Know all about Atal Pension Yojana | शासकीय मासिक पेन्शन योजना, अटल पेन्शन योजना; त्यासाठी पात्रता व योजने विषयी जाणून घ्या…
निवृत्ती नंतरचा काळ आरामदायी घालवायचा असेल तर, योग्य वेळी; भविष्यासाठी योजना निवडली पाहिजे. निवृत्ती वेतन म्हणून पुरेशी रक्कम मिळवणे; हे आरामदायी निवृत्तीसाठी आवश्यक असलेला एक उपाय आहे. भारत सरकारच्या सर्वात लोकप्रिय पेन्शन योजनांपैकी एक; म्हणजे ‘अटल पेन्शन योजना’. (Know all about Atal Pension Yojana)
नॅशनल पेन्शन सिस्टीम ट्रस्ट (NPS TRUST) च्या वार्षिक अहवालातून समोर आले आहे की; 2020-21 या आर्थिक वर्षाच्या अखेरीस NPS च्या 4.2 कोटी सदस्यांपैकी; 28 लाखांहून अधिक सदस्यांनी; ही योजना निवडली होती.
सरकारने हमी दिलेल्या या योजनेसह; तुम्ही एखाद्या व्यक्तीसाठी दरमहा 5,000 रुपये किंवा प्रति वर्ष 60,000 रुपये पेन्शन; सुरक्षित करु शकता. योजनेचे फायदे आणि अर्ज कसा करावा याबद्दल अधिक जाणून घेऊ या.
Table of Contents
1. काय आहे अटल पेन्शन योजना (APY)?

2015 मध्ये प्रारंभी असंघटित भागातील लोकांवर लक्ष केंद्रित करुन सुरु करण्यात आलेली ही योजना; नंतर वयाच्या पात्रता निकषाखाली येणाऱ्या भारतातील; सर्व नागरिकांसाठी विस्तारित करण्यात आली.
खाते उघडण्याच्या वेळी व्यक्तीच्या वयानुसार; अटल पेन्शन योजनेमधील गुंतवणुकीची रक्कम बदलते. एखादी व्यक्ती पाच वेगवेगळ्या पर्यायांसह; 1,000 ते 5,000 रुपये (1,000 च्या पटीत) मासिक पेन्शन सुरक्षित करु शकते.
2. अटल पेन्शन योजनेचा लाभ (Know all about Atal Pension Yojana)
ही योजना शासनाच्या मान्यतेच्या अधीन असून; 18 ते 40 वर्षांच्या दरम्यान या योजनेत सामील झाल्यास; योगदान पातळी भिन्न असेल. सबस्क्रायबर लवकर सामील झाल्यास योगदान पातळी कमी असेल; आणि जर तो उशीरा सामील झाला तर योगदान पातळी वाढेल.
3. अटल पेन्शन योजनेचे फायदे (Know all about Atal Pension Yojana)
पेन्शन योजनेची निवड करणा-या व्यक्तींना; वयाची 60 वर्षे पूर्ण झाल्यानंतर हमी पेन्शन मिळेल. शिवाय, अटल पेन्शन योजना आयकर कायदा 80C अंतर्गत रु. 1.5 लाख; वैयक्तिक कर लाभ देखील देते.
4. अटल पेन्शन योजनेसाठी पात्रता (Know all about Atal Pension Yojana)
18 ते 40 वर्षे वयोगटातील सर्व भारतीय नागरिक; अटल पेन्शन योजना खाते सुरु करण्यास पात्र आहेत. त्यासाठी व्यक्तीकडे बँक बचत खाते, आधार कार्ड; आणि मोबाईल क्रमांक असणे आवश्यक आहे. अटल पेन्शन योजना नोंदणीसाठी; आधार हे प्राथमिक KYC असेल.
अटल पेन्शन योजना; सर्व बँक खातेधारकांसाठी खुली आहे. केंद्र सरकार एकूण योगदानाच्या 50% किंवा रु. 1000 सह-योगदान देईल. 1 जून, 2015 आणि 31 डिसेंबर, 2015 या कालावधीत NPS मध्ये सामील होणारे; 5 वर्षांच्या कालावधीसाठी, म्हणजेच आर्थिक वर्ष 2015-16 ते 2019-20 या कालावधीसाठी; प्रत्येक पात्र सदस्याच्या खात्यासाठी दरवर्षी रु. 1000; यापैकी जे कमी असेल.
वाचा: The Best Retirement Pension Plans | निवृत्तीवेतन योजना
5. अटल पेन्शन योजनेत सामील होण्याचे वय आणि योगदान कालावधी
या योजनेमध्ये सामील होण्याचे किमान वय 18 वर्षे; आणि कमाल वय 40 वर्षे आहे. बाहेर पडण्याचे आणि पेन्शन सुरु करण्याचे वय; 60 वर्षे असेल. म्हणून, एपीवाय अंतर्गत सबस्क्राइबरच्या योगदानाचा किमान कालावधी; 20 वर्षे किंवा त्याहून अधिक असेल. वाचा: Why is the Investment more Important |गुंतवणूकीचे महत्व
6. नावनोंदणी आणि सदस्य पेमेंट

