Know About Diploma in Fine Arts | ललित कला डिप्लोमा

Know About Diploma in Fine Arts | ललित कला डिप्लोमा, पात्रता, प्रवेश प्रक्रिया, अभ्यासक्रम, महाविदयालये व करिअर पर्याय.

डिप्लोमा इन फाइन आर्ट्स (Know About Diploma in Fine Arts) हा कलेशी संबंधित क्षेत्रातील एक प्रमाणपत्र स्तरीय अभ्यासक्रम आहे. या अभ्यासक्रमासाठी पात्रता म्हणजे उमेदवारांनी मान्यताप्राप्त शिक्षण मंडळाची इयत्ता 12वी बोर्ड परीक्षा उत्तीर्ण केलेली असावी. काही शिक्षणसंस्था इयत्ता 10वी उत्तीर्ण उमेदवारांना बोर्ड परीक्षेतील गुणांच्या आधारे प्रवेश देतात.

ललित कला महाविद्यालयातील टॉप डिप्लोमामध्ये एमआयटी इन्स्टिट्यूट ऑफ डिझाइन, दिल्ली कॉलेज ऑफ आर्ट, एफएडी इंटरनॅशनल, ग्राफिटी इन्स्टिट्यूट ऑफ फॅशन टेक्नॉलॉजी, हिमांशू आर्ट इन्स्टिट्यूट, इन्स्टिट्यूट ऑफ डिझाइन, इन्स्टिट्यूट ऑफ फाइन आर्ट्स इत्यादींचा समावेश आहे.

देशभरातील विविध महाविद्यालये आणि विद्यापीठांमध्ये अभ्यासक्रमाची फी सुमारे 10 हजार ते 1 लाखाच्या दरम्यान आहे. फीमधील तफावत खाजगी तसेच सरकारी विद्यापीठाचे स्थान आणि प्रकार यावर आधारित असते.

Know About Diploma in Fine Arts हा कोर्स ललित कलेच्या क्षेत्रामध्ये प्रवेश-स्तरीय प्रमाणपत्र आहे. विद्यार्थी या विषयाशी संबंधित मूलभूत ज्ञान आणि कौशल्याने सुसज्ज होतात. विद्यार्थी दीर्घकाळासाठी बॅचलर आणि मास्टर्स स्तरावरील अभ्यासक्रमासाठी जाऊन संबंधित क्षेत्रामध्ये त्यांचे कौशल्य आणि ज्ञान वाढवू शकतात.

Know About Diploma in Fine Arts या अभ्यासक्रमाचा मुख्य उद्देश विद्यार्थ्यांना या विषयातील व्यावहारिक स्तरावरील कौशल्ये प्रदान करणे आणि त्याबाबतचे सैद्धांतिक आकलन आहे. फाइन आर्ट्समधील डिप्लोमा उत्तीर्ण विद्यार्थी त्यांच्या करिअरच्या दृष्टीने विविध पर्याय शोधू शकतात.

ते ग्राफिक डिझायनिंग, फ्लॅश ॲनिमेशन, अध्यापन, कला अधिकारी, पुरातत्व इत्यादी क्षेत्रात करिअर निवडू शकतात. तथापि, बहुतेक विद्यार्थी डिप्लोमानंतर नोकरी करण्यापूर्वी या विषयात उच्च पदवी मिळविण्यास प्राधान्य देतात.

Table of Contents

ललित कला डिप्लोमा विषयी थोडक्यात

कोर्स: ललित कला डिप्लोमा
कोर्स लेव्हल: डिप्लोमा
कालावधी: 1 वर्षे
परीक्षा प्रकार: सेमिस्टर
पात्रता: इ. 10 वी किंवा इ. 12 वी मान्यताप्राप्त बोर्डातून किमान 50 टक्के गुणांसह उत्तीर्ण असावे.
प्रवेश प्रक्रिया: गुणवत्तेवर आधारित तसेच प्रवेश परीक्षेवर आधारित.
कोर्स फी: सुमारे 10 हजार ते 1 लाखाच्या दरम्यान.
वेतन: सरासरी प्रारंभिक वेतन रुपये 10 ते 15 हजाराच्या दरम्यान.
प्रमुख रिक्रूटिंग कंपन्या: ग्राफिक डिझायनिंग, फ्लॅश ॲनिमेशन, अध्यापन, कला अधिकारी, पुरातत्वशास्त्र
नोकरीरीचे पद: ग्राफिक डिझायनर, कला शिक्षक, फ्लॅश ॲनिमेटर, कला संपर्क अधिकारी इ.

