Don't sleep under a tree at night Why? | रात्री झाडाखाली झोपू नये

Don’t sleep under a tree at night, Why? | रात्री झाडाखाली झोपू नये, का? समजून घ्या कारण…

जगदगुरु श्री संत तुकाराम महाराज; यांनी आपल्या अभंगामधून वृक्षाची महती वर्णन केलेली आहे. वृक्ष किंवा वनस्पती; मानवी जीवनाचा एक अविभाज्य भाग आहेत. झाडाशिवाय पृथ्वीवरील जीवनाची कल्पना करणे अशक्य आहे; लोकांना त्यांच्या मूलभूत गरजा पूर्ण करण्यासाठी झाडांपासून विविध संसाधने मिळतात. वृक्ष; पर्यावरणाचा समतोल राखतात. प्रकाशसंश्लेषणाच्या मदतीने झाडे स्वत: चे अन्न तयार करतात; ते कार्बन डाय ऑक्साईड आणि पाण्यातून ग्लूकोज आणि ऑक्सिजन तयार करतात. वृक्ष प्रदूषण कमी करण्यात मदत करतात. (Don’t sleep under a tree at night)

वृक्ष आपणास ऑक्सिजन देतात, ज्याच्याशिवाय आपण काही मिनिटांपेक्षा जास्त जगू शकत नाही. ते आपल्याला सावली देतात, पशू पक्षी आणि मानव तळपणा-या सूर्याच्या रखरखत्या उन्हामध्ये झाडांच्या सावलीत आसरा घेतात. विविध प्रकारचे वृक्ष, झाडे, झुडपे, वनस्पती, पिके आपल्याला अन्नधान्य, फळे, भाज्या देतात. औषधी वनस्पती, कंदमुळे यामुळे बऱ्याच रोगांवर उपचार केले जातात. वृक्ष मानवी जीवन चक्राचा एक अविभाज्य भाग आहेत. प्रकाशसंश्लेषणाच्या मदतीने झाडे स्वत: चे अन्न तयार करतात. ते कार्बन डाय ऑक्साईड आणि पाण्यातून ग्लूकोज आणि ऑक्सिजन तयार करतात. वृक्ष प्रदूषण कमी करण्यात मदत करतात. (Don’t sleep under a tree at night)

आपण दिवसा झाडाच्या सावलीत विश्रांती घेताना अनेकांना पाहिले आहे; पण रात्रीच्या वेळी झाडाखाली झोपलेले कोणी आढळत नाही. मग प्रश्न पडतो की, रात्री झाडाखाली का झोपू नये? चला तर मग या लेखाद्वारे आपण त्याची माहिती घेवूया.

दिवसा श्वसन कसे होते?

श्वास घेताना आपण ऑक्सिजन घेतो; आणि कार्बन डाय ऑक्साईड सोडतो. फुफ्फुसांच्या मदतीने शरीरात वायूंची; देवाणघेवाण होते. हवेमध्ये 79 टक्के नायट्रोजन; २० टक्के ऑक्सिजन आणि १ टक्का इतर वायू आणि पाण्याची वाफ व इतर वायूंमध्ये ०.०3 टक्के कार्बन डाय ऑक्साईड असते. वाचा: What is Mucormycosis Black Fungus Disease |बुरशीजन्य आजार

श्वासोच्छवासादरम्यान; अन्न ऑक्सिडाइझ होते आणि ऊर्जा तयार होते. परंतु झाडांमध्ये श्वसनासाठी माणसासारखे कोणतेही विशेष अंग नाही; पानांमध्ये असलेल्या स्टोमाटाच्या छिद्रांमधून वायूंची देवाणघेवाण होते. या व्यतिरिक्त; कोंबांच्या किंवा देठाच्या पृष्ठभागावर काही छिद्र असतात; आणि पृष्ठभागावर मुळांमध्ये विनिमय होते. श्वसनाच्या मदतीने झाडे ऑक्सिजनचा वापर करतात; आणि कार्बन डाय ऑक्साईड तयार करतात. असे म्हणणे चुकीचे ठरणार नाही की; सर्व सजीव श्वसन करतात आणि ते देखील चोवीस तास. ज्याद्वारे ऊर्जा तयार होते.

