BTech in Computer Science | बीटेक इन कॉम्प्युटर सायन्स

BTech in Computer Science | बीटेक इन कॉम्प्युटर सायन्सचे प्रकार, पात्रता, प्रवेश प्रक्रिया, अभ्यासक्रम, महाविदयालये, नोकरीचे क्षेत्र, पद, प्रमुख रिक्रुटर्स, करिअरच्या व भविष्यातील संधी.

बीटेक कॉम्प्युटर सायन्स, हा संगणक विज्ञानातील पूर्ण-वेळ अभियांत्रिकी पदवीपूर्व पदवी अभ्यासक्रम आहे; जो संगणक हार्डवेअर आणि सॉफ्टवेअरच्या डिझाइन, देखभाल, बांधकाम आणि ऑपरेशनशी संबंधित व्यावहारिक आणि सैद्धांतिक ज्ञानाचा अभ्यास केला जातो. BTech in Computer Science हा 4 वर्षे कालावधी असलेला अभ्यासक्रम असून तो आठ सेमिस्टरमध्ये विभागलेला आहे.

BTech in Computer Science अभ्यासक्रमामध्ये कॉम्प्युटर प्रोग्रामिंग आणि युटिलायझेशन, क्वांटम फिजिक्स आणि त्याचे ऍप्लिकेशन्स, ऑपरेटिंग सिस्टम्स, प्रोग्रामिंग लँग्वेजची अंमलबजावणी, मशीन लर्निंग, नैसर्गिक भाषा प्रोग्रामिंग इत्यादी विषयांचा समावेश आहे.

या BTech in Computer Science अभ्यासक्रमासाठी पात्रता निकष म्हणजे, उमेदवारांनी इयत्ता 12वी विज्ञान शाखेतून किमान 55% गुणांसह उत्तीर्ण होणे आवश्यक आहे. बीटेक कॉम्प्युटर सायन्स अभ्यासक्रमासाठी प्रवेश प्रक्रिया सहसा गुणवत्तेवर आधारित असते. परंतु, काही महाविद्यालये स्वतःच्या प्रवेश परीक्षा घेतात.

नियमित बीटेक कॉम्प्युटर सायन्स आणि अर्धवेळ बीटेक कॉम्प्युटर सायन्स हे भारतातील विद्यार्थ्यांद्वारे घेतले जाणारे बीटेक अभ्यासक्रमाचे सर्वात सामान्य प्रकार आहेत. कॉम्प्युटर सायन्स विदयार्थ्यांच्या करिअरच्या दृष्टीणे अत्यंत महत्वाचे आहे, त्यामुळे कॉम्प्युटर सायन्सचा अभ्यास करण्याची कारणे प्रत्येक विदयार्थ्याला माहित असणे गरजेचे आहे.

वाचा: The Most Popular Courses In India | भारतातील लोकप्रिय कोर्सेस

BTech in Computer Science अभ्यासक्रमासाठी सरासरी शुल्क रुपये 2 ते 10 लाखाच्या दरम्यान आहे. भारतातील प्रमुख आयआयटी संगणक विज्ञान अभियांत्रिकी महाविदयालये सर्वोत्तम करिअर प्रदान करतात. त्यामध्ये आयआयटी दिल्ली, आयआयटी बॉम्बे, आयआयटी मद्रास व आयआयटी खरगपूर यांचा समावेश आहे.

या अभ्यासक्रमासाठी सरासरी फी रुपये 50 हजार ते 2 लाखाच्या दरम्यान आहे. BTech in Computer Science अभ्यासक्रमानंतर उमेदवार डेटा विश्लेषक, सॉफ्टवेअर डेव्हलपर, गेम डेव्हलपर, नेटवर्किंग अभियंता, चाचणी अभियंता, डेटाबेस प्रशासक, कॉम्प्युटर इंजिनीअर, नेटवर्क ॲडमिनिस्ट्रेटर, ॲप्लिकेशन कन्सल्टंट, सिस्टम ॲडमिनिस्ट्रेटर, मोबाइल ॲप्लिकेशन डेव्हलपर इत्यादी पदांवर विप्रो, सिंटेल, हेक्सावेअर, टीसीएस, इन्फोसिस इ. नामांकित कंपन्यामध्ये काम करण्याची संधी मिळू शकते.

