Great Commercial Courses After 10th | 10वी नंतरचे व्यावसायिक अभ्यासक्रम, प्रमाणपत्र आणि डिप्लोमा, विज्ञान, वाणिज्य व कला शाखेतील अभ्यासक्रमाविषयी सविस्तर माहिती.
इयत्ता 10वी उत्तीर्ण झालेल्या विद्यार्थ्यांनी शिक्षणाच्या पुढील टप्प्यासाठी अभ्यासक्रम निवडण्यासाठी योजना आखणे आवश्यक आहे, योग्य अभ्यासक्रमाची निवड करण्यासाठी थोडा विचार आणि संशोधन आवश्यक आहे कारण दहावीनंतरच्या Great Commercial Courses After 10th अभ्यासक्रमांमध्ये विज्ञान, कला आणि वाणिज्य अभ्यासक्रमांचा समावेश होतो.
तसेच ज्या विद्यार्थ्यांना कमी कालावधीमध्ये नोकरी देणा-या शॉर्ट टर्म कोर्स अभ्यासक्रमात रस आहे अशा विद्यार्थ्यांना Great Commercial Courses After 10th, 10वी नंतर अशा अभ्यासक्रमांचा आढावा घ्यावा लागेल, जे उत्तीर्ण झाल्यानंतर प्लेसमेंटसाठी परवानगी देतात.
10वी नंतरचे वैद्यकीय डिप्लोमा, अल्प-मुदतीचे डिप्लोमा, 10वी नंतर फार्मसी कोर्सेस, फिजिओथेरपीमध्ये डिप्लोमा आणि प्रमाणपत्र अभ्यासक्रम विदयार्थ्यांच्या पात्रतेमध्ये भर घालतात ज्यामुळे त्यांच्या करिअरमध्ये फरक पडतो.
अभियांत्रिकीमध्ये डिप्लोमा करण्यापासून ते सौंदर्य आणि हेअर आर्टिस्ट बनण्यापर्यंत, विद्यार्थ्यांनी त्यांची स्वप्ने आणि आकांक्षा पूर्ण करण्यासाठी दहावीनंतर योग्य अभ्यासक्रम निवडला पाहिजे.
आम्ही Great Commercial Courses After 10th; 10वी नंतरचे टॉप कोर्सेस सोबत कोर्स फी, प्रवेश प्रक्रिया, टॉप करिअर आणि अपेक्षित पगार या लेखामध्ये त्याबद्दल अधिक जाणून घ्या.
Table of Contents
10वी नंतर प्रमाणपत्र आणि डिप्लोमा कोर्सेस (Great Commercial Courses After 10th)

ज्या विदयार्थ्यांना 10 वी उत्तीर्ण झाल्यानंतर अल्पमुदतीच्या अभ्यासक्रमाकडे जायचे असेल त्यांच्यासाठी 10वी नंतर अनेक अल्प-मुदतीचे प्रमाणपत्र आणि डिप्लोमा कोर्स खालील प्रमाणे आहेत.
1. अभियांत्रिकी पदविका (Great Commercial Courses After 10th)
- कोर्स: अभियांत्रिकी पदविका
- कालावधी: 3 वर्षे
- प्रवेश प्रक्रिया: गुणवत्ता व प्रवेश परीक्षांवर आधारित प्रवेश
- कोर्स फी: वार्षिक सरासरी फी सुमारे 50 हजार ते 1 लाखाच्या दरम्यन
- वेतन: मासिक सरासरी रु. 20 ते 25 हजार
2. आयटीआय व्यावसायिक अभ्यासक्रम
- कोर्स: आयटीआय
- कालावधी: 6 महिने ते 2 वर्षे
- प्रवेश प्रक्रिया: प्रवेश परीक्षांवर आधारित
- कोर्स फी: वार्षिक सरासरी फी सुमारे 1 हजार ते 5 हजाराच्या दरम्यन
- वेतन: मासिक सरासरी रु. 15 ते 20 हजार
3. वैद्यकीय अभ्यासक्रमांमध्ये डिप्लोमा
- कोर्स: डिप्लोमा
- कालावधी: 2 वर्षे
- प्रवेश प्रक्रिया: थेट प्रवेश किंवा प्रवेश परीक्षांवर आधारित
- कोर्स फी: वार्षिक सरासरी फी सुमारे 70 हजार ते 1 लाखाच्या दरम्यन
- वेतन: मासिक सरासरी रु. 15 ते 20 हजार
- वाचा: Ambulance Assistant Course | रुग्णवाहिका सहाय्यक कोर्स
4. माहिती तंत्रज्ञान डिप्लोमा (Great Commercial Courses After 10th)
- कोर्स: डिप्लोमा
- कालावधी: 6 महिने ते 1 वर्षे
- प्रवेश प्रक्रिया: थेट प्रवेश किंवा प्रवेश परीक्षांवर आधारित
- कोर्स फी: वार्षिक सरासरी फी सुमारे 10 हजार ते 50 हजाराच्या दरम्यन
- वेतन: मासिक सरासरी रु. 15 ते 30 हजार
5. डिप्लोमा इन आर्किटेक्चरल असिस्टंटशिप
- कोर्स: डिप्लोमा
- कालावधी: 3 वर्षे
- प्रवेश प्रक्रिया: गुणवत्तेवर आधारित
- कोर्स फी: वार्षिक सरासरी फी सुमारे 30 ते 50 हजाराच्या दरम्यन
- वेतन: वार्षिक सरासरी रु. 1 ते 1.5 लाखाच्या दरम्यान
- वाचा: Great Beauty Courses After 10th | सौंदर्य अभ्यासक्रम
विज्ञान विषयात 10वी नंतर अभ्यासक्रमांचा पाठपुरावा करण्यासाठी प्रमुख संस्था

10वी नंतर विज्ञान विषयातील डिप्लोमा आणि प्रमाणपत्र अभ्यासक्रम करण्यासाठी भारतातील काही प्रमुख महाविद्यालये खालील प्रमाणे आहेत.
