Diploma in Hotel Management after 12th हॉटेल मॅनेजमेंट डिप्लोमा

Diploma in Hotel Management after 12th: 12 वी उत्तीर्ण विदयार्थ्यांसाठी कोर्ससाठी पात्रता, प्रवेश प्रक्रिया, महाविदयालये, नोकरीच्या संधी आणि बरेच काही

डिप्लोमा इन हॉटेल मॅनेजमेंट हा 3 वर्षाचा डिप्लोमा लेव्हल कोर्स आहे. सहा सेमेस्टर्समध्ये विभागले गेलेले, डिप्लोमा इन हॉटेल मॅनेजमेन्ट कोर्समध्ये; हॉटेल प्रशासन, खाती, जाहिरात, हाऊसकीपिंग, फ्रंट ऑफिस; किंवा फूड ॲन्ड ड्रिंक मॅनेजमेंट, केटरिंग आणि देखभाल या विषयावर भर देण्यात आला आहे. (Diploma in Hotel Management after 12th)

12 वी उत्तीर्ण विदयार्थ्यांसाठी करिअरचा चांगला मार्ग

विद्यार्थ्यांनी मान्यताप्राप्त स्कूल बोर्डाची 12 वी (HSC); परीक्षा किंवा त्या समकक्ष अभ्यासक्रम पूर्ण करणे आवश्यक आहे. या कोर्समध्ये प्रवेश सहसा गुणवत्तेवर आधारित असतो; परंतु काही महाविद्यालये किंवा विद्यापीठे; भारतातील हॉटेल मॅनेजमेंट कॉलेजांमध्ये डिप्लोमा प्रवेशासाठी; प्रवेश परीक्षा घेतात. कोर्स फी रु. 10,000 ते 2,00,000 पर्यंत आहे.

मूलभूत अन्न उत्पादन, आरोग्य स्वच्छता, निवास परिचालन; विपणन विक्री व्यवस्थापन, संगणकांचे अनुप्रयोग, हॉटेल लॉ, मूलभूत खाद्य व पेय सेवा; इत्यादी या उपक्रमांतर्गत शिकविलेले जाणारे विविध विषय आहेत.

डिप्लोमा इन हॉटेल मॅनेजमेंटनंतर विद्यार्थी सरासरी 2 ते 6 लाख रुपये पगारासह; हॉटेल मॅनेजर, रेस्टॉरंट मॅनेजर, मेंटेनन्स मॅनेजर, फ्रंट ऑफिस मॅनेजर; इत्यादी म्हणून काम करु शकतात.

हॉटेल मॅनेजमेंट डिप्लोमा काय आहे?

कोर्सचे प्राथमिक उद्दीष्ट, पात्रता असलेल्या उमेदवारांना हॉटेल उद्योगात; मुख्य व्यवस्थापकीय भूमिका निभावण्यासाठी; आवश्यक कौशल्य, अनुभव आणि मनोवृत्ती प्रदान करणे.

डिप्लोमा ऑफ हॉटेल मॅनेजमेन्ट कोर्समध्ये प्रवेश घेतलेल्या विद्यार्थ्यांना; हॉटेल ऑपरेशन, मीटिंग मॅनेजमेंट, इव्हेंटची तयारी आणि लग्न सेवा; यासारख्या मूलभूत कार्यक्षेत्रांवर लक्ष केंद्रित करुन; हॉटेल ऑपरेशनच्या सर्व क्षेत्रात प्रशिक्षण दिले जाते.

हॉटेल रुम विभाग कसे हाताळायचे, अधिवेशने व उपक्रमांची व्यवस्था कशी करावी; योग्य अतिथींच्या सुविधा कशा उपलब्ध करायच्या; आणि पर्यवेक्षण टप्प्यातून कार्यक्रम आणि विवाहसोहळा नियोजन करणे; या गोष्टी कशा केल्या पाहिजेत, हे विद्यार्थी शिकतात.

हॉटेल व्यवसाय हा आतिथ्य उद्योगाचा एक महत्त्वाचा भाग आहे; विद्यार्थ्यांना आतिथ्य संबंधित विविध सेवांमध्ये प्रशिक्षण दिले जाते. जसे की, व्हीआयपी सर्व्हिसेस, फूड कोर्टची संस्था; नेतृत्व आणि विपणन कौशल्याच्या विकासासाठी, फिटनेस प्रदर्शन.

हॉटेल मॅनेजमेंटमध्ये डिप्लोमा का करावा?