रात्री झाडाखाली का झोपू नये?

सूर्यप्रकाशाच्या उपस्थितीत प्रकाशसंश्लेषण होते ज्यामध्ये झाडे कार्बन डाय ऑक्साईड आणि पाण्यातून ग्लूकोज आणि ऑक्सिजन तयार करतात. हे केवळ वनस्पतींच्या त्या भागात होते जेथे क्लोरोफिल असते. याचा अर्थ असा आहे की प्रकाशसंश्लेषण फक्त पानांवरच मर्यादित आहे. दुसरीकडे, श्वासोच्छ्वास दिवसेंदिवस वनस्पतींमध्ये दिवस रात्र चालू राहतो. प्रकाशसंश्लेषणाच्या मदतीने; झाडे स्वत: चे अन्न तयार करतात. ते कार्बन डाय ऑक्साईड आणि पाण्यातून ग्लूकोज; आणि ऑक्सिजन तयार करतात. वृक्ष प्रदूषण कमी करण्यात मदत करतात. (Don’t sleep under a tree at night)

वाचा: Good News for Covid Patients | काेवीड रुग्णांसाठी आनंदाची बातमी

हे उल्लेखनीय आहे की; सकाळी सर्व पाने कार्बन डाय ऑक्साईड आणि पाण्याच्या मदतीने; ग्लूकोज तयार करण्यास सुरवात करतात. म्हणूनच; वनस्पती सर्व सजीवांच्या जीवनाचा आधार आहेत. मानवांना वनस्पतींच्या तुलनेत अधिक उर्जा आवश्यक असते; आणि म्हणूनच, वनस्पतींमध्ये श्वसन ही एक धीमी प्रक्रिया आहे. श्वासोच्छवासादरम्यान तयार होणारा कार्बन डाय ऑक्साईड; पानांमधील रिक्त जागांपर्यंत पोहोचतो; आणि त्याच बरोबर प्रकाश संश्लेषण चालू राहते. ज्यामुळे, हवेत उपस्थित कार्बन डाय ऑक्साईड वनस्पती वापरतात; म्हणूनच आपण असे म्हणू शकतो की दिवसा, वनस्पती ऑक्सिजन तयार करतात आणि कार्बन डाय ऑक्साईड घेतात.

वाचा: Lockdown and Environment│लॉकडाऊन काळातील पर्यावरण

परंतु रात्रीच्या वेळी वनस्पतींमध्ये प्रकाश संश्लेषण होत नाही; कारण सूर्यप्रकाश नसतो आणि कार्बन डाय ऑक्साईडचे प्रमाण जास्त असते; म्हणजे रात्री वनस्पती ऑक्सिजन तयार करत नाहीत. रात्री वनस्पती ऑक्सिजन घेतात; व कार्बन डाय ऑक्साईड सोडतात. दिवसा कार्बन डाय ऑक्साईड; प्रकाशसंश्लेषणाद्वारे वापरला जातो. म्हणजेच झाडे रात्री कार्बन डाय ऑक्साईड सोडतात; याचा अर्थ असा आहे की; रात्री आपण झाडाखाली झोपल्यास आपल्याला ऑक्सिजन मिळणार नाही, कारण झाडांच्या आजूबाजूला कार्बन डाय ऑक्साईड जास्त असतो; त्यामुळे श्वासोच्छवासाची समस्या निर्माण होईल व गुदमरल्यासारखे वाटेल.

green tea farm during golden hour — Photo by Quang Nguyen Vinh on Pexels.com

वृक्ष सर्वांसाठी फार महत्वाची आहेत; ते वायू प्रदूषण कमी करण्यात मदत करुन वातावरण शुद्ध ठेवतात. परिसरात जितके जास्त झाडं असतील; तितके वातावरण शुद्ध किंवा प्रदूषणमुक्त राहते, म्हणून ‘झाडे लावा, झाडे जगवा’.

वाचा: 10 Plants that release oxygen at night! | ‘ही’ झाडं रात्रीही ऑक्सिजन देतात!