पात्र श्रेणीतील सर्व बँक खातेधारक, खात्यांमध्ये ऑटोडेबिट सुविधेसह; APY मध्ये सामील होऊ शकतात; ज्यामुळे योगदान संकलन शुल्क कमी होईल. उशीरा पेमेंट दंड टाळण्यासाठी; सदस्यांनी त्यांच्या बचत बँक खात्यांमध्ये; आवश्यक शिल्लक रक्कम निर्धारित तारखांवर ठेवावी.
पहिल्या योगदानाच्या रकमेच्या ठेवीच्या आधारावर; मासिक योगदान देयकाच्या देय तारखा आल्यानंतर. विनिर्दिष्ट कालावधीसाठी वारंवार चूक झाल्यास; खाते फोरक्लोजरसाठी आणि भारत सरकारच्या सह-योगदानासाठी जबाबदार असेल; तर ते जप्त केले जाईल.
तसेच कोणत्याही कारणास्तव या योजनेतील लाभांसाठीच्या पात्रतेबद्दल कोणतीही खोटी घोषणा केल्यास; संपूर्ण सरकारी योगदान दंडात्मक व्याजासह जप्त केले जाईल.
वाचा: NPS: The Best National Pension Scheme | पेन्शन योजना
नावनोंदणीसाठी, लाभार्थी, पती किंवा पत्नी आणि नामनिर्देशित व्यक्तींच्या ओळखीसाठी; आधार हे प्राथमिक केवायसी दस्तऐवज असेल; जेणेकरुन दीर्घकालीन पेन्शन अधिकार आणि हक्काशी संबंधित विवाद टाळता येतील. सदस्यांना मासिक पेन्शन रु. 1000 ते रु. 5000 पासून निवडणे आवश्यक आहे.
निर्धारित मासिक योगदान; नियमितपणे भरण्याची खात्री करा. उपलब्ध मासिक पेन्शन रकमेनुसार, जमा होण्याच्या टप्प्यात सदस्य पेन्शनची रक्कम कमी किंवा वाढवण्याचा पर्याय निवडू शकतात.
तथापि, स्विचिंग पर्याय वर्षातून एकदा; एप्रिल महिन्यात प्रदान केला जाईल. प्रत्येक सदस्याला APY मध्ये सामील झाल्यानंतर; एक पोचपावती स्लिप दिली जाईल; ज्यामध्ये हमी दिलेली पेन्शन रक्कम, योगदान देय तारीख, PRAN इ.
7. अटल पेन्शन योजना गुंतवणूक तपशील
- अटल पेन्शन योजने अंतर्गत, दरमहा गुंतवावी लागणारी रक्कम पेन्शन धारकाच्या वयावर अवलंबून असते.
- 5,000 रुपये मासिक पेन्शनसाठी; 18 वर्षापासून सुरु होणाऱ्या व्यक्तीला दरमहा 210 रुपये योगदान द्यावे लागेल. वयाच्या 20 व्या वर्षी; ही रक्कम 248 रुपये असेल.
- 25 किंवा 30 पासून सुरु होऊन; मासिक योगदान अनुक्रमे 376 रुपये किंवा 577 रुपये असेल.
- अटल पेन्शन योजनेमध्ये 5,000 पेन्शनसाठी गुंतवणूक करणाऱ्या 35 वर्षीय व्यक्तीला; मासिक 902 रुपये योगदान द्यावे लागेल; तर रक्कम 1454 रुपये असेल जेव्हा 40 वर्षे वयाची नोंद असेल.
8. अटल पेन्शन योजनेचा निधी (Know all about Atal Pension Yojana)
सरकार (i) ग्राहकांसाठी निश्चित पेन्शन हमी प्रदान करेल; (ii) एकूण योगदानाच्या 50% सह-योगदान देईल किंवा पात्र सदस्यांना प्रतिवर्ष 1000, यापैकी जे कमी असेल; आणि (iii) लोकांना APY मध्ये सामील होण्यासाठी प्रोत्साहित करण्यासाठी योगदान संकलन एजन्सींना प्रोत्साहनासह प्रोत्साहनात्मक आणि विकास क्रियाकलापांची परतफेड देखील करेल.
9. अटल पेन्शन योजनेसाठी अर्ज कसा करावा?
व्यक्ती अटल पेन्शन योजनेसाठी; त्यांची बँक किंवा पोस्ट ऑफिस शाखेत जाऊन अर्ज करु शकतात; ज्यामध्ये त्यांचे बचत खाते आहे. व्यक्ती नेटबँकिंग किंवा अलीकडे जोडलेल्या आधार ई-केवायसी पर्यायाद्वारे; ऑनलाइन पेन्शन योजनेतही सामील होऊ शकतात.