ललित कला डिप्लोमा विषयीची माहिती

Know About Diploma in Fine Arts — Photo by Antoni Shkraba on Pexels.com

ललित कला हे एक व्यापक क्षेत्र आहे ज्यामध्ये व्हिज्युअल आणि परफॉर्मिंग आर्ट्स दोन्ही समाविष्ट आहेत. सुरुवातीपासूनच कला हा भारतीय संस्कृतीचा एक अपरिहार्य भाग आहे. ललित कलेतील डिप्लोमा कोर्सचा उद्देश विद्यार्थ्यांना ललित कलांचे मूलभूत घटक शिकवणे आहे जे दृश्य आणि परफॉर्मिंग आर्ट्स या दोन्हीशी संबंधित आहेत.

विद्यार्थ्यांना चित्रकला, वास्तुकला, लघुचित्रे, आकृतिबंध इत्यादी कलांच्या उत्पत्ती, विकास आणि व्यावहारिक पैलूंबद्दल शिकवले जाते. कला सादर करताना त्यांना निसर्ग, कारण, उत्पत्ती आणि विविध कलाकृतींच्या शैलीबद्दल शिकवले जाते. नृत्य, संगीत, नाटके आणि पारंपारिक मार्शल आर्ट्स यासारख्या कला सादर करणे.

अशाप्रकारे, Know About Diploma in Fine Arts अभ्यासक्रमाचा उद्देश विद्यार्थ्यांना या विषयाचा सर्वसमावेशक दृष्टीकोन प्रदान करणे आहे जेणेकरुन ते नोकरीच्या बाजारपेठेत तोंड देऊ शकतील तसेच ते या ज्ञानाच्या आधारावर उच्च स्तरावरील अभ्यासासाठी देखील सक्षम असतील.

पात्रता (Know About Diploma in Fine Arts)

या अभ्यासक्रमासाठी पात्रता म्हणजे उमेदवाराने मान्यताप्राप्त शिक्षण मंडळाची इ. 12 वी बोर्ड परीक्षा किमान 50 टक्के गुणांसह उत्तीर्ण असणे आवश्यक आहे.

काही संस्था सामायिक प्रवेश परीक्षेद्वारे (सीईटी) प्रवेश देतात. या संस्थांमध्ये प्रवेश घेण्यासाठी उमेदवारांना किमान पात्रता गुण मिळवून संबंधित प्रवेश परीक्षेत उत्तीर्ण होणे आवश्यक आहे.

वर नमूद केलेले पात्रता निकष देशभरातील बहुतेक विद्यापीठे आणि महाविद्यालयांसाठी सामान्य आहेत जे विद्यार्थ्यांना हा अभ्यासक्रम देत आहेत.

प्रवेश प्रक्रिया

डिप्लोमा इन फाइन आर्ट्सचे प्रवेश मुख्यतः गुणवत्तेवर आधारित असतात. परंतू काही संस्था सीईटी आधारित प्रवेश देतात. तर काही संस्था प्रवेशासाठी सामाईक प्रवेश परीक्षा घेतात त्यामुळे विद्यार्थ्यांना अशा परीक्षांसाठी उपस्थित रहावे लागते.

Know About Diploma in Fine Arts डिप्लोमा अभ्यासक्रमाला प्रवेश मिळवण्यासाठी विद्यार्थ्यांनी या परीक्षांमध्ये पात्र झाले पाहिजे. परीक्षेनंतर, शेवटी पात्र उमेदवारांची गुणवत्ता यादी तयार केली जाते आणि उमेदवारांना संबंधित संस्था किंवा महाविद्यालयाद्वारे प्रवेश प्रक्रियेसाठी आमंत्रित केले जाते.