ऑक्सिजन देणारी खालील काही वृक्ष आपल्या घराभोवती किंवा परिसरात लावणे व जोपासणे गरजेचे आहे.

ऑक्सिजनचे महत्व आता अनेकांना समजले आहे; सध्याच्या कोविड काळात; आपली ऑक्सिजन पातळी नियंत्रित ठेवणं; अत्यंत गरजेच आहे. त्याचबरोबर आहारात काही बदल करणंही आवश्यक आहे; यामध्येच आपल्या आजूबाजूला अशी काही झाडं आहेत, जे नैसर्गिक ऑक्सिजनचा स्त्रोत आहेत. ही झाडं कोणती ते पाहुयात.

वाचा: 20 Plants: ‘या’ 20 वनस्पती रात्रीही ऑक्सिजन देतात!

वड: ऑक्सिजनचा सर्वात मोठा स्त्रोत असलेलं झाड म्हणजे वडाचं झाड; पूर्वीचे लोकदेखील वडाच्या झाडाखाली बसण्याचा सल्ला द्यायचे. हे झाड जितकं मोठं तितकी त्यातून ऑक्सिजन निर्मिती अधिक होत असते.

पिंपळ: नैसर्गिक ऑक्सिजनचा स्त्रोत असलेलं पहिलं झाड म्हणजे पिंपळ; या झाडातून २४ तास ऑक्सिजन निर्मिती होत असते. विशेष म्हणजे रात्रीच्या वेळीदेखील या झाडातून ऑक्सिजन मिळत असतो.

जांभळ: जांभळाचं झाडं ऑक्सिजन निर्मिती करत असून हवेतील सल्फर ऑक्साइड आणि नायट्रोजन सारखे विषारी वायू शोषून घेतं.

कडूनिंब: औषधी गुणधर्म असलेलं हे झाड ऑक्सिजन निर्मिती करण्यासही मदत करतं. या झाडामुळे परिसरातील विषारी वायू किंवा बॅक्टेरिया नष्ट होतात.

वाचा: Van Mahotsav: वन महोत्सव महाराष्ट्र शासन 2021-2022

अशोका: लांब लांब पानं असलेलं हे झाड विस्तीर्ण नसलं तरी; त्यातून ऑक्सिजन निर्मिती मोठ्या प्रमाणावर होते; त्यामुळे घराच्या परिसरात याचं एकतरी झाडं असावं.

अर्जुन: या झाडाविषयी फार कमी जणांना माहित असेल; मात्र, वैद्यकीय आणि धार्मिकदृष्ट्या या झाडाला विशेष महत्त्व आहे. हे झाडं वातावरणातील कार्बन डाय ऑक्साइड व अन्य विषारी वायू रोखून; त्यांचं रुपांतर ऑक्सिजनमध्ये करत असल्याचं म्हटलं जातं. वाचा: Know All About Motion Sickness | मोशन सिकनेस बद्दल जाणून घ्या

निष्कर्ष

Don't sleep under a tree at night, why? | रात्री झाडाखाली झोपू नका- Quote about importance of a tree — Don’t sleep under a tree at night, why?-Quote about importance of a tree

एक झाड पूर्ण वाढायला अनेक वर्षे जातात; परंतू आज काळाच्या प्रगत हत्यारांनी ते काही मिनिटात तोडता येते; आपण अगोदरच निर्सगाचा खूप दुरुपयोग केला आहे; अजूनही वेळ गेलेली नाही, आपण निसर्गाचे सौदर्य परत आणू शकतो.

Related Posts

Post Categories

Health

शैक्षणिक माहितीसाठी “ज्ञानज्योत” शैक्षणिक मराठी संकेत स्थळाला भेट द्या.

‘रात्री झाडाखाली झोपू नये’ हा लेख आपणास कसा वाटला; या बद्दल आपला अभिप्राय व सूचना कमेंटमध्ये जरुर कळवा. आपला प्रतिसाद व सुभेच्छा आमच्यासाठी लाख मोलाच्या आहेत; त्या नवचैतन्य देतात व त्यामुळे नवीन लेख लिहिण्यास प्रेरणा मिळते. आपण हा लेख आपल्या मित्रांसोबत नक्की शेअर करा. धन्यवाद…!