BTech in Computer Science नंतर उमेदवाराला दिला जाणारा सरासरी वार्षिक प्रारंभिक पगार हा उमेदवाराच्या क्षेत्रातील कौशल्यावर अवलंबून रुपये 3 ते 15 लाखाच्या दरम्यान असतो.

बीटेक कॉम्प्युटर सायन्स अभ्यासक्रमाविषयी थोडक्यात

• कोर्स: बीटेक इन कॉम्प्युटर सायन्स (BTech in Computer Science)
• कोर्स प्रकार: पदवीपूर्व पदवी
• कालावधी:  4 वर्षे
• परीक्षा प्रकार: सेमिस्टर
• पात्रता: इयत्ता 12वी विज्ञान शाखेत किमान 50 टक्के गुणांसह उत्तीर्ण असणे आवश्यक आहे.    
• प्रवेश प्रक्रिया: गुणवत्ता व प्रवेश परीक्षांवर आधारित
• कोर्स फी: सरासरी कोर्स फी रु. 50 हजार ते 2 लाख
• नोकरीचे पद: डेटा ॲनालिस्ट, सॉफ्टवेअर डेव्हलपर, टेस्टिंग इंजिनीअर, गेम डेव्हलपर, नेटवर्किंग इंजिनिअर, टेस्टिंग इंजिनिअर आणि डेटाबेस ॲडमिनिस्ट्रेटर इ.
• वेतन: वार्षिक सरासरी वेतन रुपये 3 ते 15 लाखाच्या दरम्यान.
• नोकरीचे क्षेत्र: विप्रो, सिंटेल, हेक्सावेअर, टीसीएस, इन्फोसिस इ. नामांकित कंपन्यामध्ये काम करण्याची संधी मिळू शकते.

बीटेक कॉम्प्युटर सायन्सचे प्रकार

बीटेक कॉम्प्युटर सायन्स पदवींच्या वाढत्या मागणीसह, संपूर्ण भारतातील महाविद्यालयांनी इच्छुकांना विविध प्रकारचे बीटेक कॉम्प्युटर सायन्स अभ्यासक्रम सुविधा पुरवणे सुरु केले आहे. नियमित बीटेक कॉम्प्युटर सायन्स आणि अर्धवेळ बीटेक कॉम्प्युटर सायन्स असे बीटेक कॉम्प्युटर सायन्सचे दोन प्रकार आहेत.

पात्रता- BTech in Computer Science

बीटेक कॉम्प्युटर सायन्स अभ्यासक्रमाची निवड करु इच्छिणाऱ्या विद्यार्थ्यांनी खालील आवश्यक किमान पात्रता पूर्ण केल्या पाहिजेत.

• उमेदवाराने मान्यताप्राप्त बोर्डाची इयत्ता 12वी विज्ञान शाखेतील परीक्षा किमान 50 टक्के गुणांसह उत्तीर्ण असणे आवश्यक आहे.
• ज्या उमेदवारांनी 12वी मध्ये भौतिकशास्त्र, रसायनशास्त्र आणि गणित हे अनिवार्य विषय घेतले आहेत ते बीटेक कॉम्प्युटर सायन्सच्या प्रवेश परीक्षेसाठी देखील अर्ज करु शकतात.

प्रवेश प्रक्रिया- BTech in Computer Science

बीटेक कॉम्प्युटर सायन्स प्रवेश प्रक्रिया ही इतर बीटेक स्पेशलायझेशनसारखीच आहे. विद्यार्थ्यांना बीटेक प्रवेश परीक्षा उत्तीर्ण करणे आवश्यक आहे. प्रमुख बीटेक महाविद्यालये जेईई मेन, एलपीयू नेस्ट, जेईटी यांसारख्या प्रवेश परीक्षांद्वारे प्रवेश देतात.

