All you need to know about Water Purifiers |सर्वकाही WP विषयी

All you need to know about Water Purifiers | हल्ली स्वच्छ शुद्ध आणि सुरक्षित पिण्याचे पाणी; सहज उपलब्ध होत नाही. त्यासाठी वॉटर प्यूरिफायर आवश्यक आहे. तेंव्हा जाणून घ्या सर्वकाही वॉटर प्यूरिफायर विषयी…

सर्व वॉटर प्युरिफायर्समध्ये वेगवेगळ्या प्रकारचे फिल्टर असतात, परंतु कोणत्या फिल्टर मधून कोणत्या प्रकारचे दूषित घटक फिल्टर होतात? तसेच आपल्या घरी पिण्याच्या पाझयासाठी वॉटर फिल्टर खरेदी करताना आपण काय पहावे? (All you need to know about Water Purifiers)

हल्ली स्वच्छ, शुद्ध आणि सुरक्षित पिण्याचे पाणी सहज उपलब्ध होत नाही; त्याचे कारण म्हणजे वाढती लोकसंख्या, औद्योगिक विकास; आणि पर्यावरणाचा ह्रास ही आहेत. ही परिस्थिती पाहता, आपले पिण्याचे पाणी चांगल्या प्रतीचे आहे की नाही; हे सुनिश्चित करण्यासाठी आपणास पाणी शुद्धीकरण तंत्राची आणि बाजारात उपलब्ध जल शोधकांची जा णीव असणे अधिक महत्वाचे झाले आहे.

पाण्यामध्ये नैसर्गिकरित्या आढळणारे बरेच खनिजे मानवी शरीरासाठी महत्त्वपूर्ण असतात; परंतू ते शरीरात जास्त प्रमाणात गेल्यास त्यांच्यापासून बरेच आजार होऊ शकतात. त्यासाठी एक चांगला वॉटर प्यूरिफायर पाण्यातील अनावश्यक खनिजे व सूक्ष्मजंतू काढून टाकतो.  

वाचा: Scary Things in Drinking Water | पाण्यातील दूषित घटक

याउलट तो आवश्यक जीवनसत्त्वे आणि खनिजे राखून ठेवतो. सध्या जल शुध्दीकरण उद्योगात बरेच उत्पादक कार्य करत असून, कोणते उत्पादन चांगले आहे; आणि कोणत्या आवश्यक मानकांची पूर्तता ते करतात हे महत्वाचे आहे. (All you need to know about Water Purifiers)

काही वॉटर प्यूरिफायर आणि वॉटर फिल्टर्स एकाच तंत्रज्ञानाचा वापर करतात. ते प्रथम दूषित असलेले पाणी शोषून घेतात, पाण्यातील गाळ, कचरा फिल्टरच्या पडदयामध्ये अडकतो. सूक्ष्मजीव व विषाणू नष्ट केले जातात. नंतर स्वच्छ पाणी वितरीत करतात.

पाणी शुद्धीकरण करण्यासाठी दोहोंचाही उपयोग होत असला तरी, वॉटर प्यूरिफायर आणि वॉटर फिल्टर्स; यांच्यामध्ये एक मुख्य फरक आहे. वॉटर प्यूरिफायर व्हायरस आणि बॅक्टेरिया काढून टाकू शकतो; तर फिल्टर ते काढू शकत नाहीत. काही पाणी शुद्ध करणारे रसायने वापरतात, आणि इतर व्हायरस नष्ट करण्यासाठी किंवा; कॅप्चर करण्यासाठी इलेक्ट्रो-स्टॅटिक शुल्क वापरतात.

शुध्दीकरण तंत्राचा विकास (All you need to know about Water Purifiers)

शुद्धीकरण पक्रिया निसर्गत: होत आहे, जसे की, वनस्पती हवेतून विविध घटक काढून टाकतात, सूर्यापासून येणाऱ्या अतिनील किरणांद्वारे पाणी शुद्ध केले जात आहे, समुद्रातील लाटा किंवा धबधब्यांमुळे वायुवीजन म्हणून परिणाम झाला आहे, यांत्रिक गाळण्याची प्रक्रिया देखील होते, उदाहरणार्थ वाळू किंवा मुरुमयुक्त खडक. फार पूर्विपासूनच मानवजातीला चांगले माहित आहे की शुद्धीकरणासाठी काय उपयुक्त आहे.

