BE in Computer Science after 12th | 12वी नंतर कॉम्प्युटर सायन्समध्ये बीई, पात्रता, प्रवेश परीक्षा, अभ्यासक्रम, नोकरीचे पद, सरासरी वेतन व भविष्यातील संधी.
हा अभ्यासक्रम बॅचलर ऑफ इंजिनीअरिंग इन कॉम्प्युटर सायन्स, किंवा बीई कॉम्प्युटर सायन्स म्हणून ओळखला जातो. या अभ्यासक्रमाचा कालावधी 4 वर्षांचा असून तो 8 सेमिस्टरमध्ये विभागलेला आहे. BE in Computer Science after 12th हा कॉम्प्युटर सायन्स क्षेत्रातील पूर्णवेळ अभियांत्रिकी पदवीपूर्व पदवी अभ्यासक्रम आहे.
BE in Computer Science after 12th अभ्यासक्रमात संगणक हार्डवेअर आणि सॉफ्टवेअरचे डिझाइन, देखभाल, रचना आणि ऑपरेशन यांच्याशी संबंधित आहे. या अभ्यासक्रमासाठी पात्रता निकष म्हणजे उमेदवाराने मान्याताप्राप्त शिक्षण मंडळाची इयत्ता 12वी परीक्षा भौतिकशास्त्र, रसायनशास्त्र व गणित विषयांसह किमान 75% गुण मिळवून उत्तीर्ण असावे.
या अभ्यासक्रमाला प्रवेश परीक्षेतील गुणांच्या आधारे प्रवेश दिला जातो. तसेच काही प्रमुख प्रवेश परीक्षा म्हणजे जेईई मेन आणि जेईई ॲडव्हान्स्ड, बिटसॅट, टीएनईए, इतर. प्रवेश परीक्षेतील कटऑफ गुणांमध्ये पात्र ठरलेल्या उमेदवारांना ऑनलाइन मुलाखतीद्वारे अभ्यासक्रमासाठी प्रवेश दिला जातो.

या कोर्समध्ये संगणक विज्ञान अभियांत्रिकीशी संबंधित विविध विषयांचा संपूर्ण तपशीलवार अभ्यास केला जातो. BE in Computer Science after 12th कोर्समध्ये शिकवल्या जाणा-या काही विषयांमध्ये ऑब्जेक्ट ओरिएंटेड प्रोग्रामिंग, डेटा स्ट्रक्चर्स आणि डेटाबेस मॅनेजमेंट, ऑपरेटिंग सिस्टम, कॉम्प्युटर आर्किटेक्चर इत्यादींचा समावेश होतो.
अनेक नामांकित अभियांत्रिकी महाविद्यालये आणि संस्था भारतात BE in Computer Science after 12th अभ्यासक्रम सुविधा देतात. संपूर्ण अभ्यासक्रमाची सरासरी फी रुपये 3 लाख ते 8 लाखांपर्यंत, संस्थेवर अवलंबून असते. सरासरी वार्षिक शुल्क रुपये 50 हजार ते 3 लाखाच्या दरम्यान असते.
Table of Contents
बीई कॉम्प्युटर सायन्स अभ्यासक्रमाविषयी थोडक्यात

- कोर्स: संगणक विज्ञान मध्ये अभियांत्रिकी पदवी. (Bachelor of Engineering in Computer Science)
- स्तर: पदवीपूर्व पदवी (अंडरग्रेजुएट)
- कालावधी: 4 वर्षे
- परीक्षा प्रकार: सेमिस्टर
- पात्रता: मान्याताप्राप्त शिक्षण मंडळाची इयत्ता 12वी परीक्षा भौतिकशास्त्र, रसायनशास्त्र व गणित विषयांसह किमान 75% गुण मिळवून उत्तीर्ण असावे.
- प्रवेश प्रक्रिया: प्रवेश परीक्षेतील गुणांवर आधारित.
- प्रवेश परीक्षा: जेईई मेन, जेईई ॲडव्हान्स, एमएचटी सीईटी, पेरा सीईटी
- शुल्क: सरासरी वार्षिक शुल्क रुपये 50 हजार ते 3 लाख.
- नोकरीचे पद: संगणक अभियंता, नेटवर्क प्रशासक, सिस्टम प्रशासक, बॅक-एंड आणि फ्रंट-एंड डेव्हलपर, मोबाइल ऍप्लिकेशन डेव्हलपर, डेटा विश्लेषक, गेम्स डेव्हलपर, आयटी सल्लागार, वेब डिझायनर इ.
- नोकरीचे क्षेत्र:. आयटी, दूरसंचार, शिक्षण व बँकिंग आणि वित्त क्षेत्र.
- वेतन: सरासरी वार्षिक वेतन रुपये 3 ते 10 लाख
- महाराष्ट्रातील प्रमुख महाविद्यालये: IIT बॉम्बे – भारतीय तंत्रज्ञान संस्था
- महाराष्ट्रातील संगणक विज्ञान अभियांत्रिकी महाविद्यालयांची संख्या: सुमारे 400 पेक्षा जास्त
पात्रता निकष- BE in Computer Science after 12th