• आपण या कोर्सचा अभ्यास का करावा, याचे मुख्य कारण म्हणजे; हॉटेल मॅनेजमेंट हे नोकरीसाठी सर्वात लोकप्रिय क्षेत्र आहे. कौशल्य असलेल्या व्यक्तीस; हॉटेल व्यवस्थापन क्षेत्रात नोकरी सहज मिळू शकेल.
• डिप्लोमा धारकांना दिलेला पगार; एन्ट्री लेव्हलसाठीही चांगला असतो. अनुभवातून पगार वाढतो.
• प्रवेश-स्तरावर प्रदान केले जाणारे सरासरी वेतन रु. दोन ते सहा लाख रुपये आहे; डिप्लोमा धारकांसाठी पगाराची ही रक्कम योग्य आहे.
• वाचा: Career Opportunities in the Arts Stream: 10 वी नंतर करिअर संधी

डिप्लोमा कोर्स विषयी थोडक्यात  

• कोर्स लेव्हल- डिप्लोमा
• कालावधी- 3 वर्षे
• परीक्षेचा प्रकार- सेमेस्टर वाईज
• पात्रता- 10 + 2 (12  वी एच.एस.सी.)
• प्रवेश प्रक्रिया- एआयएमए यूजीएटी, एआयएचएमसीटी वॅट, बीव्हीपी सीईटी इ.
• प्रमुख भर्ती संस्था- ओबेरॉय हॉटेल्स, आयटीसी, ताज ग्रुप, हिल्टन ग्रुप इत्यादी
• प्रमुख भरती विभाग- महाविद्यालये आणि विद्यापीठे, हॉटेल उद्योग, हॉटेल प्रशासन व्यवस्थापन, पर्यटन उद्योग इ.
• मुख्य कार्ये- हॉटेलचे व्यवस्थापक, रेस्टॉरंट मॅनेजर, मेंटेनन्स मॅनेजर, फ्रंट ऑफिस मॅनेजर, हॉटेल असिस्टंट
• कोर्स फी रु. 10,000 ते 2,00,000
• सरासरी प्रारंभ वेतन रु. 2,00,000 ते 6,00,000

पात्रता (Diploma in Hotel Management after 12th)

• हॉटेल मॅनेजमेंट इन डिप्लोमा मध्ये प्रवेश घेण्यासाठी आवश्यक असलेल्या किमान निकष खालील प्रमाणे आहेत.
• मान्यताप्राप्त शैक्षणिक मंडळाची कोणत्याही शाखेतील 12 वी स्तरावरील परीक्षा उत्तीर्ण.
• 12 वी स्तरावर किमान गुण 50% (अनुसूचित जाती, जमाती, ओबीसी उमेदवारांसाठी 5% सवलत).
• वाचा: Diploma in Graphic Design after 12th | ग्राफिक डिझाईन डिप्लोमा

प्रवेश प्रक्रिया (Diploma in Hotel Management after 12th)

हॉटेल व्यवस्थापन पदविका प्रवेश प्रक्रिया; ही संबंधित प्रवेश परीक्षा किंवा अंतिम पात्रता परीक्षेत मिळालेल्या गुण; यावर आधारित आहे. वाचा: Diploma in Animation and Multimedia | 12 वी नंतर डिप्लोमा

अर्ज कसा करावा (Diploma in Hotel Management after 12th)

• आपण या कोर्सच्या प्रवेशासाठी ऑनलाइन आणि ऑफलाइन दोन्ही पद्धतीने अर्ज करु शकता.
• संस्थेच्या अधिकृत संकेतस्थळावर किंवा संस्थेच्या ॲप्लिकेशन फॉर्म प्रवेश कार्यालयाला भेट द्या.
• निर्देशानुसार अर्ज भरा आणि आवश्यक कागदपत्रे अपलोड करा.

