All Information About Educational Loan | शैक्षणिक कर्ज, पात्रता

All Information About Educational Loan | शैक्षणिक कर्ज, पात्रता अटी व निकष; पात्र अभ्यासक्रम संस्था व विदयापीठे, कागदपत्र; वित्तीय सेवा पोर्टल, कर लाभ व बँका

समाजातील अनेक कुटुंबामध्ये असे अनेक विदयार्थी आहेत; जे गुणवंत आहेत, परंतू घरच्या आर्थिक परिस्थितीमुळे; ते उच्च शिक्षण घेऊ शकत नाहीत. अशा विदयार्थ्यांसाठी शैक्षणिक कर्जाची सुविधा उपलब्ध आहे; जे विद्यार्थी त्यांचे शिक्षण आणि उच्च शिक्षण घेण्यास इच्छुक आहेत; अशा विदयार्थ्यांना अनेक बँका शैक्षणिक कर्ज देतात. (All Information About Educational Loan)

बँका हे शैक्षणिक कर्ज गुणवंत आणि पात्र विद्यार्थ्यांना देतात; ज्यांना अभ्यास सुरु ठेवण्यासाठी आर्थिक गरज असते. या शैक्षणिक कर्जाच्या सुविधेमुळे विदयार्थ्यांच्या करिअरला चालना मिळण्यास मदत होते; व त्यांना उच्च शिक्षण घेण्याची संधी मिळते. ही सुविधा नसेल तर कदाचित; ते उच्च शिक्षण घेऊ शकणार नाहीत. परंतु प्रत्येकजण शैक्षणिक कर्जासाठी पात्र असेलच असे नाही; तर बँका अर्जदारांना कोणत्याही हेतूसाठी कर्ज देण्यापूर्वी काही निकष ठरवतात.

शैक्षणिक कर्जासाठीचे निकष

• जेव्हा बँकांना शैक्षणिक कर्जाचा अर्ज प्राप्त होतो; तेव्हा ते खालील मुख्य घटक विचारात घेतात.
• विद्यार्थ्याची शैक्षणिक पार्श्वभूमी आणि पात्रता, गुण, क्रेडिट; आणि कामगिरीचा मागोवा घेतला जातो.  
• ज्या कोर्ससाठी कर्ज मागितले जात आहे; त्या कोर्सचे अभ्यासक्रम मान्यताप्राप्त; आणि अभ्यास करण्यायोग्य असावेत. त्यांना प्लेसमेंट आणि नोकरीची चांगली संधी असावी; जेणेकरुन अर्जदार कर्जाची परतफेड करु शकेल.
• ज्या संस्थेत कोर्सचा अभ्यास केला जाईल; ती संस्था देखील महत्वाची असते. विद्यापीठ, शाळा किंवा महाविद्यालय मान्यताप्राप्त; आणि चांगल्या प्रतिष्ठेचे असावे.
• अर्जदार कर्जावर संपार्श्विक देऊ शकतो किंवा नाही; बँक कोणत्या प्रकारचे संपार्श्विक ऑफर केले जाते आणि त्याचे मूल्य किती आहे; हे विचारात घेईल. वाचा: Educational Loan Schemes of SBI in India | शैक्षणिक कर्ज योजना
• पालक किंवा स्वीकार्य तृतीय पक्ष कर्जाचे सह-कर्जदार; किंवा हमीदार आहेत किंवा नाहीत. ते जॉब प्रोफाइल आणि सहकारी कर्जदारांची विश्वासार्हता देखील तपासतील. वाचा: List of the top courses after 12th Arts | 12 वी कला नंतर काय?

शैक्षणिक कर्जासाठी पात्र अभ्यासक्रम

• बँका विद्यार्थ्यांसाठी जवळजवळ कोणत्याही गोष्टीचा अभ्यास करण्यासाठी कर्ज देतात; जर कोर्स आणि संस्था मान्यताप्राप्त असतील; किंवा चांगल्या प्रतिष्ठेच्या असतील. विद्यार्थी खालील अभ्यासक्रमांसाठी कर्ज घेऊ शकतात.
• पदवीपूर्व पदवी/ डिप्लोमा आणि विशेष अभ्यासक्रम. (Undergraduate degrees/ diplomas and special courses.)
• पदव्युत्तर पदवी/डिप्लोमा आणि विशेष अभ्यासक्रम. (Postgraduate degrees/diplomas and special courses.)
• पीएचडी आणि डॉक्टरेट अभ्यासक्रम. (PhDs and Doctoral Programmes)
• बँका विशेष अभ्यासक्रम, प्रशिक्षण आणि डिप्लोमासाठी; देखील कर्ज देतात. सर्वच बँका या अभ्यासक्रमांसाठी वित्तपुरवठा करणार नाहीत; परंतु अर्जदार एखादी बँक शोधू शकतो; जी त्यांना कर्ज देऊ करेल. खासकरुन नोकरीची शक्यता असल्यास; किंवा सध्याच्या रोजगारामध्ये वाढ झाल्यास. वाचा: Electrical Engineering After 12th Science | विद्युत अभियांत्रिकी

खालील अभ्यासक्रम यात समाविष्ट आहेत.