- या अभ्यासक्रमासाठी, उमेदवारांना मान्यताप्राप्त बोर्डातून विज्ञान शाखेत इ. 12वी परीक्षा उत्तीर्ण होणे आवश्यक आहे.
- उमेदवारांना इ. 12वी मध्ये इंग्रजीसह अनिवार्य विषय म्हणून भौतिकशास्त्र, रसायनशास्त्र आणि गणिताचा अभ्यास केला पाहिजे.
- जेईई परीक्षेद्वारे प्रवेश घेऊ इच्छिणाऱ्या उमेदवारांना 12वी स्तरावर किमान 75% गुण मिळवणे आवश्यक आहे.
- राज्यस्तरीय प्रवेश परीक्षांसाठी, किमान गुण राज्यानुसार बदलू शकतात. परंतु यापैकी बहुतेक परीक्षांमध्ये 50% ते 60% च्या श्रेणीत आवश्यक किमान गुण निश्चित केले जातात.
- जी परीक्षेत प्रयत्नांची मर्यादा आहे. उमेदवार जेईई परीक्षेसाठी सलग तीन वर्षत जास्तीत जास्त तीन वेळा प्रयत्न करु शकतो.
प्रवेश प्रक्रिया– BE in Computer Science after 12th
- बीई कॉम्प्युटर सायन्समध्ये प्रवेश मुख्यतः प्रवेश परीक्षेतील गुणांवर आधारित दिले जातात.
- बहुतेक महाविद्यालये जी मेन, जी ॲडव्हान्स्ड, टीएनईए इत्यादीसारख्या इतर राज्य-स्तरीय प्रवेश परीक्षांद्वारे उमेदवारांची निवड करतात.
- BE in Computer Science after 12th अभ्यासक्रमातील प्रवेशासाठी उमेदवारांची निवड काही नामांकित संस्था वैयक्तिक मुलाखतीसह स्वतःची प्रवेश परीक्षा घेऊन करतात.
अभ्यासक्रम- BE in Computer Science after 12th

सेमिस्टर: I
- इंग्रजी
- अभियांत्रिकी गणित I
- अभियांत्रिकी भौतिकशास्त्र
- अभियांत्रिकी रसायनशास्त्र
- संगणक प्रणाली आणि प्रोग्रामिंग
- इलेक्ट्रिकल आणि इलेक्ट्रॉनिक्स अभियांत्रिकी
सेमिस्टर: II
- संप्रेषण तंत्र
- अभियांत्रिकी गणित II
- अभियांत्रिकी रसायनशास्त्र/भौतिकशास्त्र
- अभियांत्रिकी यांत्रिकी
- यांत्रिक अभियांत्रिकी
- यांत्रिक अभियांत्रिकी
- पर्यावरण अभ्यास आणि आपत्ती व्यवस्थापन
III: सेमिस्टर
- अभियांत्रिकी गणित III
- डिजिटल इलेक्ट्रॉनिक्स
- इलेक्ट्रॉनिक सर्किट्स
- स्वतंत्र संरचना
- ऑब्जेक्ट ओरिएंटेड प्रोग्रामिंग
- डेटा स्ट्रक्चर्स

