Architecture Courses After 10th | आर्किटेक्चर क्षेत्रामध्ये करिअर करु इच्छिणा-या विदयार्थ्यांसाठी; इयत्ता 10 वी नंतर आर्किटेक्चर क्षेत्रातील, विविध अभ्यासक्रमांची सविस्तर माहिती या लेखामध्ये दिलेली आहे.
तुम्हाला इमारत बांधायला आवडते की वास्तुविशारद म्हणून करिअर करायचे आहे? तुम्हाला आर्किटेक्चरचा कोर्स करायचा आहे. वास्तुविशारद म्हणून उत्तम करिअर घडवण्यास भरपूर वाव आहे कारण Architecture Courses After 10th हे विकसित होणारे व्यवसाय आहेत.
ते दिवस गेले जेव्हा वास्तुविशारद फक्त घरे किंवा काही ऑफिस स्पेसचे नियोजन आणि डिझाइन करण्यासाठी काम करत असे. वास्तुविशारद आता बांधकामाच्या विविध क्षेत्रात गुंतलेला आहेत. त्यामुळे Architecture Courses After 10th चे महत्व दिवसेंदिवस वाढत आहे.
व्यावसायिक इमारतींचे बांधकाम, क्रीडा संकुल, महामार्ग बांधणे, शॉपिंग मॉल्स आणि अनेक नागरी बांधकामे; यासारख्या विविध गोष्टी उमेदवार आर्किटेक्चर कोर्सचा भाग म्हणून शिकू शकततील. उमेदवार Architecture Courses After 10th पुर्ण केल्यानंतर एक आर्किटेक्ट म्हणून; क्लायंटच्या गरजा पूर्ण करत आहेत; याची खात्री करणे आवश्यक आहे.
वाचा: The Best Courses After BE in EEE | ईईई नंतरचे कोर्सेस
आर्किटेक्चरमध्ये बरेच वेगवेगळे कोर्सेस उपलब्ध आहेत. कोणत्याही आर्किटेक्चर कोर्समध्ये प्रवेश घेण्यासाठी बहुतेक अभ्यासक्रमांना किमान 12 वी पास असणे आवश्यक आहे. ते सर्व बॅचलर पदवी अभ्यासक्रम आहेत.
परंतू, जर विदयार्थ्यांना त्यांच्या करिअरची सुरुवात नोकरीवर आधारित कोर्सने करायची असेल, तर दहावीनंतर लगेचच आर्किटेक्चरमधील प्रमाणपत्र किंवा डिप्लोमा कोर्सची निवड करणे अधिक फायदेशीर असेल.
Table of Contents
10वी नंतर आर्किटेक्चर अभ्यासक्रमाची यादी
- आर्किटेक्चरल असिस्टंटशिपमध्ये डिप्लोमा, कालावधी 3 वर्षे
- आर्किटेक्चर डिप्लोमा, कालावधी 3 वर्षे
- डिप्लोमा इन आर्किटेक्चरल असिस्टंटशिप + B.Des. कालावधी 6 वर्षे
- बांधकाम व्यवस्थापन डिप्लोमा, कालावधी 1 वर्ष
- फाउंडेशन डिप्लोमा इन आर्किटेक्चर अँड डिझाईन, कालावधी 2 वर्षे
- डिप्लोमा इन आर्किटेक्चरल असिस्टंटशिप – बी.टेक. स्थापत्य अभियांत्रिकी, कालावधी 6 वर्षे
- बांधकाम तंत्रज्ञान डिप्लोमा, कालावधी 3 वर्षे
1. डिप्लोमा इन आर्किटेक्चरल असिस्टंटशिप

