Know About Science Stream After 12th | विज्ञान शाखेतील विषय, 12वी सायन्स नंतरचे कोर्स, प्रमुख महाविद्यालये व जॉब प्रोफाईल बद्दल जाणून घ्या.
इयत्ता 10 वी उत्तीर्ण झल्यानंतर जे विदयार्थी विज्ञान शाखेची निवड करतात, त्यांना 12वी विज्ञान नंतर निवडण्यासाठी (1) मेडिकल शाखा (पीसीबी) आणि (2) नॉन-मेडिकल शाखा (पीसीएम) या दोन शाखा आहेत. Know About Science Stream After 12th बारावीनंतर विज्ञान शाखेबद्दल जाणून घ्या.
फिजिक्स आणि केमिस्ट्री हे सामान्य विज्ञान शाखेचे विषय आहेत. बारावी सायन्सनंतर नोकरीसाठी विदयार्थ्यांच्या इच्छेनुसार तिसरा विषय निवडता येतो.
विज्ञानाच्या दोन शाखांपैकी, जर एखाद्याला वैद्यकीय क्षेत्रात आपले करियर सुरु करायचे असेल तर जीवशास्त्र विषय निवडला जाते आणि अभियांत्रिकी, बॅचलर ऑफ आर्ट्स, बॅचलर ऑफ सायन्स, आर्किटेक्चर, रोबोटिक्स इत्यादीसाठी गणित विषय निवडला जातो.
वाचा: Bachelor of Science after 12th Science | विज्ञान शाखेतील पदवी
Table of Contents
विज्ञान शाखेतील विषय
विज्ञान शाखेतील विषय दोन विस्तृत शाखांमध्ये विभागले गेले आहेत, गैर-वैद्यकीय आणि वैद्यकीय शाखा. भौतिकशास्त्र आणि रसायनशास्त्र हे दोन्ही विषय सामान्य विज्ञान शाखेसाठी आहेत.
इंजिनीअरिंग, आर्किटेक्चर, एरोनॉटिक्स इ.मध्ये करिअर करु इच्छिणाऱ्या विद्यार्थ्यांसाठी गणित विषय आवश्यक आहे. 12वी सायन्सनंतर वैद्यकीय क्षेत्राशी संबंधित करिअर करु इच्छिणा-या विदयार्थ्यांना जीवशास्त्राची निवड करावी लागते.
वाचा: The Best Law Courses After 12th | 12वी नंतर कायदा अभ्यासक्रम
भौतिकशास्त्र (Know About Science Stream After 12th)

भौतिकशास्त्र हे विज्ञान जगतातील सर्वात जुने क्षेत्र आहे आणि विज्ञानाच्या क्षेत्रातील तसेच इतर क्षेत्रातील बहुतेक विषयांसाठी ते एक समान आधार आहे. हे विश्व कसे कार्य करते हे समजून घेण्याभोवती केंद्रित आहे.
भौतिकशास्त्राच्या क्षेत्रातील प्रगती, इलेक्ट्रोमॅग्नेटिझम, थर्मोडायनामिक्स, मेकॅनिक्स, न्यूक्लियर फिजिक्स आणि सॉलिड-स्टेट फिजिक्स यासारख्या तंत्रज्ञानातील प्रगती सक्षम करते.
भौतिकशास्त्र हा विज्ञान शाखेतील विषयांपैकी एक आहे जो 12वी विज्ञान नंतर नोकरीच्या असंख्य संधी प्रदान करतो.
वाचा: Know what to do after 12th? | 12वी नंतर पुढे काय?
रसायनशास्त्र (Know About Science Stream After 12th)

रसायनशास्त्र हा अणू आणि पदार्थांचा अभ्यास आहे, जे जीवनाचे मूलभूत घटक आहेत. हा विज्ञान शाखेतील एक महत्वाचा विषय आहे, जो आपल्याला पदार्थाचे गुणधर्म आणि रचना याबद्दल सखोल माहिती शिकवतो.
तंत्रज्ञानाच्या विकासासह, रसायनशास्त्राच्या अभ्यासातील नवीन विषय जसे की बायोमोलेक्यूल्स, सिंथेटिक पदार्थ, औद्योगिक रसायनशास्त्र आणि नैसर्गिक संसाधने अलीकडे उदयास येऊ लागली आहेत.
रसायनशास्त्राचे मुख्य विभाग सेंद्रिय आणि अजैविक आहेत. हा विषय 12वी सायन्स नंतर नोकऱ्यांच्या भरपूर संधी उपलब्ध करुन देतो.
जीवशास्त्र (Know About Science Stream After 12th)