• अभियांत्रिकी पदविका (Engineering diploma)
• आयटीआय प्रमाणपत्र अभ्यासक्रम (Certificate courses from ITI)
• कृषी पदविका (Agri diploma)
• डेटा एंट्री ऑपरेटर कोर्स (Data entry operator course)
• नर्सिंग (Nursing)
• पशुवैद्यकीय पदविका (Veterinary diploma)
• शिक्षक प्रशिक्षण प्रमाणपत्र अभ्यासक्रम आणि बी.एड. (Teacher Training certificate courses and B.Ed.)
• संगणक प्रमाणपत्र अभ्यासक्रम (Computer certificate course)
• कोणताही नोकरीभिमुख डिप्लोमा किंवा प्रमाणपत्र अभ्यासक्रम
• एरोनॉटिक्ससाठी पदवी किंवा डिप्लोमा, पायलट प्रशिक्षण, मान्यताप्राप्त नियामक संस्थांद्वारे भारतात किंवा परदेशात रोजगाराच्या उद्देशाने शिपिंग. वाचा: The Best Paramedical Courses After 12th | पॅरामेडिकल कोर्सेस
• सरकारी संस्था किंवा विभाग चालवणारे व्यावसायिक अभ्यासक्रम
• राज्य कौशल्य मिशन, राज्य कौशल्य निगम, किंवा राष्ट्रीय कौशल्य विकास महामंडळ द्वारे चालवले जाणारे अभ्यासक्रम

शैक्षणिक कर्जासाठी पात्र संस्था

अभ्यासक्रमासाठी तुम्ही निवडलेल्या संस्थेचाही; बँका विचार करतील. ते कोणत्याही कोर्स आणि कोणत्याही विद्यापीठात शिक्षण घेण्यासाठी; कर्ज देनार नाहीत. जेंव्हा बँक तुम्हाला कर्ज देते; तेंव्हा ते हे सुनिश्चित करतात की; तुम्ही तुमचा अभ्यासक्रम पूर्ण करु शकाल की नाही; आणि तुम्हाला चांगली नोकरी मिळू शकेल की नाही. बहुतांश बँकांकडे नामांकित आणि मान्यताप्राप्त विद्यापीठांची यादी असते; बँकांकडे ब्लॅकलिस्ट संस्था किंवा विद्यापीठांची यादी देखील असते; ज्यासाठी ते आपला अर्ज देखील नाकारतील.

भारतातील संस्था किंवा विदयापीठे

• भारतातील अभ्यासासाठी प्राधान्य दिलेली काही विद्यापीठे खाली सूचीबद्ध आहेत.
• UGC, सरकार, AICTE, AIBMS, IMCR, इत्यादी द्वारे मान्यताप्राप्त विद्यापीठे किंवा महाविद्यालये.
• मान्यताप्राप्त पॉलिटेक्निक संस्था. (All Information About Educational Loan)
• भारतातील नामांकित परदेशी शाळा/ विद्यापीठे

परदेशतील संस्था किंवा विदयापीठे

• चांगली प्रतिष्ठा आणि स्थिती असलेली विद्यापीठे.
• यूएसए मध्ये सीपीए, सीआयएमए-लंडन इ.

शैक्षणिक कर्जासाठी आवश्यक कागदपत्र

देशात

• देशामध्ये अभ्यासासाठी कर्ज मागणाऱ्या विद्यार्थ्यांसाठी खालील कागदपत्रे आवश्यक आहेत.
• योग्यरित्या भरलेला अर्ज.
• पासपोर्ट आकाराची छायाचित्रे.
• पदवी, माध्यमिक शाळा प्रमाणपत्र, किंवा हायस्कूल प्रमाणपत्र किंवा मार्कशीट
• KYC दस्तऐवज ज्यात ID, पत्ता आणि वयाचा पुरावा समाविष्ट आहे.
• स्वाक्षरी पुरावा (All Information About Educational Loan)
• पालक किंवा वडिलांचा उत्पन्नाचा पुरावा
• जर संपार्श्विक आवश्यक असेल तर स्थावर मालमत्तेचे दस्तऐवजीकरण, एफडी इ.