- अमृतवाहिनी पॉलिटेक्निक, संगमनेर.
- अरुपादाई वीरू मेडिकल कॉलेज, पाँडिचेरी
- आर्यभट्ट इन्स्टिट्यूट ऑफ टेक्नॉलॉजी – एबीआयटी
- औद्योगिक प्रशिक्षण संस्था, नवी दिल्ली
- सरकारी पॉलिटेक्निक, मुंबई
विज्ञान विषयात 10वी नंतर डिप्लोमा आणि सर्टिफिकेट कोर्स नंतर टॉप करिअर
- MRI तंत्रज्ञ
- आर्किटेक्ट असिस्टंट
- इमारत व्यवस्थापन मध्ये ITI
- प्रयोगशाळा सहाय्यक
- वेब डेव्हलपर
10वी नंतर कृषी विषयातील प्रमाणपत्र आणि पदविका अभ्यासक्रम
दहावीनंतर कृषी विषयात विद्यार्थी अनेक प्रमाणपत्रे, पदविका आणि अल्पकालीन अभ्यासक्रम करु शकतात. त्यासंबंधी तपशीलवार माहिती खालील प्रमाणे आहे.
10वी नंतर कृषी विषयातील अल्पकालीन अभ्यासक्रम खालील प्रमाणे आहेत.
1. सर्टिफिकेट इन रेशीम (Great Commercial Courses After 10th)
- कोर्स: प्रमाणपत्र
- कालावधी: 6 महिने
- पात्रता: इ. 10वी उत्तीर्ण
- कोर्स फी: वार्षिक सरासरी फी रु. 1 ते 5 हजाराच्या दरम्यन
- वेतन: मासिक सरासरी रु. 15 ते 20 हजाराच्या दरम्यान
2. कुक्कुटपालनातील प्रमाणपत्र (Great Commercial Courses After 10th)
- कोर्स: प्रमाणपत्र
- कालावधी: 6 महिने
- पात्रता: इ. 8 वी पास
- कोर्स फी: वार्षिक सरासरी फी रु. 1 ते 5 हजाराच्या दरम्यन
- वेतन: मासिक सरासरी रु. 10 ते 15 हजाराच्या दरम्यान
3. कृषी विज्ञान डिप्लोमा (Great Commercial Courses After 10th)
- कोर्स: डिप्लोमा
- कालावधी: 2 वर्षे
- पात्रता: इ. 10वी उत्तीर्ण
- कोर्स फी: सरासरी फी रु. 5 हजार ते 2 लाखाच्या दरम्यन
- वेतन: मासिक सरासरी रु. 15 ते 20 हजाराच्या दरम्यान
4. मधमाशी पालनाचे प्रमाणपत्र (Great Commercial Courses After 10th)
- कोर्स: डिप्लोमा
- कालावधी: 6 महिने
- पात्रता: इ. 8वी पास
- कोर्स फी: सरासरी फी रु. 1 हजार ते 5 हजाराच्या दरम्यन
- वेतन: मासिक सरासरी रु. 15 ते 20 हजाराच्या दरम्यान
10वी नंतर कृषी अभ्यासक्रमांसाठी प्रमुख महाविद्यालये (Great Commercial Courses After 10th)
- इंदिरा गांधी राष्ट्रीय मुक्त विद्यापीठ (IGNOU), कृषी शाळा, नवी दिल्ली