‘बायोलॉजी’ हा शब्द ग्रीक भाषेतून आला आहे, ज्यात ‘बायोस’ म्हणजे जीवन आणि ‘लोगो’ म्हणजे अभ्यास, ज्याचा अर्थ सर्व जीवन प्रकारांचा अभ्यास आहे. जीवशास्त्र हा वनस्पती आणि प्राण्यांसह सजीवांचा अभ्यास आहे आणि त्यात त्यांची शारीरिक रचना, अंतर्गत कार्य, आण्विक संवाद, वाढ, उत्क्रांती आणि बरेच काही समाविष्ट आहे.
हा विज्ञान शाखेतील सर्वात अभ्यासपूर्ण आणि मनोरंजक विषयांपैकी एक आहे. 12वी सायन्स नंतर यूजी कोर्समध्ये नावनोंदणी केल्यास, तुमचा विषय म्हणून जीवशास्त्र, जीवन स्वरुप आणि त्यांच्या अस्तित्वाविषयी पूर्वीची अज्ञात तथ्ये तुमचे डोळे उघडतील. यामुळे बायोलॉजीसह बारावी सायन्सनंतर नोकऱ्यांसाठी विविध संधी उपलब्ध होतील.
गणित (Know About Science Stream After 12th)

गणित हे एक क्षेत्र आहे जे संख्यांशी संबंधित आहे आणि विद्यार्थ्यांना अधिक संरचित आणि तार्किक पद्धतीने विचार करण्यास मदत करते. कॅल्क्युलस, मॅथेमॅटिकल रीझनिंग, बीजगणित, संभाव्यता आणि लिनियर प्रोग्रामिंग हे गणितामध्ये समाविष्ट असलेले काही विषय आहेत.
विज्ञान शाखेच्या सर्व विषयांपैकी हा सर्वात वैचारिक विषय आहे. गणित विषयातील 12वी विज्ञान नंतरचा UG अभ्यासक्रम 12वी विज्ञान नंतर नोकरीसाठी अनेक फायदेशीर संधी उघडतो.
बारावी नंतर विज्ञान शाखेचा अभ्यासक्रम
- बीई- बीटेक बॅचलर ऑफ टेक्नॉलॉजी
- एमबीबीएस
- बॅचलर ऑफ सायन्स (गणित, भौतिकशास्त्र, रसायनशास्त्र)
- बॅचलर ऑफ फार्मसी
बारावी सायन्स नंतरचे कोर्स
12वी सायन्स नंतरचे काही लोकप्रिय अभ्यासक्रम, सर्वोत्तम महाविद्यालये आणि नोकऱ्यांच्या उपलब्ध संधी खालील प्रमाणे आहेत.
अभ्यासक्रमाचे नाव | करिअर पर्याय | सर्वोत्तम महाविद्यालये |
बीटेक | स्टॅक डेव्हलपमेंट डिजिटल मार्केटिंग उद्योजकता नागरी सेवा | वेल्लोर इन्स्टिट्यूट ऑफ टेक्नॉलॉजी (VIT) RVCE, बेंगळुरु |
B. Sc. (पी, सी, एम, जीवशास्त्र) | विकसक सोफ्टवेअर अभियंता शास्त्रज्ञ आणि विश्लेषक मास्टर ऑफ सायन्स शिक्षक | डीयू मधील महाविद्यालये IITs, IISC, BHU, AMU |
बॅचलर इन कॉम्प्युटर ऍप्लिकेशन माहिती | तंत्रज्ञान व्यवस्थापक सिस्टम विश्लेषक सॉफ्टवेअर प्रोग्रामर नेटवर्क प्रोग्रामर सायबर सुरक्षा व्यवस्थापक | IIT दिल्ली, कानपूर आणि मुंबई |
MBBS (बॅचलर ऑफ मेडिसिन आणि बॅचलर ऑफ सर्जरी) | फिजिशियन डॉक्टर एंडोक्राइनोलॉजिस्ट पॅथॉलॉजिस्ट न्यूरोलॉजिस्ट हृदयरोगतज्ज्ञ स्त्रीरोगतज्ज्ञ | सर्व AIIMS, PGIMER चंदीगड, SGPGI लखनौ, IICRM नागपूर, CMC वेल्लोर |
BHMS (बॅचलर ऑफ होमिओपॅथी मेडिसिन अँड सर्जरी) | होमिओपॅथी डॉक्टर होमिओपॅथिक वैद्यकीय सल्लागार होमिओपॅथीचे प्राध्यापक किंवा व्याख्याता होमिओपॅथी फार्मासिस्ट हॉस्पिटल मॅनेजर वैद्यकीय अधिकारी संशोधक | लोकमान्य होमिओपॅथिक मेडिकल कॉलेज NIH कोलकाता – राष्ट्रीय होमिओपॅथी संस्था भारती विद्यापीठ होमिओपॅथिक मेडिकल कॉलेज, पुणे |
बॅचलर इन फार्मसी | ड्रग इन्स्पेक्टर | इन्स्टिट्यूट ऑफ केमिकल टेक्नॉलॉजी, मुंबई बॉम्बे कॉलेज ऑफ फार्मसी जेएसएस कॉलेज ऑफ फार्मसी, ऊटी. |
भारतातील प्रमुख 10 विज्ञान महाविद्यालये