हे लक्षात घेतले पाहिजे की अटल पेन्शन योजनेमधील योगदानांवर; डिफॉल्ट केल्याने खाते गोठवणे; निष्क्रिय करणे आणि अंतिमतः बंद केले जाते. या योजनेची निवड करणा-या व्यक्तींनी त्यांच्या बँक खात्यात; दरमहा योगदान रकमेच्या स्वयं-डेबिटसाठी पुरेसे पैसे असल्याची खात्री करावी. वाचा: How to Get More Return from PPF? | अधिक परतावा असा मिळवा
10. अटल पेन्शन योजना अर्ज कसा डाउनलोड करायचा?
- एखादी व्यक्ती कोणत्याही सहभागी बँकेच्या जवळच्या शाखा कार्यालयातून अर्ज मिळवू शकते.
- बँकेने अशी सेवा दिल्यास एखादी व्यक्ती सहभागी बँकांच्या अधिकृत वेबसाइटवरून फॉर्म डाउनलोड आणि प्रिंट करू शकते.
- अटल पेन्शन योजना खाते उघडण्याचा फॉर्म पेन्शन फंड नियामक आणि विकास प्राधिकरणाच्या अधिकृत वेबसाइटवरून डाउनलोड केला जाऊ शकतो: https://www.pfrda.org.in/
11. सदस्यांना सतत माहिती सूचना (Know all about Atal Pension Yojana)
खात्यातील शिल्लक, योगदान क्रेडिट्स इत्यादींबाबत सदस्यांना; वेळोवेळी माहिती एसएमएस अलर्टद्वारे APY सदस्यांना कळवली जाईल. जेव्हा आवश्यक असेल तेव्हा सदस्यांना; नॉमिनीचे नाव, पत्ता, फोन नंबर इत्यादीसारख्या गैर-आर्थिक तपशील; बदलण्याचा पर्याय असेल. वाचा: All About National Pension Scheme 2022 | एनपीएस योजना
APY अंतर्गत सर्व सदस्य त्यांच्या मोबाईलवर जोडलेले राहतात; जेणेकरुन त्यांना त्यांचे सदस्यत्व घेताना; त्यांच्या खात्याचे ऑटोडेबिट आणि त्यांच्या खात्यातील शिल्लक वेळेवर एसएमएस अलर्ट प्रदान करता येतील.
वाचा: The Best Investment Plans for SCs | ज्येष्ठ नागरिकांसाठी
12. विलंबित पेमेंटसाठी अतिरिक्त रकमेचे ऑपरेशन
- APY मॉड्यूल देय तारखेला मागणी वाढवेल; आणि ग्राहकांच्या खात्यातून रक्कम वसूल होईपर्यंत मागणी वाढवत राहील.
- मासिक योगदानाच्या वसुलीची देय तारीख; प्रत्येक सदस्यासाठी कॅलेंडर महिन्यातील पहिला दिवस किंवा इतर कोणताही दिवस मानली जाऊ शकते. महिन्याच्या शेवटच्या दिवसापर्यंत बँक कोणत्याही दिवशी; रक्कम वसूल करु शकते.
- याचा अर्थ असा होईल की; महिन्याच्या कोणत्याही टप्प्यावर जेव्हा निधी उपलब्ध असेल तेव्हा योगदान वसूल केले जाईल.
- मासिक योगदान FIFO च्या आधारावर वसूल केले जाईल; वर नमूद केल्याप्रमाणे शुल्काच्या निश्चित रकमेसह लवकरात लवकर; देय हप्ता वसूल केला जाईल. वाचा: How to get one lakh monthly pension | दरमहा रु.1 लाख पेन्शन
- निधीच्या उपलब्धतेनुसार महिन्यात एकापेक्षा जास्त मासिक योगदान; वसूल केले जाऊ शकते. मासिक योगदान मासिक निश्चित देय रकमेसह; असल्यास वसूल केले जाईल. सर्व प्रकरणांमध्ये, योगदान निश्चित शुल्कासह वसूल केले जावे. ही बँकांची अंतर्गत प्रक्रिया असेल; खात्यात निधी उपलब्ध होताच; देय रक्कम वसूल केली जाईल.
- वाचा: How to avoid NFT Scams? | एनएफटी घोटाळे कसे टाळावेत
13. योजनेतून बाहेर पडणे (Know all about Atal Pension Yojana)
60 वर्षे पूर्ण झाल्यावर, ग्राहक हमी मासिक पेन्शन काढण्यासाठी; संबंधित बँकेकडे विनंती सबमिट करतील. वयाच्या 60 वर्षापूर्वी; बाहेर पडण्याची परवानगी नाही. वाचा: Know All About Post Office Schemes | पोस्ट ऑफिस योजना