- तामिळनाडू कृषी विद्यापीठ, कोईम्बतूर
- बिधान चंद्र कृषी विश्व विद्यालय, नादिया
- भारतीय कृषी सांख्यिकी संशोधन संस्था, नवी दिल्ली
- महाराणा प्रताप कृषी आणि तंत्रज्ञान विद्यापीठ (MPUAT), उदयपूर
प्रमुख रिक्रुटर्स (Great Commercial Courses After 10th)
- गोदरेज ऍग्रोव्हेट लिमिटेड
- ड्युपॉन्ट इंडिया
- पोब्स ऑर्गेनिक इस्टेट्स
- लेमकेन इंडिया ॲग्रो इक्विपमेंट्स प्रायव्हेट लिमिटेड
कला शाखेतील दहावी नंतरचे अल्पकालीन अभ्यासक्रम

1. ब्युटीशियन आणि केशभूषा अभ्यासक्रम
- कोर्स: प्रमाणपत्र
- कालावधी: 3 महिने ते 1 वर्ष
- प्रवेश: थेट प्रवेश
- कोर्स फी: सरासरी फी रु. 4 हजार ते 20 हजाराच्या दरम्यन
- वेतन: वार्षिक सरासरी रु. 1.5 ते 2 लाखाच्या दरम्यान
2. इव्हेंट मॅनेजमेंट (Great Commercial Courses After 10th)
- कोर्स: प्रमाणपत्र
- कालावधी: 6 महिने ते 1 वर्ष
- प्रवेश: मेरिटवर आधारित प्रवेश
- कोर्स फी: सरासरी फी रु. 20 हजार ते 1 लाखाच्या दरम्यन
- वेतन: मासिक सरासरी रु. 15 ते 20 हजाराच्या दरम्यान
3. ग्राफिक डिझाइन (Great Commercial Courses After 10th)
- कोर्स: प्रमाणपत्र
- कालावधी: 6 महिने ते 8 महिने
- प्रवेश: गुणवत्तेवर आधारित
- कोर्स फी: सरासरी फी रु. 10 हजार ते 50 हजाराच्या दरम्यन
- वेतन: वार्षिक सरासरी रु. 2 ते 2.5 लाखाच्या दरम्यान
4. सोशल मीडिया मार्केटिंग
- कोर्स: प्रमाणपत्र
- कालावधी: 6 महिने ते 1 वर्षे
- प्रवेश: थेट प्रवेश
- कोर्स फी: सरासरी फी रु. 35 हजार ते 45 हजाराच्या दरम्यन
- वेतन: वार्षिक सरासरी रु. 2 ते 3 लाखाच्या दरम्यान
5. डिप्लोमा इन फूड टेक्नॉलॉजी
- कोर्स: डिप्लोमा
- कालावधी: 3 वर्षे
- प्रवेश: प्रवेश परीक्षेवर आधारित
- कोर्स फी: सरासरी फी रु. 30 हजार ते 50 हजाराच्या दरम्यन
- वेतन: वार्षिक सरासरी रु. 2 ते 3 लाखाच्या दरम्यान
कला विषयात 10वी नंतर अभ्यासक्रमासाठी प्रमुख संस्था
इयत्ता 10 वी नंतर क्रिएटिव्ह शॉर्ट-टर्म कोर्स करण्यासाठी देशभरातील प्रमुख संस्था.