भारतात हॉटेल मॅनेजमेंट एन्ट्रन्स परीक्षा मध्ये डिप्लोमा  

• AIMA UGAT- ऑल इंडिया मॅनेजमेंट असोसिएशन (एआयएमए) रिमोट प्रॉक्टर्ड इंटरनेट बेस्ड टेस्ट (आयबीटी)
• AIHMCT WAT- आर्मी इन्स्टिट्यूट ऑफ हॉटेल मॅनेजमेन्ट अँड केटरिंग टेक्नॉलॉजी (एआयएचएमसीटी) ऑनलाईन
• बीव्हीपी सीईटी BVP CET- भारती विद्यापीठ- ऑनलाईन
• जेईटी प्रवेश परीक्षा JET Entrance Exam- जैन विद्यापीठ- ऑफलाइन

प्रवेश परीक्षेचा प्रयत्न करताना लक्षात ठेवण्याचे मुद्दे

• एका प्रश्नासाठी 5 मिनिटांपेक्षा जास्त वेळ देऊ नका.
• चुकीची उत्तरे नाकारा आणि नंतर एमसीक्यू घेताना योग्य उत्तर तपासा.
• आपली गणिते पुन्हा तपासा.
• आपण एखाद्या प्रश्नाबद्दल अनिश्चित असल्यास; पुढील प्रश्नाकडे जा. हे वेळ व्यवस्थापनास मदत करेल. आपण पेपरच्या शेवटी या प्रश्नाकडे परत येऊ शकता.

चांगल्या कॉलेजमध्ये प्रवेश कसा मिळवायचा? (Diploma in Hotel Management after 12th)

• प्रवेश परीक्षेत कोणत्या प्रकारचे प्रश्न विचारले जातात आणि त्या परीक्षेची काठिण्य पातळी समजून घ्या.
• अर्ध्याहून अधिक प्रश्न फक्त 12 वी अभ्यासक्रमावर आधारित असल्यामुळे आपण एचएससी अभ्यासक्रम कव्हर केल्याचे सुनिश्चित करा.
• परीक्षेच्या तारखा आणि अंतिम मुदतींवर लक्ष ठेवा.
• प्रवेश प्रक्रियेसंदर्भातील ताज्या बातम्या व माहिती मिळविण्यासाठी नियमितपणे महाविद्यालयाच्या वेबसाइटला भेट द्या.
• स्वत: ला अद्ययावत ठेवण्यासाठी दररोज वर्तमानपत्र वाचा.

हॉटेल मॅनेजमेंट डिप्लोमा टॉप कॉलेजेस (Diploma in Hotel Management after 12th)

हॉटेल मॅनेजमेंट डिप्लोमा कोर्स सुविधा देणारी भारतातील काही मुख्य संस्था, ठिकाण व फी या विषयी सविस्तर यादी  पाहा.

• गार्डन सिटी युनिव्हर्सिटी- बंगलोर, फी रु. 155,700
• आम्रपाली हॉटेल मॅनेजमेंट इन्स्टिट्यूट- हल्द्वानी, फी रु. 55,000
• बीएनजी हॉटेल व्यवस्थापन- कोलकाता –
• इंडियन स्कूल ऑफ बिझिनेस मॅनेजमेंट अँड ॲडमिनिस्ट्रेशन- हैदराबाद, फी रु. 14,900
• वेल्स विद्यापीठ – चेन्नई, फी रु. 130,800
• आरआयजी हॉस्पिटॅलिटी अँड मॅनेजमेन्ट- ग्रेटर नोएडा, फी रु. 180,000
• इंडियन हॉटेल ॲकॅडमी- नवी दिल्ली, फी रु. 100,000
• इन्स्टिट्यूट ऑफ हॉटेल मॅनेजमेंट केटरिंग टेक्नॉलॉजी अँड एप्लाइड न्यूट्रिशन- मेरठ, फी रु. 30,000
• इंडियन इंस्टिट्यूट ऑफ हॉस्पिटॅलिटी ॲण्ड मॅनेजमेंट- मुंबई, फी रु. 60,000
• श्री देवी कॉलेज ऑफ हॉटेल मॅनेजमेन्ट- मंगलोर –

डिप्लोमा इन हॉटेल मॅनेजमेंट नोकरीच्या संधी (Diploma in Hotel Management after 12th)

1) असिस्टंट जनरल मॅनेजर

असिस्टंट मॅनेजर हॉटेल मॅनेजमेंटच्या सर्व क्षेत्रांसाठी जबाबदार आहे; आणि जनरल मॅनेजरला सपोर्ट करते. हॉटेल, अभ्यागत, कर्मचारी आणि मालकांच्या कार्यावर संतुलित दृष्टीकोनातून; जास्तीत जास्त गुणवत्ता; आर्थिक कार्यक्षमता मिळविण्यासाठी; उत्पादकता सुधारित करण्यासाठी; ते हॉटेलच्या ऑपरेशन्सचे मार्गदर्शन; आणि त्यांचे आयोजन करतात. रु 3,20,000 वाचा: Computer Education is the Need of the Time: संगणक शिक्षण