डिप्लोमा इन आर्किटेक्चरल असिस्टंटशिप हा डिप्लोमा अभ्यासक्रम; ज्या विदयार्थ्यांनी मान्यताप्राप्त बोर्डाची इयत्ता दहावी परीक्षा; गणित, इंग्रजी आणि विज्ञान विषयांसह किमान 55 टक्के गुण मिळवून उत्तीर्ण केलेली आहे; ते या अभ्यासक्रमासाठी पात्र आहेत.
या अभ्यासक्रमाचा कालावधी तीन वर्षांचा असून; तो 6 सेमिस्टरमध्ये विभागलेला आहे व प्रत्येक वर्षी दोन सेमिस्टर असतात. या डिप्लोमा अभ्यासक्रमाचा एक भाग म्हणून, उमेदवार इंटिरियर डिझायनिंग आणि सिव्हिल इंजिनीअरिंगच्या मूलभूत गोष्टी शिकतात. उमेदवारांनी हा कोर्स पूर्ण केल्यानंतर उमेदवारांना अनेक वेगवेगळ्या बांधकाम कंपन्यांकडून नोकरीचे चांगले पर्याय मिळतील.
चांगल्या अनुभवासाठी आणि क्षेत्रीय ज्ञानासाठी विदयार्थी सिव्हिल इंजिनिअर्स किंवा आर्किटेक्ट्सच्या देखरेखीखाली काम करु शकतात. या क्षेत्रातील उमेदवार सुरुवातीला मासिक सरासरी वेतन रु. 10,000 ते रु. 20,000 पर्यंत घेऊ शकतात. जर उमेदवार शासकीय नोकरी मध्ये सामील झाले तर त्यांना इतर फायदे मिळतील.
याशिवाय जर उमेदवारांना आपले पुढील शिक्षण सुरु ठेवायचे असल्यास, PG डिप्लोमा, बॅचलर डिग्री आणि आर्किटेक्चरल इंटर्नशिप अभ्यासक्रमामध्ये मास्टर डिग्री अभ्यासक्रम आहेत. (Architecture Courses After 10th)
अधिक माहितीसाठी वाचा: Diploma in Architectural Assistantship | आर्किटेक्ट कोर्स
2. डिप्लोमा इन आर्किटेक्चर- Architecture Courses After 10th

एसएससी परीक्षा उत्तीर्ण केल्यानंतर आर्किटेक्चरशी संबंधित आणखी एक कोर्स म्हणजे डिप्लोमा इन आर्किटेक्चर. या कोर्सचा एक भाग म्हणून, उमेदवार इमारती आणि बांधकाम डिझाईनिंगबद्दल शिक्षण घेतील. हा अभ्यासक्रम 3 वर्षाचा असून तो सहा सेमिस्टमध्ये विभागलेला आहे.
या अभ्यासक्रमासाठी पात्रता निकष म्हणजे उमेदवाराने मान्यताप्राप्त बोर्डातून इयत्ता 10 वी बोर्ड परीक्षा किमान 55 टक्के गुणांसह पूर्ण करणे आवश्यक आहे. वास्तुविशारद बनू इच्छिणाऱ्या इच्छुकांसाठी डिप्लोमा कोर्सेस ऑफर करणाऱ्या भारतातील अनेक संस्था आहेत.
या कोर्ससाठी ब-याच संस्था उमेदवारांना प्रवेश परीक्षेवर आधारित प्रवेश देतात आणि काही संस्था गुणवत्तेवर आधारित प्रवेश देतात. तर, चांगल्या संस्थेत प्रवेश घेण्यासाठी उमेदवाराला दहावीत चांगले गुण आहेत याची खात्री करणे आवश्यक आहे.
हा कोर्स पूर्ण केल्यानंतर उमेदवारला ऑटोमोटिव्ह डिझायनर, असिस्टंट आर्किटेक्ट, लेआउट डिझायनर आणि इंटिरियर डिझायनर यासारख्या नोकरीच्या संधी मिळू शकतात. या अभ्यासक्रमाची सरासरी फी सुमारे 8,000 ते 85,000 रुपये आहे.
अधिक माहितीसाठी वाचा: Diploma in Architecture Engineering | आर्किटेक डिप्लोमा
3. बी-डिझाइन – डिप्लोमा इन आर्किटेक्चरल असिस्टंटशिप
हा दुहेरी डिप्लोमा कोर्स आहे; म्हणजेच, हे डिप्लोमा आणि पदवी अभ्यासक्रमांचे संयोजन आहे. डिप्लोमा कोर्सचा एक भाग म्हणून, उमेदवार आर्किटेक्चरल असिस्टंटशिपबद्दल अधिक ज्ञान मिळवतील.
डिप्लोमा अभ्यासक्रम पूर्ण केल्यानंतर, उमेदवारांसाठी बी-डिझाइन, जे बॅचलर डिग्री कोर्स आहे, याबद्दल प्रशिक्षण द्यावे लागेल. हा एकूण सहा वर्षांचा अभ्यासक्रम आहे. ज्यामध्ये डिप्लोमा कोर्स तीन वर्षांसाठी आणि बॅचलर डिग्री तीन वर्षांसाठी आहे.
या अभ्यासक्रमामध्ये प्रत्येक वर्षासाठी दोन सेमिस्टर्स असतील आणि याचा अर्थ सहा वर्षांत तुम्हाला एकूण बारा सेमिस्टर्स असतील. या अभ्यासक्रमासाठी इंग्रजी, विज्ञान आणि गणित हे अनिवार्य विषय आहेत.
या अभ्यासक्रमाला प्रवेश मिळविण्यासाठी उमेदवाराला 10वी मध्ये किमान 40 ते 50 टक्के गुण मिळणे आवश्यक आहे. (Architecture Courses After 10th)
4. डिप्लोमा इन कन्स्ट्रक्शन मॅनेजमेंट