- एडीएमईसी मल्टीमीडिया संस्था
- व्हीएलसीसी सौंदर्य आणि पोषण संस्था
- अथर्व स्कूल ऑफ बिझनेस, मुंबई
- गुजरात तंत्रज्ञान विद्यापीठ
- डिजिटल अकादमी इंडिया
कला शाखेतील दहावी नंतरचे अल्पकालीन अभ्यासक्रम
1. ब्युटीशियन आणि केशभूषा अभ्यासक्रम
- कोर्स: प्रमाणपत्र
- कालावधी: 3 महिने ते 1 वर्षे
- प्रवेश: थेट प्रवेश
- कोर्स फी: सरासरी फी रु. 4 हजार ते 20 हजाराच्या दरम्यन
- वेतन: वार्षिक सरासरी रु. 1.5 ते 2 लाखाच्या दरम्यान
2. इव्हेंट मॅनेजमेंट
- कोर्स: प्रमाणपत्र
- कालावधी: 6 महिने ते 1 वर्षे
- प्रवेश: मेरिटवर आधारित
- कोर्स फी: सरासरी फी रु. 20 हजार ते 1 लाखाच्या दरम्यन
- वेतन: मासिक सरासरी रु. 15 हजार ते 25 हजाराच्या दरम्यान
3. ग्राफिक डिझाइन
- कोर्स: प्रमाणपत्र
- कालावधी: 6 महिने ते 8 महिने
- प्रवेश: गुणवत्तेवर आधारित तसेच थेट प्रवेश
- कोर्स फी: सरासरी फी रु. 10 हजार ते 50 हजाराच्या दरम्यन
- वेतन: मासिक सरासरी रु. 2 ते 2.5 लाखाच्या दरम्यान
4. सोशल मीडिया मार्केटिंग
- कोर्स: प्रमाणपत्र
- कालावधी: 6 महिने ते 12 महिने
- प्रवेश: थेट प्रवेश
- कोर्स फी: सरासरी फी रु. 35 ते 45 हजाराच्या दरम्यन
- वेतन: मासिक सरासरी रु. 2 ते 3 लाखाच्या दरम्यान
5. डिप्लोमा इन फूड टेक्नॉलॉजी
- कोर्स: डिप्लोमा
- कालावधी: 3 वर्षे
- प्रवेश: प्रवेश परीक्षा
- कोर्स फी: सरासरी फी रु. 25 ते 50 हजाराच्या दरम्यन
- वेतन: मासिक सरासरी रु. 2 ते 3 लाखाच्या दरम्यान
कला विषयात 10वी नंतर अभ्यासक्रमासाठी प्रमुख संस्था
इयत्ता 10 वी नंतर क्रिएटिव्ह शॉर्ट-टर्म कोर्स करण्यासाठी देशभरातील प्रमुख संसथा.
- एडीएमईसी मल्टीमीडिया संस्था
- व्हएलसीसी सौंदर्य आणि पोषण संस्था
- अथर्व स्कूल ऑफ बिझनेस, मुंबई
- गुजरात तंत्रज्ञान विद्यापीठ
- डिजिटल अकादमी इंडिया
- वाचा: Know the top 5 Courses after 10th | 10 वी नंतरचे 5 कोर्स
- वाचा: Know About IT Courses After 10th | आयटी अभ्यासक्रम
कला शाखेत 10वी नंतर डिप्लोमा तसेच सर्टिफिकेट कोर्स केल्यानंतर करिअर संधी

- SEO विश्लेषक
- इव्हेंट मॅनेजर
- ग्राफिक डिझायनर
- पोषण थेरपिस्ट
- ब्युटीशियन
हे दहावी नंतरचे काही अभ्यासक्रम आहेत जे विद्यार्थी घेऊ शकतात. अभ्यासक्रम, संस्था आणि करिअरचा मार्ग निवडताना विद्यार्थ्याने काही मार्गदर्शक तत्त्वे पाळली पाहिजेत.
प्रथम आणि सर्वात महत्त्वाचे म्हणजे स्वारस्य क्षेत्र. चांगली आवड असेल तरच विद्यार्थी अभ्यास करु शकतात आणि त्यात करिअर करू शकतात. अभ्यासासाठी लागणारा वेळ, नियुक्ती, वाढीची किंवा पुढील अभ्यासाची शक्यता आणि अर्थातच अभ्यासक्रम पूर्ण केल्यानंतर चांगली कमाई करण्याची क्षमता हे घटक विचारात घेतले जातात.
वाचा: Know all about Leather Designing Courses | लेदर कोर्सेस
10वी नंतर शाखा निवड
इयत्ता 10 वी पूर्ण झाल्यानंतर, विद्यार्थ्यांना त्यांच्या आवडीच्या पातळीनुसार योग्य शाखा निवडण्याचा सल्ला दिला जातो. कोणत्याही विद्यार्थ्याच्या आयुष्यातील हा अत्यंत महत्त्वाचा टप्पा असतो कारण त्यांचे आगामी करिअर या निर्णयावर अवलंबून असते. दहावी नंतर विद्यार्थी घेऊ शकतील असे विविध विषय आहेत.
विज्ञान (PCM, PCB, PCMB) इयत्ता 10 वी नंतर, अभियांत्रिकी, वैद्यक, संशोधन इत्यादी विज्ञानाशी संबंधित क्षेत्रात करिअर करु इच्छिणाऱ्या विद्यार्थ्यांनी विज्ञान अभ्यासक्रम घेणे आवश्यक आहे.
भौतिकशास्त्र, गणित आणि रसायनशास्त्र सामान्यतः पीसीएम म्हणून ओळखले जाते, भौतिकशास्त्र, रसायनशास्त्र आणि जीवशास्त्र सामान्यत: पीसीबी आणि पीसीएमबी म्हणून ओळखले जाते ज्यात या चार विषयांचा समावेश होतो. 10वी नंतर सामान्यतः विज्ञान अभ्यासक्रम घेतले जातात.