IV: सेमिस्टर
- संप्रेषण अभियांत्रिकी
- प्रोग्रामिंग भाषांची तत्त्वे
- संगणक संस्था आणि आर्किटेक्चर
- डेटाबेस आणि फाइल सिस्टम्स
- अभियांत्रिकी व्यवस्थापन आणि अर्थशास्त्र
- सिस्टम सॉफ्टवेअर
सेमिस्टर: V
- सॉंफ्टवेअर अभियांत्रिकी
- मायक्रोप्रोसेसर आणि इंटरफेस
- ई-कॉमर्स
- संगणक ग्राफिक्स
- दूरसंचार मूलभूत तत्त्वे
- तार्किक आणि मूलभूत प्रोग्रामिंग
- माहिती सिद्धांत आणि कोडिंग
सेमिस्टर: VI
- ऑपरेटिंग सिस्टम्स
- संगणक नेटवर्क
- अल्गोरिदमचे डिझाइन आणि विश्लेषण
- अंत: स्थापित प्रणाली
- गणनेचा सिद्धांत
- डिजिटल सिग्नल प्रोसेसिंग
- प्रगत सॉफ्टवेअर अभियांत्रिकी
- मायक्रोवेव्ह आणि सॅटेलाइट कम्युनिकेशन
VII: सेमिस्टर
- कंपाइलर बांधकाम
- डेटा मायनिंग आणि वेअर हाउसिंग
- तर्कशास्त्र संश्लेषण
- कृत्रिम बुद्धिमत्ता
- मल्टीमीडिया सिस्टम्स
- सेवा-देणारं आर्किटेक्चर
- ऑप्टिकल कम्युनिकेशन
- रिअल-टाइम सिस्टम
VIII: सेमिस्टर
- माहिती प्रणाली आणि सिक्युरिटीज
- VLSI डिझाइनसाठी CAD
- प्रगत संगणक आर्किटेक्चर्स
- वितरित प्रणाली
- प्रतिमा प्रक्रिया
- नैसर्गिक भाषा प्रक्रिया
या अभ्यासक्रमाची निवड का करावी?

खालील कारणांमुळे बीई कॉम्प्युटर सायन्स हा एक चांगला कोर्स आहे:
- जास्त मागणी: आयटी उद्योगाच्या शक्यता वाढल्यामुळे, बीई कॉम्प्युटर सायन्स हे सध्या सर्वात जास्त मागणी असलेल्या अभियांत्रिकी स्पेशलायझेशनपैकी एक आहे. आणि शिवाय, भविष्यात त्याची मागणी आणखी वाढण्याची अपेक्षा आहे.
- नोकरीच्या भरपूर संधी: कॉर्पोरेट क्षेत्रात बीई कॉम्प्युटर सायन्सला बरीच मागणी असल्याने, उमेदवारांना हा कोर्स उत्तीर्ण झाल्यानंतर नोकरीच्या भरपूर संधी मिळतील. ते आयटी क्षेत्र, वित्त आणि बँकिंग क्षेत्र, शिक्षण क्षेत्र, संरक्षण क्षेत्र यासारख्या विविध क्षेत्रांमध्ये काम करु शकतात.
- भरपूर सरकारी नोकऱ्या: BE in Computer Science after 12th मध्ये केवळ खाजगी क्षेत्रातच नाही तर सरकारी क्षेत्रातही नोकरीच्या संधी आहेत. उमेदवार बँका, रेल्वे आणि सायबर सुरक्षा सेल आणि संरक्षण संशोधन संस्थांमध्ये काम करु शकतात.
- उच्च शिक्षण: बीई कॉम्प्युटर सायन्सनंतर उच्च शिक्षणासाठीही भरपूर पर्याय उपलब्ध आहेत. त्यापैकी काही एमएस, आयटीमध्ये एमएस्सी, एमटेक करता येते. बरेच उमेदवार हवाई दल, नौदल आणि भारतीय सैन्यात आयटी अधिकृत पदांवर जाण्याचा विचार करतात.
- परदेशात शिक्षणाच्या संधी: BE in Computer Science after 12th पूर्ण केल्यानंतर, उमेदवार संगणक शास्त्रात एमएसचा अभ्यास करण्यासाठी परदेशात जाण्याची निवड करू शकतो.
- उच्च प्रारंभिक पगार: उमेदवारांच्या कौशल्य आणि ज्ञानावर अवलंबून, या कोर्सच्या नवीन विद्यार्थ्यांसाठीही सर्वोच्च पगाराचे पॅकेज वार्षिक सरासरी 1 कोटींपेक्षा जास्त असू शकते.
नोकरीच्या संधी- BE in Computer Science after 12th
हा अभ्यासक्रम पूर्ण केल्यानंतर, पदवीधरांना त्यांचे करिअर करण्यासाठी मोठ्या संधी उपलब्ध होतात. त्यांना एरोस्पेस आणि संरक्षण, आरोग्यसेवा, कृषी, बँकिंग आणि वित्त, लेखा, दूरसंचार, किरकोळ, वित्तीय सेवा, उत्पादन, अभियांत्रिकी, सार्वजनिक आणि इतर क्षेत्रातील मुख्य संस्थांच्या आयटी विभागांमध्ये नोकरीच्या संधी मिळू शकतात.
नोकरीचे पद व सरासरी वेतन

