याला माहित असणे आवश्यक आहे. एक उत्कृष्ट संप्रेषक असल्याने; तुमच्या करिअरला चालना मिळू शकते.

वाचा: Best Career in Game Design After 12th | गेम डिझाइन

चांगली संभाषण कौशल्ये तुम्हाला मुलाखत घेण्यास; आणि निवड प्रक्रियेत उत्तीर्ण होण्यास मदत करु शकतात. चांगले बोलण्यात सक्षम असणे; एक महत्त्वपूर्ण फायदा प्रदान करते! तुमचे काम प्रभावीपणे करण्यासाठी; तुम्हाला समस्यांवर चर्चा करावी लागेल; माहितीची विनंती करावी लागेल, इतरांशी संवाद साधावा लागेल; आणि चांगले मानवी संबंध कौशल्य असावे लागेल. वाचा: How Important is Learning Abacus? | अबॅकसचे महत्व

हे सर्व चांगले संभाषण कौशल्य असण्याचे भाग आहेत; ते चांगल्या प्रकारे समजून घेण्यात आणि आपल्या सभोवतालच्या लोकांच्या; गरजा समजून घेण्यात मदत करतात.

वाचा: Skill Development Courses in India for Students |कौशल्य विकास

खराब संवाद (How to Develop Communication Skills?)

संवादामुळे कामाच्या ठिकाणी यश मिळते; जरी इतरांशी असमाधानकारकपणे संवाद साधण्याचे नुकसान अल्पावधीत दिसून येत नसले तरी; दीर्घकालीन कामाच्या ठिकाणी त्याचा वाईट परिणाम होतो. खराब संप्रेषणाची काही चिन्हे येथे आहेत:

• विशिष्ट संवादाचा अभाव
• महत्त्वाचे संदेश पोचवण्यासाठी चुकीच्या माध्यमांचा वापर करणे
• निष्क्रिय-आक्रमक संप्रेषण
• विचाराचा अभाव
• इतरांना दोष देणे आणि धमकावणे
• ऐकण्यात अयशस्वी
• वाचा: Know About Diploma in English | इंग्रजी डिप्लोमा बद्दल जाणून घ्या

संवादाच्या अभावामुळे; शेवटी मनोबल कमी होऊ शकते; कारण कुचकामी संप्रेषण गैरसमज, गमावलेल्या संधी, संघर्ष, चुकीच्या माहितीचा प्रसार; आणि अविश्वास निर्माण करू शकतात, कर्मचा-यांना एकंदरीत पराभव वाटू शकतो. त्यांना अशा कंपनीसाठी किंवा अशा व्यवस्थापकासाठी; काम करण्यास प्रवृत्त केले जाऊ शकत नाही; जे महत्त्वाच्या गोष्टी चांगल्या प्रकारे सांगू शकत नाहीत.

वाचा: How to Provide Support to Students | विद्यार्थ्यांना आधार द्या

त्याचप्रमाणे, जर एखाद्या व्यवस्थापकाने एखाद्या कर्मचाऱ्याला फक्त त्यांनी काय चूक केली आहे; आणि सुधारण्याची आवश्यकता आहे; हे सांगितले आणि सकारात्मक संवाद साधण्यात अयशस्वी झाल्यास; त्या कर्मचाऱ्याचे मनोबल कमी होऊ शकते. शेवटी, संशोधन असे सूचित करते की खराब संवादामुळे कामाच्या ठिकाणी तणाव निर्माण होतो.

Related Posts

• 15 Free Best Educational Websites | मोफत शैक्षणिक वेबसाइट्स
• The Most Demanding Courses | सर्वात जास्त मागणी असलेले कोर्स
• Advice About An Interview | मुलाखतीबद्दल माहिती आणि सल्ला
• The Best Career in the Journalism after 12th | पत्रकारिता डिप्लोमा
• How to be a Successful Student: विद्यार्थी यशस्वी होण्याचा मार्ग

Post Categories

आमच्या Etopcollection वेबसाईटला जरुर भेट द्या, तसेच शैक्षणिक माहितीसाठी “ज्ञानज्योत” शैक्षणिक मराठी संकेत स्थळाला भेट द्या.