वाचा: Bachelor of Technology in Computer Science | बीटेक

अभ्यासक्रम- BTech in Computer Science

इतर बीटेक स्पेशलायझेशनच्या तुलनेत बीटेक कॉम्प्युटर सायन्स सर्वोत्तम परतावा देते. खालील तक्त्यामध्ये बी टेक बीटेक कॉम्प्युटर सायन्स चा सेमिस्टरनुसार अभ्यासक्रम पहा.

सेमिस्टर: I

• संगणकीय गणित -I
• डिजिटल लॉजिक
• संवाद कौशल्य
• सिस्टम प्रोग्रामिंग

II: सेमिस्टर

• संगणकीय गणित -II
• संगणक संस्था
• कार्यप्रणाली
• मायक्रोप्रोसेसर आणि मायक्रोकंट्रोलर

सेमिस्टर: III

• संगणक आर्किटेक्चर
• कंपाइलर डिझाइन
• डेटाबेस व्यवस्थापन प्रणाली
• अल्गोरिदमचे डिझाइन आणि विश्लेषण

IV: सेमिस्टर

• सॉफ्टवेअर अभियांत्रिकी – I
• ऑब्जेक्ट ओरिएंटेड सिस्टम
• ऑप्टिमायझेशन तंत्र
• संगणक नेटवर्क

सेमिस्टर: V

• VLSI तंत्रज्ञान
• व्यवसाय प्रक्रिया तर्कशास्त्र
• सॉफ्ट कॉम्प्युटिंग

VI: सेमिस्टर

• औद्योगिक व्यवस्थापन
• डिजिटल सिग्नल प्रोसेसिंग

सेमिस्टर: VII

• इंटरनेट तंत्रज्ञान
• मल्टीमीडिया तंत्रज्ञान
• प्रॅक्टिकल
• निवडक – आय

VIII: सेमिस्टर

• कृत्रिम बुद्धिमत्ता
• अर्थशास्त्र
• प्रॅक्टिकल
• निवडक – II

भारतातील प्रमुख महाविद्यालये

• आयआयटी इंदूर
• आयआयटी कानपूर
• IIT खरगपूर
• आयआयटी गुवाहाटी
• आयआयटी दिल्ली
• IIT मद्रास
• आयआयटी मुंबई
• आयआयटी रुरकी
• IIT हैदराबाद
• एनआयटी त्रिची

महाराष्ट्रातील प्रमुख महाविदयालये

• आयआयटी बॉम्बे
• आयसीटी मुंबई
• केजे सोमय्या कॉलेज ऑफ इंजिनीअरिंग
• डीवाय पाटील विद्यापीठ, नवी मुंबई
• भारती विद्यापीठ अभियांत्रिकी महाविद्यालय, नवी मुंबई
• राजीव गांधी इन्स्टिट्यूट ऑफ टेक्नॉलॉजी
• विद्यालंकार इन्स्टिट्यूट ऑफ टेक्नॉलॉजी
• व्हीजेटीआय
• सरदार पटेल अभियांत्रिकी महाविद्यालय
• वाचा: Best 5 Computer Science Courses | संगणक विज्ञान पदवी

नोकरीचे क्षेत्र– BTech in Computer Science

• बीटेक कॉम्प्युटर सायन्स पदवीसह, विद्यार्थ्यांना विविध आयटी कंपन्यांमध्ये काम मिळू शकेल, तसेच त्यांची प्रतिभा विकसित करण्यासाठी एक व्यासपीठ मिळेल.
• ते सॉफ्टवेअर विश्लेषक किंवा अभियंता म्हणून विविध आयटी कंपन्यांमध्ये काम करण्यास सक्षम असतील.
• ते सरकारी आणि खाजगी आयटी विभाग, आयटी कंपन्या, प्रवास आणि पर्यटन उद्योग आणि इतर अनेक उद्योगांसह विविध उद्योगांमध्ये काम मिळू शकते.
• वाचा: Know About BE And BTech Courses | अभियांत्रिकी पदवी