विद्यार्थी अभियंता, तंत्रज्ञ, वैद्यकीय अधिकारी, डॉक्टर आणि वैज्ञानिक म्हणून करिअर निवडतात. डेटा विश्लेषक, सांख्यिकीशास्त्रज्ञ हे करिअरचे आणखी काही मार्ग आहेत जे 10वी नंतर विज्ञान अभ्यासक्रमांसह उघडतात. तथापि, 10वी नंतर विज्ञान अभ्यासक्रम निवडलेल्या विद्यार्थ्याने पदवीच्या दरम्यान दुसरा अभ्यासक्रम घेऊ शकत नाही हे बंधनकारक नाही.
वाचा: Air Hostess Courses After 12th | एअर होस्टेस कोर्सेस
12वी PCM नंतरचे अभ्यासक्रम
अभ्यासक्रम पात्रता अभ्यासक्रम कालावधी प्रवेश प्रक्रिया शीर्ष करिअर आणि अपेक्षित वेतन
1. विज्ञान शाखेचा पदवीधर
- कोर्स:बी.एस्सी
- पदवी विषय: भौतिकशास्त्र, रसायनशास्त्र, गणित, खगोलशास्त्र, फॉरेन्सिक सायन्स, भूविज्ञान, सांख्यिकी, औद्योगिक रसायनशास्त्र व नॉटिकल सायन्स, फॅशन डिझाईन किंवा फॅशन टेक्नॉलॉजी इ.
- पात्रता: 12वी विज्ञान PCM सह किमान 55टक्के गुण असावेत
- कालावधी: 3 वर्षे
- परीक्षा प्रकार: सेमिस्टर
- प्रवेश: गुणवत्तेवर आधारित प्रवेश, काही संस्था प्रवेश परीक्षा घेतात.
- नोकरीचे पद: संशोधन विश्लेषक, शिक्षक, तांत्रिक लेखक, संपादक, व्याख्याता, प्रगणक इ.
- सरासरी वेतन: वार्षिक सरासरी वेतन रुपये 2.5 ते 3.5 लाखाच्या दरम्यान.
- वाचा: Paramedical Courses After 10th | पॅरामेडिकल अभ्यासक्रम
- Veterinary Courses After 10th | पशुवैद्यकीय अभ्यासक्रम
- Certificate in Physiotherapy | फिजिओथेरपी मध्ये प्रमाणपत्र
2. बॅचलर इन टेक्नॉलॉजी (Great Commercial Courses After 10th)
- कोर्स: बॅचलर इन टेक्नॉलॉजी अभियांत्रिकी
- अभियांत्रिकी प्रकार: यांत्रिक, इलेक्ट्रॉनिक्स आणि टेलिकम्युनिकेशन, इलेक्ट्रिकल, नागरी, माहिती तंत्रज्ञान इ.
- पात्रता: 12वी विज्ञान PCM सह उच्च टक्केवारी
- कालावधी: 4 वर्षे
- परीक्षा प्रकार: सेमिस्टर
- प्रवेश: राष्ट्रीय स्तरावरील प्रवेश परीक्षा IIT-JEE, GATE, UPSEE, BITSAT
- नोकरीचे पद: सोफ्टवेअर अभियंता, डेटा विश्लेषक, डिजिटल मार्केटर, वेबसाइट विकसक, डेटाबेस डिझायनर
- सरासरी वेतन: वार्षिक सरासरी वेतन रुपये 2 ते 3 लाखाच्या दरम्यान.
- वाचा: How to Make Career in Poultry | पोल्ट्री मध्ये करिअर
3. बॅचलर ऑफ आर्किटेक्चर
- कोर्स: बॅचलर ऑफ आर्किटेक्चर
- पात्रता: 12वी विज्ञान PCM सह उच्च टक्केवारी
- कालावधी: 5 वर्षे
- परीक्षा प्रकार: सेमिस्टर
- प्रवेश: राष्ट्रीय स्तरावरील प्रवेश परीक्षा IIT-JEE, GATE, UPSEE, BITSAT, आणि प्रवेश परीक्षा
- नोकरीचे पद: आर्किटेक्चर डिझायनर, इंटिरियर डिझायनर, प्रकल्प सहाय्यक व्यवस्थापक, आर्किटेक्चर ड्राफ्ट्समन, आर्किटेक्चर अभियंता इ.
- सरासरी वेतन: वार्षिक सरासरी वेतन रुपये 2 ते 5 लाखाच्या दरम्यान.