आर्किटेक्चरमध्ये शिक्षण सुरु ठेवण्यासाठी विदयार्थी विचार करु शकतील असा पुढील कोर्स म्हणजे डिप्लोमा इन कन्स्ट्रक्शन मॅनेजमेंट. हा देखील एक वर्ष कालावधीचा डिप्लोमा कोर्स आहे. या कोर्सची सर्वात चांगली गोष्ट म्हणजे उमेदवार हा कोर्स नियमित कॉलेजमधून पूर्ण करु शकतात किंवा ते ऑनलाइन कोर्समधूनही पूर्ण करु शकतात.
ऑनलाइन अभ्यासक्रमाची निवड करताना, अभ्यासक्रमाचा कालावधी भिन्न असू शकतो. त्यामुळे विदयार्थ्याला वेबसाइटवरुन तपशील तपासण्याची आवश्यकता आहे. या कोर्ससाठी उमेदवाराने किमान 10वी परीक्षा किमान 50 टक्के गुणांसह पूर्ण केलेली असावी.
बहुतेक महाविद्यालये डिप्लोमा इन कन्स्ट्रक्शन मॅनेजमेंट कोर्समध्ये थेट प्रवेश देतात, परंतु काही महाविद्यालये अशी आहेत जी प्रवेश परीक्षा घेतात. या कोर्सची फी 8000 ते 5,00,000 रुपये आहे. या फी मध्ये महाविदयालये व संस्थेनुसार फरक पडू शकतो.
या कोर्समध्ये उमेदवार बांधकामात वापरलेले साहित्य, काँक्रीट तंत्रज्ञान, बांधकामात वापरल्या जाणा-या विविध सामग्रीची ताकद, बांधकाम नियोजन, डिझाइन आणि इतर अनेक गोष्टींबद्दल जाणून घ्याल. अभ्यासक्रम पूर्ण केल्यानंतर उमेदवार वार्षिक सरासरी रु. 3,00,000 ते 6,00,000 रुपये कमवू शकतील. (Architecture Courses After 10th)
5. फाउंडेशन डिप्लोमा इन आर्किटेक्चर अँड डिझाइन

फाउंडेशन डिप्लोमा इन आर्किटेक्चर अँड डिझाईन हा दोन वर्षांचा डिप्लोमा कोर्स आहे आणि ज्यांना वास्तुविशारद बनायचे आहे त्यांच्यासाठी हा एक लोकप्रिय अभ्यासक्रम आहे.
हा अभ्यासक्रम भारतातील काही संस्थांद्वारेच चालविला जातो. पण वास्तुविशारद म्हणून करिअर करण्यासाठी हा एक चांगला अभ्यासक्रम आहे. यासाठी उमेदवारांना इयत्ता दहावीत गणित आणि विज्ञान हे मुख्य विषय असायला हवेत.
तसेच, गुणवत्तेवर आधारित प्रवेशासाठी उमेदवारांना किमान 40 टक्के गुण मिळवणे आवश्यक आहे. भारतातील बहुतेक संस्था केवळ मेरिटवर आधारित प्रवेश देतात. अभ्यासक्रम पूर्ण केल्यानंतर वेतनमान खूपच चांगले आहे आणि म्हणूनच विदयार्थ्यांना योग्य संस्था निवडणे आवश्यक आहे.
6. डिप्लोमा इन आर्किटेक्चरल असिस्टंटशिप – बी.टेक. स्थापत्य अभियांत्रिकी