जागांचे अंतिम वाटप झाल्यानंतर उमेदवारांना अभ्यासक्रमाचे शुल्क जमा करण्यास आणि संबंधित शैक्षणिक वर्षासाठी नोंदणी करण्यास सांगितले जाते.

वाचा: Know all about Leather Designing Courses | लेदर कोर्सेस

अभ्यासक्रम (Know About Diploma in Fine Arts)

डिप्लोमा इन फाइन आर्ट्सचा अभ्यासक्रम एका वर्षाच्या कालावधीत दोन सेमिस्टरमध्ये विभागलेला आहे. अभ्यासक्रमाच्या सर्व मूलभूत बाबी विद्यार्थ्यांना क्रमाने शिकवता याव्यात अशा पद्धतीने अभ्यासक्रमाची रचना करण्यात आली आहे. अभ्यासक्रमाचे काही विषय खालील प्रमाणे आहेत.

भारतीय कलेचा इतिहास
स्थिर जीवन
क्ले मॉडेलिंग
व्यावहारिक कार्य
पोर्ट्रेट पेंटिंग
लँडस्केप पेंटिंग
वाचा: Diploma in Leather Designing | लेदर डिझायनिंग

महाविदयालये (Know About Diploma in Fine Arts)

देशभरातील अनेक महाविद्यालये मान्यताप्राप्त शिक्षण मंडळाची इ. 10 वी किंवा इ. 12वी परीक्षा उत्तीर्ण झालेल्या उमेदवारांना खालील महाविदयालये ललित कला अभ्यासक्रमाचा डिप्लोमासाठी प्रवेश देतात.

FAD आंतरराष्ट्रीय, पुणे
एमआयटी इन्स्टिट्यूट ऑफ डिझाईन, पुणे
पॅसिफिक विद्यापीठ, उदयपूर
दिल्ली कॉलेज ऑफ आर्ट, नवी दिल्ली
FAD आंतरराष्ट्रीय, मुंबई
ग्राफिटी इन्स्टिट्यूट ऑफ फॅशन टेक्नॉलॉजी, इंदूर
हिमांशू आर्ट इन्स्टिट्यूट, नवी दिल्ली
महिलांसाठी इंदिरा गांधी पॉलिटेक्निक, नवी दिल्ली
इन्स्टिट्यूट ऑफ डिझाईन, चेन्नई
ललित कला संस्था, चंदीगड

वाचा: Diploma in Commercial Practice | कमर्शिअल प्रॅक्टिस डिप्लोमा

करिअर पर्याय (Know About Diploma in Fine Arts)

डिप्लोमा इन फाइन आर्ट्स कोर्स नंतर विद्यार्थ्यांना त्यांच्या करिअरच्या दृष्टीने निवडण्यासाठी भरपूर पर्याय आहेत. जसे की, ग्राफिक डिझायनिंग, फ्लॅश ॲनिमेशन, अध्यापन, कला अधिकारी, पुरातत्वशास्त्र इत्यादी क्षेत्रांमधून त्यांच्या करिअरच्या दृष्टीने निवड करता येते.

या कोर्सनंतर विदयार्थ्यांना निवडण्यासाठी खालील करिअर पर्याय आहेत.