- वाचा: Best Certificate Course in Animation after 10th
4. पायलट
- पात्रता: इयत्ता 120वी गणित आणि भौतिकशास्त्र विषयात किमान 50 टक्के गुणांसह उत्तीर्ण. विद्यार्थी पायलट परवान्यासाठी पात्र होण्यासाठी किमान वय 16 वर्षे आहे. खाजगी पायलट परवान्यासाठी 17 वर्षे व्यावसायिक पायलट परवान्यासाठी 18 वर्षे आहे.
- कालावधी: भारतीय फ्लाइंग स्कूल्स 2 ते 3 वर्षांच्या कालावधीसह CPL अभ्यासक्रम सादर करतात. किमान 200 तासांचा उड्डाणाचा अनुभव घेतल्यानंतर कमर्शिअल पायलट परवाना मिळण्यासाठी 18 ते 24 महिने लागतात.
- प्रवेश प्रक्रिया: FAA वैद्यकीय प्रमाणपत्रासाठी अर्ज करा, FAA विद्यार्थी पायलट प्रमाणपत्रासाठी अर्ज करा, फ्लाइट प्रशिक्षण सुरु करा, खाजगी पायलट ज्ञान चाचणी पास करा, खाजगी पायलट प्रात्यक्षिक परीक्षा उत्तीर्ण.
- नोकरीचे पद: सह-पायलट, मुख्य-पायलट, व्यावसायिक पायलट, एअरलाइन पायलट, कॅप्टन, प्रथम अधिकारी इ.
- सरासरी वेतन: मासिक सरासरी वेतन रुपये 3 ते 8 लाखाच्या दरम्यान असेल.
- वाचा: Know the list of courses after 10th | 10वी नंतरचे कोर्स
5. मर्चंट नेव्ही
- कोर्स: बी.एस्सी नॉटिकल सायन्स, बी.ई. सागरी अभियांत्रिकी, बी.ई. नेव्हल आर्किटेक्चर आणि ऑफशोर इंजिनिअरिंग, बी.ई. हार्बर आणि महासागर अभियांत्रिकी
- पात्रता: इ. 12 वी विज्ञान PCM उच्च टक्केवारीसह उत्तीर्ण
- कालावधी: बी.एस्सी. 3 वर्षे व बी.ई. 4 वर्ष
- प्रवेश प्रक्रिया: ऑल इंडिया मर्चंट नेव्ही प्रवेश परीक्षा (AIMNET), दृष्टी (दृष्टी) आणि आरोग्य मानके आवश्यक आहेत.
- नोकरीचे पद: मुख्य अभियांत्रिकी अधिकारी, कनिष्ठ अधिकारी, विद्युत अधिकारी, रेडिओ अधिकारी इ.
- सरासरी वेतन: मासिक सरासरी वेतन रुपये 6 ते 8 लाखाच्या दरम्यान.
- वाचा: Career Counselling After 10th | करिअर समुपदेशन
12वी पीसीबी नंतरचे अभ्यासक्रम
कला: संगीत, भाषा, चित्रकला, समाजशास्त्र, पत्रकारिता, संवाद इत्यादी ललित कलांकडे झुकणारे विद्यार्थी दहावीनंतर कला अभ्यासक्रम निवडू शकतात.
विद्यार्थी शिक्षण, साहित्य, भाषा, मास मीडिया, कम्युनिकेशन, कला, डिझाइन आणि बरेच काही या विषयात बॅचलर घेण्यासाठी पुढे जाऊ शकतात. 10वी नंतर कला अभ्यासक्रमांसह करिअरचे विस्तृत मार्ग खुले होऊ शकतात.
वाचा: Architecture Courses After 10th | आर्किटेक्चर कोर्सेस
बारावी कला नंतरचे अभ्यासक्रम (Great Commercial Courses After 10th)
1. बॅचलर ऑफ कॉम्प्युटर ऍप्लिकेशन (BCA)
- कोर्स: बीसीए
- कालावधी: 3 वर्षे
- पात्रता: मान्यताप्राप्त शिक्षण मंडळाची इ. 12 वी बोर्ड परीक्षा उत्तीर्ण असावे.
- सरासरी फी : रुपये 1.5 ते 6 लाख
- नोकरीचे पद: सिस्टम विश्लेषक, सॉफ्टवेअर डेव्हलपर, वेब डेव्हलपर इ.
- सरासरी वेतन: वार्षिक सरासरी वेतन रुपये 2 ते 20 लाख
- वाचा: Diploma in Agriculture after 10th |कृषी पदविका
2. बॅचलर ऑफ आर्ट्स (BA)
- कोर्स: बीए
- कालावधी: 3 वर्षे
- पात्रता: मान्यताप्राप्त शिक्षण मंडळाची इ. 12 वी परीक्षा उत्तीर्ण असावे.