जर तुम्ही 12वी सायन्स नंतर नोकरीसाठी चांगली संधी शोधत असाल, तर तुम्ही देशातील सर्वोच्च विद्यापीठ किंवा महाविदयालयामधून तुमचा UG कोर्स करणे आवश्यक आहे. येथे, नॅशनल इन्स्टिट्यूट रँकिंग फ्रेमवर्क (NIRF) वर आधारित 10 सर्वोत्कृष्ट विज्ञान महाविद्यालये खाली सूचीबद्ध केली आहेत.
- एचआरसी, नवी दिल्ली
- एमसीसी, चेन्नई
- एलएसआर, नवी दिल्ली
- एसएक्ससी कोलकाता
- प्रेसिडेन्सी कॉलेज, चेन्नई
- फर्ग्युसन कॉलेज, पुणे
- मिरांडा हाऊस, नवी दिल्ली
- लोयोला कॉलेज, चेन्नई
- सेंट स्टीफन्स कॉलेज, नवी दिल्ली
- हिंदू कॉलेज, नवी दिल्ली
बारावी सायन्स नंतर सर्वाधिक पगाराच्या नोकऱ्या

विज्ञान शाखेतील विषयांमध्ये तार्किक आणि विश्लेषणात्मक विषयांचा समावेश होतो. हे विषय विद्यार्थ्यांना समस्या सोडवण्याच्या कौशल्यांमध्ये मदत करतात. परिणामी, बारावी सायन्सनंतर विविध अभ्यासक्रमांची निवड करणाऱ्या विद्यार्थ्यांनाही करिअरच्या खालील प्रमाणे संधी आहेत.
पूर्ण-स्टॅक विकसक (Know About Science Stream After 12th)
पूर्ण-स्टॅक सॉफ्टवेअर अभियंते फ्रंट-एंड आणि बॅक-एंड दोन्हीमध्ये प्रतिभावान असतात. ते केवळ वेबसाइटच नाही तर डिजिटल जगात कंपनीच्या अस्तित्वासाठी महत्त्वपूर्ण असलेल्या सर्व तांत्रिक प्रणाली व्यवस्थापित करतात.
फ्रेशर्ससाठी वार्षिक वेतन रुपये 3 ते 6 लाख आहे. याव्यतिरिक्त, अनुभव संपादन केल्यानंतर, वार्षिक सरासरी वेतन रुपये 10 ते 15 लाखापर्यंत मिळू शकते.
जनरल सर्जन (Know About Science Stream After 12th)
जनरल सर्जन हे प्रशिक्षित डॉक्टर असतात जे शस्त्रक्रिया प्रक्रियेत विशेषज्ञ असतात. ते कार्डियाक सर्जन, न्यूरोसर्जन किंवा बालरोग शल्यचिकित्सक म्हणून काम करु शकतात.
शिवाय, त्यांना वार्षिक सरासरी रुपये 10 ते 15 लाख वेतन मिळू शकेते.
डेटा सायंटिस्ट (Know About Science Stream After 12th)
डेटा सायंटिस्ट डेटामधून तार्किक निष्कर्ष काढण्यात मदत करतो जे अधिक योग्य निर्णय घेण्यास मदत करतात. डेटा सायंटिस्टला वार्षिक सरासरी वेतन रुपये 4 ते 15 लाख मिळू शकते. वाढत्या अनुभवासह वेतन वाढ होत जाते.
बायोटेक्नॉलॉजिस्ट (Know About Science Stream After 12th0
औद्योगिक क्षेत्रात पात्र जैवतंत्रज्ञांची नितांत गरज आहे. पशुसंवर्धन, औषधी, शेती, वस्त्रोद्योग आणि अन्न या औद्योगिक क्षेत्रात त्यांची नितांत गरज आहे. फ्रेशर्ससाठी वार्षिक सरासरी वेतन रुपये 3 ते 6 लाखाच्या दरम्यान आहे, परंतु वाढत्या अनुभवासह वेतनात वाढ होते.
सॉफ्टवेअर डेव्हलपर (Know About Science Stream After 12th)