ॲप्लिकेशन कन्सल्टंट
ॲप्लिकेशन कन्सल्टंट विविध सॉफ्टवेअर ॲ ॲप्लिकेशन्स आणि सॉफ्टवेअरचे नियोजन, डिझाइन, विकास, चाचणी आणि अंमलबजावणी करण्यासाठी जबाबदार असतात. ते बॅच प्रक्रिया विकसित करतात, डेटा विश्लेषण करतात, क्लायंटशी संवाद साधतात आणि समस्यांचे निवारण करतात किंवा दोषांचे निराकरण करतात.
त्यांना दैनंदिन अंमलबजावणी आणि चाचणी क्रियाकलाप देखील अचूक राखावे लागतात. ते जेव्हा आवश्यक असेल तेव्हा तांत्रिक विभागाला मदत करतात. वार्षिक सरासरी वेतन रुपये 5 ते 6 लाख. वाचा: BTech in Fire and Safety Engineering | फायर अँड सेफ्टी
संगणक अभियंता
संगणक अभियंता सॉफ्टवेअरची अंमलबजावणी, मूल्यमापन, चाचणी आणि विकास करण्यासाठी तसेच संगणक प्रणाली कार्य करणा-या हार्डवेअरसाठी जबाबदार असतात. ते गेम विकसित करण्यात, नवीन ऑपरेटिंग सिस्टीम, व्यवसाय ऍप्लिकेशन्स इत्यादी डिझाइन करण्यात मदत करु शकतात.
ते एखाद्या संस्थेची प्रणाली व्यवस्थापित करण्यासाठी, तयार करण्यासाठी आणि तांत्रिक विभागाला समर्थन देण्यासाठी देखील जबाबदार असू शकतात. वार्षिक सरासरी वेतन रुपये 8 ते 9 लाख.
सिस्टम ॲडमिनिस्ट्रेटर
सिस्टम ॲडमिनिस्ट्रेटर सिस्टमचे हार्डवेअर आणि सॉफ्टवेअर अपग्रेड, इन्स्टॉल आणि मॉनिटर करण्यासाठी जबाबदार असतात. ते ऑपरेटिंग सिस्टीम, वेब सर्व्हर, सुरक्षा साधने, व्यवसाय अनुप्रयोग, मिड-रेंज सर्व्हर हार्डवेअर इत्यादी आवश्यक गोष्टींची देखभाल करतात. ते भविष्यातील पुनर्प्राप्तीसाठी बॅकअप देखील घेतात. वार्षिक सरासरी वेतन रुपये 4 ते 5 लाख.
वाचा: How to Become a Software Engineer? | सॉफ्ट. इंजिनीअर
नेटवर्क प्रशासक
नेटवर्क प्रशासक नेटवर्क आवश्यकता ओळखून, अपग्रेड स्थापित करुन आणि नेटवर्क कार्यप्रदर्शनाचे निरीक्षण करुन संगणकीय वातावरण राखण्यासाठी जबाबदार असतात. ते वर्कफ्लोचे विश्लेषण करतात, नेटवर्क वैशिष्ट्ये स्थापित करतात आणि माहिती आणि सुरक्षा आवश्यकतांमध्ये प्रवेश करतात. वार्षिक सरासरी वेतन रुपये 3 ते 4 लाख.
वाचा: BTech in Computer Science | बीटेक इन कॉम्प्युटर सायन्स
मोबाइल ॲप्लिकेशन डेव्हलपर
मोबाइल ॲप्लिकेशन डेव्हलपर संपूर्ण मोबाइल ॲप्लिकेशन लाइफसायकलचे नियोजन, डिझाइन, अंमलबजावणी, चाचणी, समर्थन आणि रिलीझ करण्यासाठी जबाबदार आहेत. ते कार्यात्मक मोबाइल अनुप्रयोगांसाठी कोड लिहितात.
ते विशिष्ट आवश्यकता गोळा करतात, उपाय सुचवतात, युनिट लिहितात आणि ऑप्टिमायझेशन सुधारण्यासाठी डीबग करतात. वार्षिक सरासरी वेतन रुपये 2 ते 3 लाख. वाचा: The Best ITI Trades After 8th and 10th | सर्वोत्तम आयटीआय कोर्स
भविष्यातील संधी- BE in Computer Science after 12th