- सरासरी फी : सुमारे 10 ते 25 हजाराच्या दरम्यान.
- नोकरीचे पद: सामग्री लेखक, ब्लॉगर, गुंतवणूक विश्लेषक, सहाय्यक आहारतज्ञ, आरोग्य शिक्षक, समुपदेशक इ.
- सरासरी वेतन: वार्षिक सरासरी रुपये 1.5 ते 6 लाखाच्या दरम्यान.
- वाचा: Diploma in Aerospace Engineering after 10th | एरोस्पेस डिप्लोमा
3. बॅचलर ऑफ आर्ट्स आणि बॅचलर ऑफ लेजिस्लेटिव्ह लॉ (BALLB)
कोर्स: बी.ए.एल.एल.बी.
- कालावधी: 5 वर्षे
- पात्रता: मान्यताप्राप्त बोर्डाची इ. 12वी परीक्षा किमान 50% एकूण गुणांसह उत्तीर्ण असावे.
- सरासरी फी: रुपये 1 ते 10 लाखाच्या दरम्यान
- नोकरीचे पद: सल्लागार, कायदेशीर व्यवस्थापक, खाजगी वकील, कायदेशीर अधिकारी इ.
- सरासरी वेतन: वार्षिक सरासरी वेतन रुपये 1.5 ते 18 लाख
- वाचा: Diploma in Information Technology after 10th | आयटी डिप्लोमा
4. बॅचलर ऑफ हॉटेल मॅनेजमेंट (BHM)
- कोर्स: बीएचएम
- कालावधी:
- पात्रता: मान्यताप्राप्त शिक्षण मंडळाची इ. 12वी बोर्ड परीक्षा उत्तीर्ण
- सरासरी फी: सरासरी फ रुपये 3 ते 8 लाख
- नोकरीचे पद: फ्रंट ऑफिस मॅनेजर, रेस्टॉरंट मॅनेजर, फ्लाइट अटेंडंट
- इव्हेंट मॅनेजर, हॉटेल व्यवस्थापक इ.
- सरासरी वेतन: वार्षिक सरासरी वेतन रुपये 2 ते 5 लाख
- वाचा: Diploma: The best career option after 10th | 10वी नंतरचे डिप्लोमा
बॅचलर ऑफ जर्नालिझम आणि मास कम्युनिकेशन
- कोर्स: बॅचलर ऑफ जर्नालिझम आणि मास कम्युनिकेशन
- कालावधी: 3 वर्षे
- पात्रता: इ. 12वी किमान 50 ते 60% गुणांसह उत्तीर्ण, व किमान 17 वर्षे.
- सरासरी फी: रुपयये 1.5 ते 6 लाखाच्या दरम्यान
- नोकरीचे पद: संवादक, रिपोर्टर, मीडिया मॅनेजर, क्रिएटिव्ह डायरेक्टर, उप-संपादक, पत्रकार, रेडिओ जॉकी इ.
- सरासरी वेतन: वार्षिक सरासरी वेतन रुपये 2 ते 18 लाख.
- वाचा: Know the courses after 10th | 10वी नंतरचे अभ्यासक्रम0
वाणिज्य (Great Commercial Courses After 10th)

ज्या विद्यार्थ्यांना वित्त विषयाची आवड आहे, भरपूर डेटा हाताळणे आवडते किंवा आकडेवारीत रस आहे ते या प्रवाहासाठी जाऊ शकतात. बँकिंग, व्यापार इत्यादी सर्व आर्थिक-संबंधित क्षेत्रांसाठी वाणिज्य हा आधार बनतो.
10वी नंतर वाणिज्य शाखेतील विद्यार्थ्यांसाठी व्यावसायिक आर्थिक अभ्यासक्रमांचा मार्ग खुला आहे. चार्टर्ड अकाउंटंट, कॉस्ट अकाऊंटंट, कंपनी सेक्रेटरी, इन्व्हेस्टमेंट बँकर, स्टॉक मार्केट ॲनालिस्ट, ट्रेड ॲनालिस्ट, ॲक्च्युरी इत्यादि करिअर्स 10वी नंतर कॉमर्स कोर्समधून होतात.