अभियंत्यांनी आणलेल्या नावीन्यतेची पातळी अभियांत्रिकी क्षेत्रातील ट्रेंड ठरवते. नवीन सॉफ्टवेअरची सततची गरज वाढत आहे त्यामुळे अधिक संधी मिळतात. मग ते गेमिंग, खरेदी किंवा इतर कशासाठीही असो, सॉफ्टवेअर डेव्हलपर त्यांचा उत्साह कायम ठेवू शकतात. वाचा: Software Engineering After 12th | सॉफ्टवेअर इंजिनीअरिंग
या क्षेत्रात वार्षिक सरासरी वेतन रुपये 4 ते 6 लाखाच्या दरम्यान आहे, परंतु जसे कौशल्य प्राप्त होत जातात,त्यानंतर ते 15 ते 30 लाख किंवा त्याहूनही अधिक कमवू शकतात.
सतत विचारले जाणारे प्रश्न
विविध (बोर्ड आणि CUET) अभ्यासक्रमांची पद्धत आणि कालावधी काय असेल?
बोर्ड आणि CUET तयारी अभ्यासक्रमांची विस्तृत श्रेणी ऑनलाइन आणि ऑफलाइन अशा दोन्ही पद्धतींमध्ये उपलब्ध आहे. तुमच्या गरजेनुसार, तुम्ही तुमचा स्वतःचा कालावधी आणि कोर्सची निवड सानुकूल करु शकता.
विद्यार्थी फक्त गणितासाठी प्रवेश घेऊ शकतो का?
होय. विद्यार्थी CUET Plus Online -Mathematics या अभ्यासक्रमात प्रवेश घेऊ शकतो
विज्ञानाच्या विद्यार्थ्याने CUET-इंग्रजीची तयारी करावी का?
होय. इंग्रजी हा विषय महाविद्यालयांनी विविध अभ्यासक्रमांसाठी विचारला असल्याने विद्यार्थ्याने CUET इंग्रजीची तयारी करावी
उपयोजित गणिताचेही वर्ग असतील का?
मुख्य गणितासह सामान्य विषय एकाच वेळी कव्हर केले जातील. उर्वरित विषय स्वतंत्रपणे कव्हर केले जातील
CUET च्या तयारीसाठी विद्यार्थ्याला कोणती भौतिक सामग्री मिळेल?
CUET साठी साहित्य हे एक पुस्तक आहे ज्यामध्ये अध्याय सारांश आणि सराव प्रश्न आहेत
Related Posts
- List of the top courses after 12th Arts | 12 वी कला नंतर काय?
- The Best Paramedical Courses After 12th | पॅरामेडिकल कोर्सेस
- Diploma in X-Ray Technology after 12th: एक्स-रे तंत्रज्ञान डिप्लोमा
Post Categories
आमच्या Etopcollection वेबसाईटला जरुर भेट द्या, तसेच शैक्षणिक माहितीसाठी “ज्ञानज्योत” शैक्षणिक मराठी संकेत स्थळाला भेट द्या.

Bachelor of Technology Courses | बीटेक कोर्स यादी
Read More

Diploma in Textile Design After 10th | टेक्सटाईल डिझाईन
Read More

Diploma in Accounting After 12th | डिप्लोमा इन अकाउंटिंग
Read More

B.Tech in Information Technology | आय.टी बी.टेक
Read More

Hotel Management Courses After 10th | हॉटेल मॅनेजमेंट
Read More

Bachelor of Technology in Automobile Engineering
Read More

Know About IT Courses After 10th | आयटी अभ्यासक्रम
Read More

Know the top 5 Courses after 10th | 10 वी नंतरचे 5 कोर्स
Read More

Know what to do after 12th? | 12वी नंतर पुढे काय?
Read More

Best 5 Computer Science Courses | संगणक विज्ञान पदवी
Read More