नोकरीचे पद – BTech in Computer Science

• सॉफ्टवेअर डेव्हलपर: हे सॉफ्टवेअर डेव्हलपरचे काम आहे ज्या कंपनीसाठी तो किंवा ती काम करते त्या कंपनीसाठी सॉफ्टवेअर तयार करणे.
• चाचणी अभियंता: चाचणी अभियंता चे काम विकसकाने तयार केलेले सॉफ्टवेअर योग्यरित्या कार्य करते याची खात्री करण्यासाठी चाचणी करणे आहे.
• प्रणाली विश्लेषक: प्रणाली विश्लेषकाची प्राथमिक जबाबदारी म्हणजे माहिती प्रणालीचे विश्लेषण करणे, डिझाइन करणे आणि अंमलबजावणी करणे.
• तांत्रिक सहाय्य अभियंता: एक तांत्रिक सहाय्य अभियंता हा संगणक तज्ञ आहे जो सॉफ्टवेअर आणि हार्डवेअर समस्यांचे निवारण करतो तसेच संगणकाशी संबंधित इतर समस्यांचे पुनरावलोकन करतो.
• आयटी तांत्रिक सामग्री विकसक: तांत्रिक सामग्री विकसक, नावाप्रमाणेच, ग्राफिक्स आणि ऑडिओ रेकॉर्डिंग सारखी तांत्रिक सामग्री तयार करतो. वाचा: Software Engineering after 10th | सॉफ्टवेअर अभियांत्रिकी

प्रमुख रिक्रूटर्स- BTech in Computer Science

• आयबीएम
• इन्फोसिस
• ऍमेझॉन
• एचपी
• एचसीएल
• कॉग्निझंट
• गुगल
• टीसीएस
• टेक महिंद्रा
• डेलॉइट
• माइंडट्री
• मायक्रोसॉफ्ट
• विप्रो
• सीजीआय
• वाचा: BSc in Computer Science | कॉम्प्युटर सायन्समध्ये बीएस्सी

करिअरच्या संधी- BTech in Computer Science

• बीटेक कॉम्प्युटर सायन्स अभ्यासक्रम पूर्ण करणारे उमेदवार विविध प्रकारचे करिअर करु शकतात.
• बीटेक कॉम्प्युटर सायन्स ग्रॅज्युएट खाजगी आणि सार्वजनिक दोन्ही क्षेत्रात विविध क्षेत्रात काम करु शकतात. ते सॉफ्टवेअर अभियंता, तांत्रिक सहाय्य व्यवस्थापक, सॉफ्टवेअर विश्लेषक आणि संगणक विज्ञान क्षेत्रातील इतर पदांवर काम करण्यास सक्षम असतील.
• त्यांच्याकडे त्यांचे शिक्षण सुरु ठेवण्याचा आणि विशिष्ट क्षेत्रात तज्ञ होण्याचा पर्याय आहे.
• बीटेक कॉम्प्युटर सायन्स पदवीसह, विद्यार्थ्यांना विविध आयटी कंपन्या आणि कंपन्यांमध्ये काम मिळू शकेल, तसेच त्यांची प्रतिभा विकसित करण्यासाठी एक व्यासपीठ मिळेल. ते सॉफ्टवेअर विश्लेषक किंवा अभियंता म्हणून विविध आयटी कंपन्यांमध्ये काम करण्यास सक्षम असतील.
• त्यांना सरकारी आणि खाजगी आयटी विभाग, आयटी कंपन्या, प्रवास आणि पर्यटन उद्योग आणि इतर अनेक उद्योगांसह विविध उद्योगांमध्ये काम मिळू शकते.
• बी.टेक. कॉम्प्युटर सायन्स नंतर बहुसंख्य विद्यार्थी एमटेक करणे निवडतात. माहिती तंत्रज्ञानात एमटेक संगणक विज्ञानात बीटेक पूर्ण केल्यावर, या अभ्यासक्रमाची निवड करता येते.
• विद्यार्थ्यांना त्यांचे क्षेत्र बदलून प्रशासकीय पदांवर जाण्याची आवश्यकता असल्यास ते एमबीए करण्याचा निर्णय घेऊ शकतात.वाचा: Computer Science is the best career option | संगणक शास्त्र
• अशा प्रकारे, बीटेक कॉम्प्युटर सायन्स विविध फायदेशीर व्यावसायिक पर्याय ऑफर करते आणि तुम्ही तुमच्या क्षमता आणि आवडीच्या जागांनुसार निवडू शकता. तुम्ही उच्च परीक्षांसाठी जाऊ शकता किंवा तुम्ही योग्य काम निवडू शकता. हा कोर्स पूर्ण केल्यावर तुम्हाला काम करायचे आहे किंवा तुम्हाला आणखी लक्ष केंद्रित करायचे आहे की नाही हे सर्व काही तुमच्यावर अवलंबून आहे. वाचा: Diploma in Web Designing After 12th | वेब डिझायनिंग डिप्लोमा