परदेशात

• योग्यरित्या भरलेला अर्ज.
• पासपोर्ट आकाराची छायाचित्रे.
• KYC दस्तऐवज ज्यात ID, निवासस्थान आणि वयाचा पुरावा समाविष्ट आहे.
• गुणांच्या स्टेटमेंटची प्रत किंवा उत्तीर्ण झालेल्या शेवटच्या परीक्षेचे प्रमाणपत्र.
• विद्यापीठ आणि अभ्यासक्रमाच्या प्रवेशाचा पुरावा
• कोर्स खर्चाचे वेळापत्रक. वाचा: Diploma in ECG Technology | ईसीजी टेक्नॉलॉजीमध्ये डिप्लोमा
• जर तुम्हाला शिष्यवृत्ती मिळाली असेल तर शिष्यवृत्ती पत्राची एक प्रत आवश्यक आहे.
• परकीय चलन परवानगीची प्रत तुमच्याकडे असल्यास.
• कर्जदार पालक किंवा पालक यांचे गेल्या सहा महिन्यांचे बँक खाते विवरण.
• कर्जदार पालक किंवा पालक यांचे गेल्या 2 वर्षांचे आयकर मूल्यांकन.
• संपार्श्विक कर्जासाठी, देऊ केलेल्या सुरक्षेचा तपशील सादर करणे आवश्यक आहे; आपल्याला वकिलाचा शोध प्रदान करणे आणि त्याची विक्रीक्षमता, गहाण ठेवण्याची क्षमता इत्यादीबद्दल अहवाल देणे देखील आवश्यक असू शकते.
• मार्जिनच्या स्त्रोताचा पुरावा आवश्यक आहे. वाचा: All Information About Diploma in Pharmacy | डी फार्मसी डिप्लोमा

कर्ज सुविधेसाठी वित्तीय सेवा पोर्टल (All Information About Educational Loan)

एज्युकेशन लोन घेणाऱ्या विद्यार्थ्यांसाठी; विद्या लक्ष्मी हे पहिले पोर्टल आहे. हे पोर्टल वित्तीय सेवा विभाग, (वित्त मंत्रालय); उच्च शिक्षण विभाग (मानव संसाधन विकास मंत्रालय); आणि इंडियन बँक्स असोसिएशन (IBA); यांच्या मार्गदर्शनाखाली विकसित केले गेले आहे. गव्हर्नन्स इन्फ्रास्ट्रक्चर लिमिटेड. विद्यार्थी पोर्टलवर प्रवेश करुन कधीही, कुठेही; बँकांकडे शैक्षणिक कर्जाचे अर्ज पाहू शकतात; अर्ज करु शकतात आणि त्यांचा मागोवा घेऊ शकतात. पोर्टल नॅशनल स्कॉलरशिप पोर्टलला लिंक देखील प्रदान करते.

योजनेची ठळक वैशिष्ट्ये खालील प्रमाणे आहेत.

• या योजनेमध्ये भारतातील अभ्यासासाठी 7.5 लाख रुपयांपर्यंत आणि  परदेशात शिक्षणासाठी रु. 15 लाखा पर्यंत कर्ज दिले जाते.
• रु.  4 लाख पर्यंतच्या कर्जासाठी कोणतेही संपार्श्विक किंवा मार्जिन आवश्यक नाही; आणि व्याज दर प्राइम लेंडिंग रेट्स (पीएलआर) पेक्षा जास्त नसावा. रु. 4 लाख वरील कर्जासाठी व्याज दर PLR अधिक 1 टक्के पेक्षा जास्त होणार नाही.
• कर्जाची परतफेड 5 ते 7 वर्षांच्या कालावधीत केली जाईल; ज्यामध्ये अभ्यास पूर्ण झाल्यानंतर एक वर्षाच्या सवलतीच्या कालावधीची तरतूद असेल. वाचा: Diploma in the Early Childhood Education | बाल शिक्षण डिप्लोमा

शैक्षणिक कर्जावर कर लाभ (All Information About Educational Loan)

आयकर कायद्याच्या कलम 80 ई अंतर्गत; शिक्षण कर्जाची परतफेड वजा करता येते. वजावटीची वार्षिक मर्यादा रु. 40,000 (मूळ आणि व्याज दोन्हीसाठी); केवळ उच्च शिक्षणासाठी घेतलेली कर्जे- कोणत्याही पदवीधर किंवा पदव्युत्तर, व्यावसायिक आणि उपयोजित विज्ञान अभ्यासक्रमांमध्ये पूर्णवेळ अभ्यास करणारे; कपातीचा दावा करु शकतात. ज्या दिवशी तुम्ही परतफेड सुरु करता; त्या दिवसापासून ही कपात जास्तीत जास्त; आठ वर्षांसाठी उपलब्ध असेल. वाचा: All Information About Diploma in Education‍ | डी. एड. पदविका