पाण्यात उपस्थित असलेल्या निलंबित कणांचे निराकरण करण्यासाठी तुरटीचा वापर केला जात असे. तसेच पाणी शुद्धीकरण करण्याची फार पूर्विच्या पद्धतींपैकी एक म्हणजे; पाण्यात क्लोरीन मिसळणे. हल्ली वापरले जात असलेले वॉटर प्युरिफायर्समध्ये वॉटर फिल्टर आहेत. असे सहा वेगवेगळे प्रकार खाली दर्शविलेले आहेत.

अ‍ॅक्टिव्ह कार्बन फिल्टर (All you need to know about Water Purifiers)

Active Carbon Filter हे पाण्यातील क्लोरीन, कार्बन मोनोऑक्साइड, नायट्रोजन, अमोनिया आणि मृत शेवाळ काढून टाकतात. तसेच पाने किंवा पाण्यात धुतल्या गेलेल्या कोणत्याही मृत वस्तू काढतात. जसे की,  सेंद्रिय सामग्रीसारख्या, विद्रव्य वायूंना शुद्ध करण्यासाठी हे फिल्टर वापरले जातात. (All you need to know about Water Purifiers)

बायोसँड फिल्टर (All you need to know about Water Purifiers)

बायोसँड फिल्टर (बीएसएफ) पारंपारिक मंद वाळू फिल्टरचे रुपांतर आहे, जे 200 वर्षांपासून सामुदायिक पिण्याच्या पाण्याच्या प्रक्रियेसाठी वापरले जाते. बायोसँड फिल्टर रुपांतरित केले जेणेकरुन ते लोकांच्या घरात वापरण्यासाठी योग्य बनते.

फिल्टर कंटेनर काँक्रिट किंवा प्लॅस्टिकचा बनवता येतो. हे विशेषतः निवडलेल्या आणि तयार केलेल्या वाळू आणि रेव थरांनी भरलेले असते. वाळू दूषित पिण्याच्या पाण्यापासून रोगजनक आणि निलंबित घन पदार्थ काढून टाकते.

जीवाणू आणि इतर सूक्ष्मजीवांचा जैविक समुदाय वरच्या 2 सेमी वाळूमध्ये वाढतो. याला बायोलेयर म्हणतात. बायोलेयरमधील सूक्ष्मजीव पाण्यातील अनेक रोगजनकांना खातात, त्यामुळे पाण्याची गुणवत्ता सुधारते. हे निलंबित कण आणि रोगजनक काढून टाकते; आणि प्रत्येक बॅचमध्ये पंधरा ते वीस लिटर पाणी फिल्टर करु शकते.

रिव्हर्स ऑस्मोसिस फिल्टर्स │Reverse Osmosis (RO) filters 

Reverse Osmosis (RO) filters  हे सक्रिय कार्बन आणि पाण्यातील सुक्ष्म्‍ कण गाळण्याची प्रक्रिया एकत्र करतात आणि पाण्याचे मल्टि-स्टेज फिल्टरेशन केले जाते. येथे, नळाचे पाणी एक झिल्ली; (पॉलिमर फिल्म) मधून जाण्यासाठी बनविले जाते. त्याला अगदी लहान आकाराचे छिद्र असतात; आणि यामुळे पाण्यातील खनिज व सूक्ष्मजीव बाहेर काढतात. नंतर गोळा केलेल्या अशुद्धी आउटलेट पाईपद्वारे बाहेर टाकले जातात.

रिव्हर्स ऑस्मोसिस प्युरीफायरच्या पाण्याची चव सुधारली आहे परंतु; हे सांगणे कठीण आहे की, त्यामधील किंवा कपड्यांमुळे पाणी फिल्टर होते. काही बॅक्टेरिया फिल्टरमधून येऊ शकतात; ज्या ठिकाणी अशी पाण्याची समस्या असते त्या ठिकाणी विरघळलेल्या खनिजांची उच्च सामग्री असलेल्या आरओ फिल्टरची शिफारस केली जाते.

रिव्हर्स ऑस्मोसिस फिल्टरमधील पडदा; काही आवश्यक खनिजेदेखील काढून टाकण्याची शक्यता असते. या फिल्टरला कार्य करण्यासाठी; सततच्या पाणीपुरवठयाची आवश्यकता असते. त्यासाठी हे फक्त पाण्याच्या नळावर फिट केले जाऊ शकतात.