तथापि, केवळ अपवादात्मक परिस्थितीत; म्हणजे, लाभार्थी किंवा अंतःकरणीय रोगाने मृत्यू झाल्यास परवानगी दिली जाते.
14. अटल पेन्शन योजना नियमात बदल
हे लोक ऑक्टोबर 2022 पासून अटल पेन्शन योजनेस पात्र नाहीत; अधिक जाणून घ्या
सरकारने अटल पेन्शन योजनेच्या (APY) नियमांमध्ये बदल केले आहेत. आता, 1 ऑक्टोबर 2022 पासून, कोणताही नागरिक जो आयकरदाता आहे, तो पेन्शन योजनेत सामील होण्यास पात्र राहणार नाही. जर एखादा आयकर भरणारा गुंतवणूकदार 1 ऑक्टोबर किंवा त्यानंतर APY योजनेत सामील झाला तर, APY खाते बंद केले जाईल, असे वित्त मंत्रालयाच्या सूचनेनुसार.
“ऑक्टोबर, 1, 2022 पासून, कोणताही नागरिक जो आयकरदाता आहे, तो APY मध्ये सामील होण्यास पात्र असणार नाही. जर एखादा सदस्य, जो 1 ऑक्टोबर, 2022 रोजी किंवा नंतर सामील झाला असेल, आणि नंतर असे आढळून आले की अर्जाच्या तारखेला किंवा त्यापूर्वी प्राप्तिकरदात्याचे, APY खाते बंद केले जाईल आणि आजपर्यंत जमा झालेली पेन्शन रक्कम ग्राहकाला दिली जाईल,” असे अधिसूचनेत म्हटले आहे.
वाचा:The Best Investment Options | सर्वोत्तम गुंतवणूक पर्याय
आत्तापर्यंत, 18 ते 40 वर्षे वयोगटातील भारतातील सर्व नागरिक त्यांच्या कर भरण्याच्या स्थितीकडे दुर्लक्ष करुन या योजनेत सामील होण्यास पात्र होते. योजनेअंतर्गत, केंद्र ग्राहकांच्या योगदानाच्या 50 टक्के किंवा वार्षिक 1,000 रुपये, यापैकी जे कमी असेल ते योगदान देते. सरकारी सह-योगदान आत्तापर्यंत त्यांच्यासाठी उपलब्ध आहे जे कोणत्याही वैधानिक सामाजिक सुरक्षा योजनांमध्ये समाविष्ट नाहीत आणि आयकरदाते नाहीत.
2015-16 च्या अर्थसंकल्पात जाहीर केलेली अटल पेन्शन योजना ही वृद्धावस्थेतील उत्पन्न सुरक्षेसाठी केंद्र सरकारची योजना आहे आणि ती असंघटित क्षेत्रातील सर्व नागरिकांवर केंद्रित आहे. हे पेन्शन फंड नियामक आणि विकास प्राधिकरण (PFRDA) द्वारे नॅशनल पेन्शन सिस्टम (NPS) आर्किटेक्चरद्वारे प्रशासित केले जाते.
Related Posts
- 15 Years Public Provident Fund Account PPF | भविष्य निधी
- Senior Citizens Savings Scheme | ज्येष्ठ नागरिक बचत योजना
- Best Savings Schemes MIS and TD |पोस्ट ऑफिस बचत योजना
- SB and RD Savings Schemes of PO | पोस्ट ऑफिस बचत योजना
Post Categories
आमच्या Etopcollectionवेबसाईटला जरुर भेट द्या, तसेच शैक्षणिक माहितीसाठी “ज्ञानज्योत”शैक्षणिक मराठी संकेत स्थळाला भेट द्या.

Bachelor of Technology Courses | बीटेक कोर्स यादी
Read More

Diploma in Textile Design After 10th | टेक्सटाईल डिझाईन
Read More

Diploma in Accounting After 12th | डिप्लोमा इन अकाउंटिंग
Read More

B.Tech in Information Technology | आय.टी बी.टेक
Read More

Hotel Management Courses After 10th | हॉटेल मॅनेजमेंट
Read More

Bachelor of Technology in Automobile Engineering
Read More

Know About IT Courses After 10th | आयटी अभ्यासक्रम
Read More

Know the top 5 Courses after 10th | 10 वी नंतरचे 5 कोर्स
Read More

Know what to do after 12th? | 12वी नंतर पुढे काय?
Read More

Best 5 Computer Science Courses | संगणक विज्ञान पदवी
Read More