- या अभ्यासक्रमानंतर उमेदवार सॉफ्टवेअर डेव्हलपमेंट, वेब डिझायनिंग, सॉफ्टवेअर टेस्टिंग आणि बरेच काही या नोकऱ्यांचा समावेश आहे. वाचा: Diploma in Information Technology after 10th | आयटी डिप्लोमा
- आजच्या जगात प्रोग्रॅमिंगला मेकॅनिकल आणि इलेक्ट्रॉनिक्स सारख्या इतर क्षेत्रांमध्ये अगदी अतिरिक्तपणे ढकलले गेले आहे आणि म्हणूनच, त्याच्या मागण्या वाढत आहेत. वाचा: Centre for Development of Advanced Computing | सी-डॅक
- रोबोटिक्स आणि आर्टिफिशियल इंटेलिजन्सच्या आगमनाने कॉम्प्युटर सायन्स इंजिनीअरिंगमधील प्लेसमेंटच्या संधीमध्ये सुधारणा झाली आहे. वाचा: The Most Popular Diploma Courses | लोकप्रिय डिप्लोमा
- संगणक अभियंत्यांना आयटी कंपन्यांमध्ये डिझाईन, डेव्हलपमेंट, असेंब्ली, मॅन्युफॅक्चरिंग आणि मेंटेनन्स इत्यादी विभागांमध्ये काम करण्यासाठी भरपूर पर्याय असतात.
- दूरसंचार कंपन्या, ऑटोमोटिव्ह कंपन्या, एरोस्पेस कंपन्या इत्यादींसोबत प्रोग्रामर, वेब डेव्हलपर आणि ई-कॉमर्स विशेषज्ञ म्हणून काम करणे हा भविष्यातील एक फायदेशीर पर्याय असू शकतो.
- ज्या उमेदवारांना उच्च शिक्षणाची निवड करायची आहे ते या विशिष्ट क्षेत्रात अधिक ज्ञान आणि कौशल्ये मिळविण्यासाठी या अभ्यासक्रमानंतर उच्च शिक्षणाच्या दृष्टीने संगणक विज्ञानातील पदव्युत्तर स्तरावर संगणक विज्ञान, कृत्रिम बुद्धिमत्ता, डेटा सायन्स आणि इतर विषयांमधील पदव्युत्तर पदवी अभ्यासक्रमाची निवड करु शकतात.
- तसेच उमेदवार एमएस्सी कॉम्प्युटर सायन्स, एमएस्सी सॉफ्टवेअर इंजिनिअरिंग, एमएस्सी डेटा सायन्स, एमएस्सी डेटा ॲनालिटिक्स, एमएस्सी माहिती तंत्रज्ञान व एमएस्सी सायबर सुरक्षा इत्यादी पदव्युत्तर पदवी अभ्यासक्रमाची निवड करु शकतात. वाचा: Best Computer Science Courses | संगणक कोर्सेस
Related Posts
- Diploma in Web Designing After 12th | वेब डिझायनिंग डिप्लोमा
- Diploma in Information Technology | माहिती तंत्रज्ञान डिप्लोमा
- Computer Science is the best career option | संगणक शास्त्र
- Computer Education is the Need of the Time: संगणक शिक्षण
Post Categories
आमच्या Etopcollection वेबसाईटला जरुर भेट द्या, तसेच शैक्षणिक माहितीसाठी “ज्ञानज्योत” शैक्षणिक मराठी संकेत स्थळाला भेट द्या.

Know all Facts about Virus | व्हायरस बद्दल जाणून घ्या
Read More

Know The Details About Bacteria | जिवाणू
Read More

Know About Severe Dehydration | गंभीर निर्जलीकरण
Read More

Know About Hypertonic Dehydration | हायपरटोनिक
Read More

Know the dehydration signs in kids | निर्जलीकरण चिन्हे
Read More

Know the Dehydration in Olders | वृद्धांमध्ये निर्जलीकरण
Read More

How to Recognize the Dehydration? | निर्ज. कसे ओळखावे
Read More

What to know about Dehydration | निर्जलीकरण
Read More

Know All About Dehydration | डिहायड्रेशन
Read More

Software Engineering after 10th | सॉफ्टवेअर अभियांत्रिकी
Read More