2) फ्रंट ऑफिस मॅनेजर

फ्रंट ऑफिस मॅनेजर्स नाईट ऑडिटर दरबारी; आणि रिसेप्शन स्टाफ तयार करतील. ते हमी देतात की समोरील डेस्ककडे सक्षम; आणि सभ्य ग्राहक सेवा आहे. ते क्लायंटसह कार्य करतात, डेस्कवर येताच तक्रारी हाताळण्यासह. रु 2,62,000

3) हॉटेल मॅनेजर

हॉटेल व्यवस्थापक जे कर्मचारी आणि त्यांची देखरेख करतात; अशा जेवणाची आणि निवास व्यवस्था यासारख्या हॉटेल सेवा अंमलबजावणी; तयारी, आयोजन, प्रोत्साहन आणि देखरेखीसाठी; जबाबदार आहेत. रु 5,80,000 वाचा: Career Opportunities in the Science: विज्ञान शाखेत करिअर संधी

4) रेस्टॉरंट मॅनेजर

रेस्टॉरंट व्यवस्थापकांनी रेस्टॉरंटची प्रभावी ऑपरेशन आणि टिकाव याची खात्री केली पाहिजे; आणि त्यांचे कर्मचारी हाताळले पाहिजेत. ते संघाचे सदस्य म्हणून आघाडीवर आणि कार्य करीत आहेत. रु 4,09,000

5) देखभाल व्यवस्थापक

देखभाल पर्यवेक्षक देखभाल क्रियाकलाप आखतात; आणि किरकोळ दुरुस्तीची समस्या निवारण करतात. ते देखभाल कर्मचा-यांच्या; प्रगती योजना सांगतात. रु 8,05,000. वाचा: Career Opportunities in the Commerce: कॉमर्समध्ये करिअर संधी

6) बार व्यवस्थापक

बार व्यवस्थापक बारचे कामगार आणि क्रियाकलाप व्यवस्थापित करतो; ते कर्मचार्‍यांचे समन्वय साधणे, ग्राहकांचा अभिप्राय हाताळणे; आणि बार संग्रहित आहे की नाही; हे तपासण्यासाठी आणि पाहुण्यांचे स्वागत करण्यासाठी; जबाबदार आहेत. वाचा: BBA: The Best Career option after 12th | व्यवसाय प्रशासन पदवी

7) अतिथी संबंध कार्यकारी अतिथी

संबंध अधिकारी अभ्यागतांचे आरामदायी; आणि सक्षमपणे स्वागत करण्यासाठी जबाबदार आहेत. क्लायंटच्या तक्रारीकडे लक्ष देणे; आणि वाढवणे इमारती, क्रियाकलाप आणि अन्य संसाधनांविषयी; अद्यतने प्रदान करणे. रु 2,88,317. वाचा: Career Opportunities in the Arts Stream: 10 वी नंतर करिअर संधी

Conclusion

हॉटेल व्यवस्थापन पदविका मिळविल्यानंतर; हॉटेल उद्योगातील मुख्य कार्यकारी पदांवर जाण्यासाठी आवश्यक कौशल्ये, ज्ञान, मूल्ये आणि दृष्टिकोन असलेले पात्र उमेदवार तयार करणे; हे या कोर्सचे प्राथमिक उद्दीष्ट आहे. हे अभ्यासक्रम विद्यार्थ्यांकरिता त्यांच्या विश्लेषक; व्यवस्थापन आणि तांत्रिक कौशल्यांचा अभ्यास करण्यासाठी; तयार केलेले आहेत. वाचा: How to become a corporate lawyer | कॉर्पोरेट वकील कसे व्हावे

ज्यामुळे विदयार्थ्यांसाठी; करिअरच्या संधींचा विकास होऊ शकेल. आपण हा कोर्स करण्याच्या विचार करत असाल तर; आपणास ही माहिती मार्गदर्शक ठरेल अशी आश. वाचा: How to become a chef in India | भारतात शेफ कसे व्हावे

धन्यवाद…!

• Diploma in banking & finance after 12th | बँकिंग व फायनान्स कोर्स
• Diploma in Journalism after 12th: पत्रकारिता मध्ये डिप्लोमा
• A Career in the Food Technology after 12 | अन्न तंत्रज्ञान डिप्लोमा
• शैक्षणिक माहितीसाठी “ज्ञानज्योत” शैक्षणिक मराठी संकेत स्थळाला भेट द्या.