अल्ट्रा व्हायोलेट (अतिनील) फिल्टर │Ultra Violet (UV) filters 

अतिनिल फिल्टर हे पाण्यातील पेशींमधील डीएनएवर हल्ला करतात. पाण्यातील बॅक्टेरिया आणि इतर सूक्ष्मजंतू नष्ट करण्यासाठी अतिनील प्रकाश म्हणजे किमान पातळीवरील रेडिएशन पाण्यावर सोडले जाते. हे फिल्टर 99% पर्यंत कीटकनाशके काढून टाकतात. वाचा: Latest Water Purification Technologies | नवीन जल शुध्दी तंत्रज्ञान

अतिनिल फिल्टर हे पाण्यातील सर्व प्रकारचे रोगजंतू काढून टाकण्यासाठी सक्षम आहेत. परंतू, पाण्यामध्ये असलेले सुक्ष्म कण, विविध रसायने, पाण्याची चव, गंध व रंग काढून टाकण्यासाठी हे प्रभावी नाहीत. हे सुमारे 2000 लिटर  पाणी शुद्ध करु शकते. वाचा: How to Start Mineral Water Plant? | असा सुरु करा वॉटर प्लांट

सिरेमिक फिल्टर │Ceramic filters

हे आकाराणे पोकळ दंडगोल आहेत, त्यांच्यामध्ये सहसा भूसा, तांदळाच्या पेंढया; किंवा कॉफीच्या काडया ज्यात ज्वलनशील सामग्रीसह चिकणमाती मिसळली जाते. सिरेमिक फिल्टर हे त्यामध्ये असलेल्या लहान आकाराच्या छिद्रांद्वारे; पाण्यातील बॅक्टेरिया काढून टाकण्यात सक्षम आहेत. हे क्लोरीन आणि बॅक्टेरिया 99% पर्यंत काढून टाकते.

वाचा: Best Hot and Cold WP for Home | वॉटर प्युरिफायर

आयन एक्सचेंज रेजिन्स फिल्टर्स  

येथे रेजिन्समधून पाणी जाते जे तेथे असलेल्या खनिजांना शोषून घेऊन पाणी शुध्द करते; हे फिल्टर उपस्थित कणांना शोषून पाण्याला शुध्द करू शकतात आणि त्यानुसार त्या पाण्याचे संपूर्णपणे डी-मिनर लाइझ करु शकतात.

वाचा: Know All FAQs About Water Purifier | जलशुद्धी शंका

निवासी वॉटर प्युरिफायर खरेदी करताना काय पहावे?

(1) आपल्या पाण्याचे रसायनशास्त्र जाणून घ्या; म्हणजेच, पाण्यातील दूषिततेची पातळी शोधा (TDS); यासाठी आपल्या पिण्याच्या पाण्याचे प्रयोगशाळेत परीक्षण करा. यामध्ये सामान्य जल चाचणीचा समावेश असेल; ज्यात एकूण कोलिफॉर्म बॅक्टेरिया, नायट्रेट्स, पीएच, टोटल डिसल्स्ड सॉलिड्स (टीडीएस), फ्लोराईड, सेंद्रिय कार्बन दूषित घटक; (कीटकनाशके, औद्योगिक प्रदूषण इत्यादी); शोधण्याचा समावेश आहे.

आपल्या विभागातील वॉटर प्युरिफायर्सची दुरुस्ती करणारा मेकॅनिक आपणास आपल्या पाण्याच्या प्रकारनुसार चांगला वॉटर प्युरिफायर शोधण्यास मदत करेल.

(2) निवासी वॉटर प्युरिफायर खरेदी करताना तो आपण आपल्या घरी वापरनार आहात, की सार्वजनिक ठिकाणी. यामध्ये संपूर्ण पाण्याची व्यवस्था किंवा फक्त पिण्याच्या पाण्यासाठी वॉटर प्युरिफायर हवे आहे, हे प्रथम निश्चित करणे महत्वाचे आहे.

(3) बाजारपेठेमध्ये उपलब्ध असलेल्या ब्रँडची माहिती घ्या त्यासाठी नॅशनल सॅनिटेशन फाउंडेशन (NSF एनएसएफ), वॉटर क्वालिटी असोसिएशन (WQA डब्ल्यूक्यूए), फूड ॲन्ड ड्रग ॲडमिनिस्ट्रेशन (FDA एफडीए) इत्यादी नामांकीत संस्था पाणी शुद्धीकरणाला मान्यता देतात.