वाचा: How To Choose The Right Stream After 10th | योग्य शाखा निवड
वाणिज्य शाखेत बारावीनंतरचे अभ्यासक्रम
1. बी.कॉम (Great Commercial Courses After 10th)
- शाखा: वाणिज्य
- पदवी: बी.कॉम
- कालावधी: 3 वर्षे
- पात्रता: कॉमर्स शाखेतून इ. 12 वी उत्तीर्ण
- प्रवेश: गुणवत्ता व प्रवेश परीक्षेवर आधारित
- सरासरी फी: 10 हजार ते 5 लाख
- अपेक्षित वेतन: वार्षिक सरासरी वेतन रुपये 2 ते 10 लाख
- वाचा: Importance of the Career Guidance after 10th | करिअर मार्गदर्शन
2. बी.बी.ए (Great Commercial Courses After 10th)
- पदवी: बी.बी.ए
- कालावधी: 3 वर्षे
- पात्रता: इ. 12 वी मध्ये 50 टक्के किंवा त्यापेक्षा अधिक गुणांनी उत्तीर्ण.
- प्रवेश: गुणवत्ता व प्रवेश परीक्षा
- सरासरी फी: 1 लाखापेक्षा अधिक
- अपेक्षित वेतन: वार्षिक सरासरी वेतन रुपये 2 लाखापेक्षा अधिक
- वाचा: The Best ITI Trades After 8th and 10th | सर्वोत्तम आयटीआय कोर्स
3. बॅचलर इन बिझनेस स्टडीज:
- पदवी: बॅचलर
- कालावधी: 3 वर्षे
- पात्रता: इ. 12 वी मध्ये 50 टक्के किंवा त्यापेक्षा अधिक गुणांनी उत्तीर्ण.
- प्रवेश: गुणवत्ता व प्रवेश परीक्षा
- सरासरी फी: रुपये 10 हजार ते 1 लाख पर्यंत
- अपेक्षित वेतन: वार्षिक सरासरी वेतन रुपये 2 लाखापेक्षा अधिक
- वाचा: Career Opportunities in the Arts Stream: 10 वी नंतर करिअर संधी
4. सी.ए (Great Commercial Courses After 10th)
- पदवी: सी.ए
- कालावधी: 5 वर्षे
- पात्रता: इ. 12 वी मध्ये किमान 50 टक्के गुणांसह उत्तीर्ण.
- प्रवेश: ICAI सह ऑनलाइन नोंदणी.
- सरासरी फी: रुपये 50 हजाराच्या दरम्यान
- अपेक्षित वेतन: वार्षिक सरासरी वेतन रुपये 3.5 ते 8 लाखापर्यंत.
- वाचा: List of the most popular courses after 10th: 10 वी नंतर पुढे काय?
5. सीएस (Great Commercial Courses After 10th)
- पदवी: सी.ए
- पात्रता: इ. 12 वी मध्ये किमान 50 टक्के गुणांसह उत्तीर्ण.
- प्रवेश: ICAI सह ऑनलाइन नोंदणी.
- सरासरी फी: रुपये 60 हजाराच्या दरम्यान
- अपेक्षित वेतन: वार्षिक सरासरी वेतन रुपये 5.5 ते 15 लाखापर्यंत.
टीप: कोर्स फी प्रत्येक कॉलेजमध्ये बदलू शकते. तसेच, अपेक्षित पगार प्रत्येक विद्यार्थ्याच्या कॅलिबर आणि कौशल्यावर अवलंबून असतो. येथे प्रदान केलेली पगाराची श्रेणी नवीन व्यक्तीसाठी संभाव्य आहे. हे देखील तात्पुरते आहे कारण पगार कामाचे ठिकाण, स्वरुप व अनुभवानुसार भिन्न असतात.
Related Posts
- Diploma in Engineering after 10th: दहावीनंतर अभियांत्रिकी पदविका
- Diploma in Mechanical Engineering After 10 | मेकॅनिकल डिप्लोमा
- Software Engineering after 10th | सॉफ्टवेअर अभियांत्रिकी
- Agriculture the best courses after 10th | कृषी कोर्सेस
Post Categories
आमच्या Etopcollection वेबसाईटला जरुर भेट द्या, तसेच शैक्षणिक माहितीसाठी “ज्ञानज्योत” शैक्षणिक मराठी संकेत स्थळाला भेट द्या.

Best healthy foods to eat in winter | हिवाळ्यातील आरोग्यदायी पदार्थ

Know about the winter skincare tips | स्किनकेअर टिप्स

Most effective ways to reduce obesity | लठ्ठपणा कमी करण्याचे मार्ग

Know the Types of Real Estate | RE गुंतवणुकीचे प्रकार

Direct Equity Investment Plans | थेट इक्विटी गुंतवणूक

Know The Best PO Saving Schemes | PO बचत योजना-2

How drinking water helps to lose weight? | पिण्याचे पाणी व वजन

Importance of the skin health | त्वचा आरोग्याचे महत्त्व

Know All About Low Blood Pressure | कमी रक्तदाब