दर्जेदार उच्च शिक्षणासाठी न्याय्य प्रवेश; ही विद्यापीठ अनुदान आयोगाची चिंता आहे. या हेतूने, आयोगाने महाविद्यालये आणि विद्यापीठांना; गुणवंत परंतु गरजू विद्यार्थ्यांना उदार आर्थिक सहाय्य पुरवण्यास प्रोत्साहित करण्याबरोबरच; शैक्षणिक कर्ज योजनेमध्ये देखील महत्त्वपूर्ण भूमिका बजावली आहे. भारतीय रिझर्व्ह बँकेने (RBI) सर्व व्यावसायिक बँकांना; या संदर्भात मार्गदर्शक तत्त्वे जारी केली आहेत. मोठ्या संख्येने बँकांनी आधीच; शैक्षणिक कर्ज योजना सुरु केल्या आहेत. (All Information About Educational Loan)

शैक्षणिक कर्ज सुविधा देणाऱ्या बँका व कर्ज योजना

• अलाहाबाद बँक, शैक्षणिक कर्ज योजना
• आंध्र बँक, शैक्षणिक कर्ज योजना
• बँक ऑफ बडोदा, बीओबी स्कॉलर
• सेंट्रल बँक ऑफ इंडिया, विदयार्थी
• बँक ऑफ इंडिया, विद्या वर्धिनी
• बँक ऑफ महाराष्ट्र, शैक्षणिक कर्ज योजना
• कॅनरा बँक, विद्यासागर कर्ज
• कॉर्पोरेशन बँक, शैक्षणिक कर्ज योजना
• देना बँक, देना विद्या लक्ष्मी
• इंडियन बँक, शैक्षणिक कर्ज योजना
• इंडियन ओव्हरसीज बँक, विद्या जोठी
• ओरिएंटल बँक ऑफ कॉमर्स, शैक्षणिक कर्ज योजना
• पंजाब आणि सिंध बँक, शैक्षणिक कर्ज योजना
• पंजाब नॅशनल बँक, विद्यालक्ष्यपुर्ती
• स्टेट बँक ऑफ इंडिया, शैक्षणिक कर्ज योजना
• स्टेट बँक ऑफ बिकानेर आणि जयपूर, शैक्षणिक कर्ज योजना
• सिंडिकेट बँक, सिंड विदया
• स्टेट बँक ऑफ हैदराबाद, शैक्षणिक कर्ज योजना
• स्टेट बँक ऑफ इंदूर, शैक्षणिक कर्ज योजना
• यूको बँक, शैक्षणिक कर्ज योजना
• स्टेट बँक ऑफ म्हैसूर, शैक्षणिक कर्ज योजना
• युनियन बँक ऑफ इंडिया, सेंड विदया
• स्टेट बँक ऑफ सौरशत्र, शैक्षणिक कर्ज योजना
• स्टेट बँक ऑफ त्रावणकोर, ज्ञान ज्योती
• युनियन बँक ऑफ इंडिया, सेंड विदयया
• युनायटेड बँक ऑफ इंडिया, शैक्षणिक कर्ज योजना
• विजया बँक, शिक्षण कर्ज योजना. (All Information About Educational Loan)

(टीप: शैक्षणिक कर्ज मर्यादा, व्याजदर व सवलती बँकेनुसार बदलतात; अधिक माहितीसाठी बँकांना किंवा बँकांच्या अधिकृत वेबसाईटला भेट दया व सविस्तर माहिती मिळवा.) वाचा: How to Apply for an Educational Loan? | शैक्षणिक कर्ज प्रक्रिया

समारोप | Conclusion

शैक्षणिक कर्ज हे एक क्षेत्र आहे; ज्याद्वारे शिक्षणाला प्रोत्साहन दिले जाते; कारण ते विद्यार्थ्यांना पुढील अभ्यास करण्याची संधी देते. हे नागरिक आणि देशाची; शैक्षणिक वाढ आणि विकास करते. शैक्षणिक कर्ज ही भविष्यातील गुंतवणूक आहे; म्हणून आपन संशोधन करणे आणि त्यासाठी आपला वेळ देणे महत्वाचे आहे. गुणवंत विदयार्थ्यांना शिक्षणासाठी प्रोत्साहन मिळावे; यासाठी सरकार आणि बँका सबसिडी देतात आणि कमी व्याज दर आकारतात. अधिक माहितीसाठी वित्तीय सेवा पोर्टलला भेट देण्यासाठी येथे क्लिक करा.

Related Posts

• The Most Demanding Courses | सर्वात जास्त मागणी असलेले कोर्स
• All About National Scholarship Portal | नॅशनल स्कॉलरशिप पोर्टल

Related Post Categories