ही ग्राहकांसाठी सुरक्षितता दर्शविली जाते. डब्ल्यूक्यूए- वॉटर क्वालिटी असोसिएशनच्या इंडिया टास्क फोर्समध्ये भारतीय ब्रँडची अधिकृतता असलेली यादी पहा. वाचा: What is water purification? | जलशुद्धीकरण म्हणजे काय?

(4) सर्वोत्कृष्ट गुणवत्तेची फिल्टर महाग आहेत. अगोदर आपण फिल्टरचा ऑनलाइन शोध घ्या, तो तुम्हाला बाजारात उपलब्ध असलेल्या प्युरीफायरची वैशिष्ट्ये आणि किंमतींची तुलना करण्यात मदत करेल. आपण आपली निवड अंतिम करण्यापूर्वी त्या मशीनच्या देखभालीसाठी किती खर्च येणार याचाही विचार करणे महत्वाचे आहे.

(5) शेवटी, आपण खरेदी करण्यासाठी दुकानात प्रवेश करता तेव्हा आपण आधीपासूनच इतरांसह चर्चा केलेले खालील प्रश्न विचारु शकता.

1. NSF- एनएसएफ, WQA-डब्ल्यूक्यूए आणि FDA- एफडीए यांच्या सारख्या नामांकित संस्थेद्वारे उत्पादन मान्यताप्राप्त आहे काय?  वाचा: Importance of Minerals in Drinking Water | पाण्यातील खनिजे
2. गाळ फिल्टर किंवा पडदा किती वेळा साफ करणे किंवा बदलणे आवश्यक आहे?
3. आपण जे मशीन निवडले त्यामध्ये असलेल्या विविध भागांची वॉरंटी किती आहे, आणि कंपनी किती विनामूल्य सेवा देते?
4. जर ते आर ओ (RO) वॉटर प्युरिफायर असेल तर त्याची फिल्टरिंगचा वेग किती आहे?

कोणते प्युरिफायर्स खरेदी करावे?

मार्केटमध्ये दहापेक्षा जास्त ब्रँड वॉटर प्युरिफायर्स आहेत; टाटा स्वच्छ, युरेका फोर्ब्स, केंट, प्यूरिट इत्यादी; या प्रत्येक ब्रँडची किंमत, ते वापरत असलेले फिल्टर; आणि शुध्दीकरणाच्या तंत्रज्ञानामध्ये फरक असतो. अलिकडच्या काळात बहुतेक वॉटर प्युरिफायर्समध्ये; दोन किंवा तीन तंत्रे एकत्र वापरली जातात. याचे उदाहरण म्हणजे, युरेका फोर्ब्सचा एक्वागार्ड प्रोटेक्ट प्लस आरओ प्युरिफायर; आणि अतिनील निर्जंतुकीकरण दोन्ही चे फायदे एकत्र मिळतात.

वॉटर प्युरिफायर्स आता प्रत्येक स्वयंपाकघरातील एक अविभाज्य भाग बनला आहे; आणि विविध उत्पादकांचे उत्पादन बाजारात वाट मिळवण्यासाठी स्पर्धा करीत आहेत. त्यांच्या या स्पर्धेमध्ये ग्राहकांचा फायदा हा आहे की; ते चांगल्या उत्पादनाची अपेक्षा करु शकतात; विशेषत: सणाच्या हंगामात खरेदी करताना चांगली सूट मिळू शकते. त्यामध्ये जे फिल्टर पाण्याचा चांगला प्रवाह सुनिश्चित करेल असे हायस्पीड फिल्टर खरेदी करणे केंव्हाही चांगले.

Related Posts

• Techniques and Methods of Water Purification | जलशुद्धीकरण
• What are the types of water purifiers? | वॉटर प्युरिफायर्सचे प्रकार
• Information about RO-UV and UF Quality | वॉटर प्युरिफायर्स
• Which is the Best? Between RO and UV | सर्वोत्तम कोणते आहे?
• Different ways and techniques of water purification | जलशुद्धी तंत्रे
• How to Choose the Right Water Purifier? | योग्य WP कसे निवडावे
• 10 Benefits of Water Purification for Health: जलशुद्धीचे फायदे
• शैक्षणिक माहितीसाठी आमच्या “ज्ञानत्योत” ब्लॉगवर जाण्यासाठी येथे क्लिक करा.

Related Posts Categories

(टीप: कोणतेही वॉटर प्युरिफायर खरेदी करतांना वॉटर प्युरिफायर तज्ञाच्या मदतीने खरेदीचा सर्वोत्तम निर्णय घ्या.)