ग्राफिक डिझायनर
ॲनिमेटर
संपर्क अधिकारी
पुरातत्वशास्त्रज्ञ
शिक्षक

ग्राफिक डिझायनर: ग्राफिक डिझायनरच्या कामामध्ये कंपनी आणि मोहिमांसाठी विविध बॅनर आणि डिझाइन तसेच लोगो तयार करणे समाविष्ट असते. ग्राफिक डिझायनरला मिळणारा प्रारंभिक वार्षिक सरासरी पगार रुपये 1 ते 2 लाखाच्या दरम्यान असतो.
ॲनिमेटर: ॲनिमेटरच्या कार्यामध्ये विविध 3D डिझाईन्स आणि कार्टून तयार करणे समाविष्ट आहे जे संगणक सॉफ्टवेअरच्या वापराने जिवंत केले जातात. ॲनिमेटरला मिळणारा प्रारंभिक वार्षिक सरासरी पगार रुपये 2 ते 3 लाखाच्या दरम्यान असतो.
संपर्क अधिकारी: कला संपर्क अधिकाऱ्याच्या कार्यामध्ये संस्थेच्या आंतर स्तरावरील कला विभागाच्या विविध विभागांचे समन्वय साधणे समाविष्ट आहे. संपर्क अधिका-याला मिळणारा प्रारंभिक वार्षिक सरासरी पगार रुपये 1.5 ते 2.5 लाखाच्या दरम्यान असतो.
पुरातत्वशास्त्रज्ञ: हे ललित कला प्रमाणित उमेदवार चित्रे आणि पूर्व इतिहासाच्या अवशेषांच्या विश्लेषणाच्या क्षेत्रात काम करु शकतात. ते पुरातत्व उत्खनन समजून घेण्याचा एक महत्त्वाचा भाग बनतात. पुरातत्वशास्त्रज्ञाला मिळणारा प्रारंभिक वार्षिक सरासरी पगार रुपये 2 ते 3 लाखाच्या दरम्यान असतो.
शिक्षक: यामध्ये शालेय स्तरावरील विद्यार्थ्यांना विषय शिकवण्याचे नियमित अध्यापनाचे काम समाविष्ट आहे. खाजगी क्षेत्रात तसेच सरकारी क्षेत्रात भरपूर पर्याय आहेत परंतु उमेदवाराला या पदासाठी बीएड करणे आवश्यक आहे. शिक्षकांना मिळणारा प्रारंभिक वार्षिक सरासरी पगार रुपये 1.5 ते 2 लाखाच्या दरम्यान आहे.
वाचा: Diploma in Textile Design | टेक्सटाईल डिझाईन डिप्लोमा
Pharmacy Courses After 10th | 10वी नंतर फार्मसी कोर्सेस
Diploma in Physiotherapy | फिजिओथेरपीमध्ये डिप्लोमा

सारांष (Know About Diploma in Fine Arts)

आजचे शिक्षण हे संपूर्णपणे स्टेटस ओरिएंटेड आहे, जे लोक वैद्यकीय, अभियांत्रिकी किंवा नागरी सेवेचे विद्यार्थी आहेत त्यांना आत्मविश्वास देतात परंतु कलेला कधीही उत्कट व्यवसाय म्हणून प्रोत्साहन दिले जात नाही तर केवळ मन शांत आणि ताजेतवाने करण्याचे साधन आहे असे मानले जाते.

परंतु तंत्रज्ञानाचे जाणकार जग कलेचे महत्व जाणण्यात अपयशी ठरले आहे, कलेची आवड नसलेल्या विद्यार्थ्यांच्या तुलनेत कलेशी संबंधित विद्यार्थ्यांची बुद्धिमत्ता आणि प्राविण्य वाढते हे अभ्यासाने सिद्ध झाले आहे.

ललित कला शिक्षण हे शैक्षणिक बुद्धिमत्ता आणि उपलब्धी, कौशल्य विकास, नागरी सहभाग, सामाजिक संबंध आणि त्यात सहभागी होणाऱ्या मुलांच्या संधी वाढवण्यासाठी सिद्ध झाले आहे, ही कौशल्ये आहेत जी एखाद्या राष्ट्राला तरुणांमध्ये विकसित करायची आहेत.

ललित कला शिक्षण मुलांना निसर्गाला सामावून घेण्यास, त्यांच्या सभोवतालचे निरीक्षण करण्यास, भावना निर्माण करण्यास आणि वास्तविक जीवनाशी सामना करण्यास मदत करते.

Related Posts

Post Categories

Education