डिप्लोमा इन आर्किटेक्चरल असिस्टंटशिप – B.Tech स्थापत्य अभियांत्रिकी अभ्यासक्रम हा इयत्ता 10वी नंतर लगेचच आर्किटेक्चरला करिअर म्हणून घ्यायचे असेल तर हा अभ्यासक्रम योग्य आहे. हा देखील एक ड्युअल-डिग्री अभ्यासक्रम आहे.
या अभ्यासक्रमामध्ये उमेदवार तीन वर्षांचा डिप्लोमा आणि तीन वर्षांचा स्थापत्य अभियांत्रिकी अभ्यासक्रम पूर्ण करतील. म्हणजे या अभ्यासक्रमाचा कालावधी सहा वर्षाचा आहे. परीक्षा सेमिस्टरनुसार घेतल्या जातात आणि एकूण बारा सेमिस्टर असतात.
या अभ्यासक्रमात किमान 50 टक्के गुण आवश्यक असून दहावीपर्यंत गणित आणि विज्ञान हे विषय उमेदवाराच्या शिक्षणाचा भाग असले पाहिजेत. या कोर्सचा भाग म्हणून उमेदवार स्केचिंग, डिझायनिंग, हवामानशास्त्र, भौतिकशास्त्र आणि गणित शिकू शकतील. वाचा: Importance of the Career Guidance after 10th | करिअर मार्गदर्शन
7. डिप्लोमा इन कन्स्ट्रक्शन टेक्नॉलॉजी

डिप्लोमा इन कन्स्ट्रक्शन टेक्नॉलॉजी हा आणखी एक चांगला कोर्स आहे ज्याचा विदयार्थी दहावी पूर्ण केल्यानंतर विचार करु शकतात. हा अभ्यासक्रम पूर्ण केल्यानंतर उमेदवार बांधकाम उद्योगात मध्यम स्तरावर आणि प्रशासकीय स्तरावर नोकरीच्या संधी मिळवू शकतील. वाचा: Fire and Safety Engineering | अग्निशमन सुरक्षा
या कोर्सचा भाग म्हणून उमेदवाराला बांधकाम उद्योग आणि बांधकाम तंत्रज्ञानाविषयी एकंदर माहिती मिळेल. या कोर्समध्ये बांधकाम साइट आणि प्रक्रिया व्यवस्थापनाची तत्त्वे समाविष्ट केली जातात.
हा एक करिअर-देणारं कोर्स आहे आणि त्यामुळे कोर्स पूर्ण केल्यावर उमेदवार चांगली नोकरी मिळवू शकतीत. हा तीन वर्षांचा डिप्लोमा कोर्स असून इयत्ता 10वी उत्तीर्ण उमेदवार या कोर्ससाठी पात्र आहेत.
वाचा: Know About Chemical Engineering |केमिकल इंजिनिअरिंग
अनेक विदयार्थी त्यांच्या 12वी नंतरही या कोर्सची निवड करतात, उमेदवार विमानतळ, रेल्वे, बांधकाम कंपन्या आणि गृहनिर्माण प्रकल्प यांसारख्या खाजगी आणि सार्वजनिक दोन्ही क्षेत्रात नोकरीच्या संधी मिळू शकतात.
उमेदवाराची भूमिका सिव्हिल कोऑर्डिनेटर, कनिष्ठ अभियंता किंवा प्रशिक्षणार्थी अभियंता, सहाय्यक अभियंता आणि इतर अनेक नोकऱ्यांसारखी असेल. वाचा: How To Choose The Right Stream After 10th | योग्य शाखा निवड
पदविका अभ्यासक्रमानंतर- Architecture Courses After 10th