भविष्यातील संधी – BTech in Computer Science

• ज्या उमेदवारांना उच्च शिक्षण घ्यायचे आहे ते या क्षेत्रातील अधिक ज्ञान आणि कौशल्ये मिळविण्यासाठी हा अभ्यासक्रम पूर्ण केल्यानंतर पदव्युत्तर स्तरावर जसे की संगणक विज्ञानातील पदव्युत्तर अभ्यासक्रम सुरु ठेवू शकतात.
• यात सॉफ्टवेअर डेव्हलपमेंट, वेब डिझाईन, सॉफ्टवेअर टेस्टिंग आणि इतर क्षेत्रात नोकऱ्यांचा समावेश आहे.
• अलिकडच्या काळात मेकॅनिकल आणि इलेक्‍ट्रॉनिक्‍स यांसारख्या  क्षेत्रात प्रोग्रामिंगला आणखी महत्व प्राप्त झाल्यामुळे परिणामी, त्याची मागणी वाढत आहे. वाचा: Diploma in Information Technology | माहिती तंत्रज्ञान डिप्लोमा
• रोबोटिक्स आणि आर्टिफिशियल इंटेलिजन्सच्या परिचयामुळे कॉम्प्युटर सायन्स इंजिनिअरिंगमध्ये प्लेसमेंटची मागणी आणि व्याप्ती वाढली आहे. वाचा: Diploma in Information Technology after 10th | आयटी डिप्लोमा
• संगणक अभियंत्यांना आयटी कंपन्यांमध्ये डिझाइन, विकास, असेंबली, उत्पादन आणि देखभाल यासारख्या क्षेत्रात काम करण्याच्या अनेक संधी आहेत. वाचा: Best Computer Science Courses | संगणक कोर्सेस
• दूरसंचार कंपन्या, ऑटोमोटिव्ह कंपन्या, एरोस्पेस कंपन्या आणि इतर कंपन्यांसाठी प्रोग्रामर, वेब डेव्हलपर आणि ई-कॉमर्स विशेषज्ञ म्हणून काम करणे देखील एक फायदेशीर भविष्यातील पर्याय असू शकतो.
• वाचा: Bachelor of Science in Chemistry | बीएस्सी रसायनशास्त्र
• उच्च शिक्षणासाठी, संगणक विज्ञान विद्यार्थी संगणक विज्ञान, कृत्रिम बुद्धिमत्ता, डेटा सायन्स आणि इतर यासारख्या विषयातील पदव्युत्तर पदवी यांसारख्या अनेक अभ्यासक्रमांसाठी जाऊ शकतात. जसे की, एम.टेक कॉम्प्युटर सायन्स, माहिती तंत्रज्ञानमध्ये एमटेक, एमएस्सी कॉम्प्युटर सायन्स, एमएस्सी सॉफ्टवेअर इंजिनीअरिंग, एमएस्सी डेटा सायन्स, एमएस्सी डेटा ॲनालिटिक्स, एमएस्सी इन्फॉर्मेशन टेक्नॉलॉजी, एमएस्सी सायबर सिक्युरिटी किंवा एमबीए इ.

Related Posts

• BTech Biotechnology is the best way for a career | बीटेक कोर्स
• Computer Education is the Need of the Time: संगणक शिक्षण
• Importance of computer courses (IT and software) संगणक कोर्स
• How to Become a Software Engineer? | सॉफ्ट. इंजिनीअर

Post Categories

आमच्या Etopcollection वेबसाईटला जरुर भेट द्या, तसेच शैक्षणिक माहितीसाठी “ज्ञानज्योत” शैक्षणिक मराठी संकेत स्थळाला भेट द्या.