तीन वर्षांचा डिप्लोमा कोर्स किंवा एक वर्षाचा सर्टिफिकेशन कोर्स पूर्ण केल्यानंतर, उमेदवार खाजगी संस्था किंवा सार्वजनिक संस्थेमध्ये नोकरी मिळवू शकतात. उमेदवारांना त्यांच्या करिअरची सुरुवात एंट्री लेव्हल जॉबने करावी लागेल.
परंतु जर उच्च स्तरावर नोकरी मिळवायची असेल तर; त्यासाठी पुढील शिक्षण चालू ठेवणे आवश्यक आहे. केवळ उच्च शिक्षणामुळेच उमेदवाराला चांगली नोकरी आणि चांगला पगार मिळू शकतो. (Architecture Courses After 10th)
डिप्लोमासह, फक्त मूळ पगार मिळतो, परंतु जसजसा अनुभव वाढत जाईल तसतसे चांगले पॅकेज मिळतील. विदयार्थ्यांकडे बॅचलर डिग्री, मास्टर डिग्री आणि पीएच.डी. तसेच, वास्तुविशारद म्हणून आपण प्राप्त करु इच्छित असलेली सर्वोच्च पदवी निवडणे; हे पूर्णपणे उमेदवारांवर अवलंबून आहे. वाचा: Diploma in Information Technology after 10th | आयटी डिप्लोमा
भारतात, अनेक महाविद्यालये आणि विद्यापीठे आर्किटेक्चरचे वेगवेगळे अभ्यासक्रम सुविधा देतात. फक्त दहावीनंतरचा डिप्लोमा कोर्स असला तरीही; उमेदवार योग्य कॉलेज निवडून कोर्स करु शकतात. कधीकधी महाविद्यालये कॅम्पस निवड प्रदान करुन नामांकित संस्थेत चांगली नोकरी मिळविण्यास मदत करतात. वाचा: Agriculture the best courses after 10th | कृषी कोर्सेस
डिप्लोमा अभ्यासक्रम साधारणपणे तीन वर्षांचा असतो आणि त्यामुळे उमेदवार दहावी पूर्ण केल्यानंतर केवळ तीन वर्षात आर्किटेक्ट म्हणून करिअर सुरु करु शकतात. वाचा: Diploma in Aerospace Engineering after 10th | एरोस्पेस डिप्लोमा
वर सूचीबद्ध केलेले सर्व अभ्यासक्रम सर्वोत्कृष्ट आहेत आणि त्यामुळे उमेदवार; त्या सूचीमधून कोणताही अभ्यासक्रम निवडू शकतात आणि नावनोंदणी करु शकतात. वाचा: Diploma in Agriculture after 10th |कृषी पदविका
या अभ्यासक्रमासाठी आपणास “मराठी बाणा” तर्फे हार्दिक शुभेच्छा. आपला अभिप्राय व सूचना जरुर कळवा. धन्यवाद…!
Related Posts
- List of the most popular courses after 10th: 10 वी नंतर पुढे काय?
- Diploma in Engineering after 10th: दहावीनंतर अभियांत्रिकी पदविका
- Career Opportunities in the Arts Stream: 10 वी नंतर करिअर संधी
Post Categories
आमच्या Etopcollection वेबसाईटला जरुर भेट द्या, तसेच शैक्षणिक माहितीसाठी “ज्ञानज्योत” शैक्षणिक मराठी संकेत स्थळाला भेट द्या.

Bachelor of Technology Courses | बीटेक कोर्स यादी
Read More

Diploma in Textile Design After 10th | टेक्सटाईल डिझाईन
Read More

Diploma in Accounting After 12th | डिप्लोमा इन अकाउंटिंग
Read More

B.Tech in Information Technology | आय.टी बी.टेक
Read More

Hotel Management Courses After 10th | हॉटेल मॅनेजमेंट
Read More

Bachelor of Technology in Automobile Engineering
Read More

Know About IT Courses After 10th | आयटी अभ्यासक्रम
Read More

Know the top 5 Courses after 10th | 10 वी नंतरचे 5 कोर्स
Read More

Know what to do after 12th? | 12वी नंतर पुढे काय?
Read More

Best 5 Computer Science Courses | संगणक विज्ञान पदवी
Read More